«Վալենսիա (ինքնավար համայնք)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (2) oգտվելով ԱՎԲ
չ →‎top: clean up, փոխարինվեց: → oգտվելով ԱՎԲ
Տող 61.
 
'''Վալենսիա (ինքնավար համայնք)''' կամ '''Վալենիսայի երկիր''' ({{lang-es|Valencia, Comunidad Valenciana}}, {{lang-ca|Comunitat Valenciana}}) [[ինքնավար համայնք]] է [[Իսպանիա|Իսպանիայի թագավորության]] կենտրոնական և հարավ արևելյան մասում, որի վարչկանակենտրոնը [[Վալենսիա]] քաղաքն է։
Համայնքը 518 կմ երկայնքով փռվում է [[Միջերկրական ծով]]ի ափով և ունի 23,259 կմ² տարածք իր 5.1 միլիոն բնակչությամբ (2009)։ Նրա տարածքը հիմնականում գտվում է պատմական [[Վալենսիայի թագավորություն|Վալենսիայի թագավորության]] սահմաններում։ Այն բաժանվում է երեք պրովինցիաների՝ [[Կաստելիոն (պրովինցիա)|Կաստելիոն]], [[Վալենսիա (պրովինցիա)|Վալենսիա]] և [[Ալիկանտե (պրովինցիա)|Ալիկանտե]]:
 
Համաձայն իր ինքնավարության կարգավիճակի Վալենսիայի ժողովուրդը համարվում է ինքնուրույն ազգություն Իսպանիայում<ref name=":1">{{Cite web|url = http://www.cortsvalencianes.es/cs/Satellite/Layout/Page/1260974741578/EstatutoAutonomia.html?lang=ca_VA|title = Estatut d'Autonomia|date = 1982|accessdate = April 2015|website = Corts Valencianes|publisher = |last = |first = }}</ref>: Նրանց արմատները գալիս են [[Կատալոնացիներ|Կատալոն]]-[[արագոնացիներ]]ի արաբների կողմից կաղութականացման ժամանակաշրջանից, որից հետո Վալենսիան գրավեց [[Խամես I (Արագոնի թագավոր)|Խամես I]]-ը 1238 թվականին [[Ռեկոնկիստա]]յի ժամանակ։ Նոր հիմնադրված [[Վալենսիայի թագավորություն]]ը դարձավ ինքնավար տերություն [[Արագոնի թագ]]-ի ենթակայության տակ։ Վալենսիան թևակոխեց ոսկե դարաշրջան 15-րդ դարում՝ դառնալով թագի մշակույթային և տնտեսական կենտրոնը, որտեղ ծնվեցի միջնադարյան կատալոնական գրականության ամենանշանավոր գործիչները։ Ինքնակառավարվող կարգավիճակը մնաց նաև Իսպանական թագավորության առաջացումից հետո, սակայն 1707 թվականին [[Ֆիլիպ V (Իսպանիայի թագավոր)|Ֆիլիպ V]]- կողմից այն չեղարկվեց։ Վալենսիայում ազգայնականացումը աճեց 19-րդ դարում։ Ինկնակառավարման ռեժիմը վերականգնվեց միայն 1982 թվականին, երբ Իսպանիան անցում կատարեց դեպի ժողովրդականություն։