|
| կայք =
}}
'''Հրաչյա Քոչար''' (''Հրաչյա Քոչարի Գաբրիելյան'', [[1910]], [[հունվարի 19]] - [[1965]], [[մայիսի 2]]), հայ արձակագիր, հրապարակախոս, ՀԽՍՀ պետական մրցանակի առաջին դափնեկիր (1967, «[[Նահապետը]]» վիպակի համար), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934-ից:ից։ Գրական անուն է դարձրել հոր անունը:անունը։
== Կենսագրություն ==
Ծնվել է [[Արևմտյան Հայաստան]]ի [[Բագրևանդ]] գավառի [[Ղումլիբուջաղ]] գյուղում, որը գտնվում է [[Նպատ]] լեռան ստորոտին:ստորոտին։ Գաղթի ճանապարհին մահացել է մայրը, 1918 թվականին՝ հայրը՝ հայտնի խմբապետ Քոչոն, ով կռվել է [[Անդրանիկ Օզանյան|Անդրանիկ]]ի ջոկատում:ջոկատում։ Փրկվելով թուրքերի կողմից իրականացրած կոտորածներից՝ համագյուղացիների հետ անցել է [[Արևելյան Հայաստան]]: Եղել է գառնարած, հանքափոր Ալավերդու հանքերում:հանքերում։ Այնուհետև տեղափոխվել է [[Երևան]], ընդունվել [[Երևանի պետական համալսարան]]ի բանասիրական ֆակուլտետ:ֆակուլտետ։
Առաջին պատմվածքը՝ «Խաջե», լույս է տեսել 1931 թվականին, «Նոր ուղի» ամսագրում:ամսագրում։ 1934 թվականին խմբագրել է [[քրդերեն]] «Ռյա թազա» թերթը:թերթը։ 1939 թվականին, կուսակցական տույժ ստանալուց հետո, մնացել է անաշխատանք, ապա [[Մարտիրոս Սարյան]]ը նրան տեղավորել է իր ղեկավարած Պատմական հուշարձանների պահպանության կոմիտեում:կոմիտեում։ Ոտքով շրջել ու ուսումնասիրել է հայկական վանքերի ու մատուռների վիճակը, և այդ աշխատանքներն ամփոփել «Գորիսի և Սիսիանի շրջանների ալբոմ-ուղեցույցի» մեջ:մեջ։ 1941-1945 թվականներին ծառայել է ԽՍՀՄ բանակում, մասնակցել [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ին: 1942 թվականին լույս է տեսել «Հերոսների ծնունդը», իսկ մեկ տարի անց՝ «Նախօրյակին» պատերազմական ակնարկների և պատմվածքների ժողովածուները:ժողովածուները։ Ռազմաճակատային պատմվածքների մեջ առանձնանում է «Գեներալի քույրը» պատմվածքը, որն առաջին անգամ տպագրվել է 1945 թվականին, «Պրավդա» թերթում:թերթում։ Հետագայում այս պատմվածքը թարգմանվել է աշխարհի 24 լեզուներով, ներառվել խորհրդահայ դասագրքերի ծրագրերում:ծրագրերում։ Ստեղծել է «Մեծ տան զավակները» երկհատոր վեպը:վեպը։ Կյանքի վերջին տարիներին տպագրել է «Սպիտակ գիրքը», որում զետեղված «Նահապետը», «Կարոտը» և «Եփրատի կամրջին» վիպակները արձակագրի լավագույն գործերն են:են։
[[Պատկեր:Hrachya Qochar's plaque.jpg|մինի|Հրաչյա Քոչարի հուշատախտակը Երևանում]]
1946-1951 թվականներին եղել է [[ՀԳՄ|Հայաստանի գրողների միության]] վարչության քարտուղար, «Սովետական գրականություն» ամսագրի խմբագիր, 1954 թվականին՝ «Ոզնի» երգիծական հանդեսի խմբագիր:խմբագիր։ Գրել է «Հյուսիսային ծիածան» ([[Հայֆիլմ]], 1961) կինոնկարի սցենարը:սցենարը։ Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են [[ռուսերեն]] և այլ լեզուներով:լեզուներով։ Մահացել է [[Երևան]]ում:<ref>{{cite book|author=|title=Գրական տեղեկատու|publisher=«Սովետական գրող»|location=Երևան|year=1986|page=էջ 571}}</ref>
==Պարգևներ ==
== Գրականություն ==
* [[Հակոբ Նորունի]], Հրաչյա Քոչարի «Սպիտակ գիրքը» (գնահատական-վերլուծական փորձ), Բեյրութ, տպարան «Սևան», 1967, 58 էջ:էջ։
* Սովետահայ գրականության պատմություն, երկրորդ հատոր (1941-1964, հատորում զետեղված է «Հրաչյա Քոչար» գլուխը, որը գրել է [[Սուրեն Աղաբաբյան]]ը), Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1967, 655 էջ:էջ։
== Տես նաև ==
|
