«Համլետ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ողբերգական պատմություն Համլետի՝ դանիական արքայազնի մասին''' ({{Lang-en|The Tragicall Historie of Hamlet, Prince of Denmarke}}), աշխարհահռչակ [[անգլիա]]ցի գրող [[Ուիլյամ Շեքսպիր]]ի պիեսը:պիեսը։ Համարվում է նրա ամենահաջող ու նշանավոր ստեղծագործությունը:ստեղծագործությունը։ «Համլետը» գրվել է [[1600]] - [[1602]] թվականներին:թվականներին։ Առաջին անգամ հրատարակվել է [[1603]] թվականին:թվականին։

Սա Շեքսպիրի ամեներկար պիեսն է. պարունակում է իր մեջ 4.042 տող և 29.551 բառ:բառ։ Այս պիեսի հիման վրա նկարահանվել են բազմաթիվ կինոնկարներ և բեմադրվել բազում ներկայացումներ:ներկայացումներ։ Համլետի դերով հանդես են եկել հայտնի դերասաններ, նաև դերասանուհիներ, իսկ Համլետի դերը համարվում է ամենացանկալի ու բարդ դերերից մեկը:մեկը։ [[Հայկական թատրոն]]ում Համլետի առաջին դերակատարը եղել է մեծանուն [[Հայեր|հայ]] դերասան՝ [[Պետրոս Ադամյան]]ը:<ref>Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 1, էջ 64, Պետրոս Ադամյան</ref>

Գործողությունները ծավալվում են Էլսինոր քաղաքում, որը գտնվում է՝ [[Դանիա]]ն և Սկանդինավյան թերակղզին բաժանող ափին:ափին։

Ողբերգության գլխավոր հերոսը Համլետ արքայազնն է՝ վերջերս մահացած թագավոր Համլետի և նրա կնոջ՝ Գերտրուդի որդին:որդին։

Պիեսը սկսվում է ցուրտ գիշերվա տեսարանով դանիական Էլսինոր թագավորական ամրոցում:ամրոցում։ Գիշերային պահակակետի սպաները մի քանի անգամ ուրվական են տեսել, որը շատ էր նման վախճանված թագավորին:թագավորին։ Այդ լուրերը հասնում են արքայազն Համլետին, որն ողորմածիկ արքայի որդին էր:էր։ Այդ ժամանակ թագավորական պալատում մեծ ու շքեղ խնջույք էր:էր։ Համլետի հորեղբայրը արքա էր հռչակվել և ամուսնացել արքայազնի մոր հետ:հետ։ Համլետը որոշում է իր ընկերոջ հետ գիշերով գնալ ուրվականի հայտնվելու վայրը:վայրը։ Նրանց գնալու գիշերը ուրվականը հայտնվում է կրկին և Համլետի հետ մեկուսանալով պատմում նրան, որ իրականում նրա մահը դժբախտ պատահարի արդյունք չէր:չէր։ Որդին իմանում է, որ իր հորը սպանել է նրա եղբայրը՝ գահը զավթելու և նրա կնոջը ամուսնանալու նպատակով:նպատակով։ Ուրվականը պահանջում է վրեժխնդիր լինել և հեռանում է:է։

Դրանից հետո Համլետը ընկալում է ողջ ճշմարտությունը և նրա միակ գերագույն նպատակն է դառնում վրեժխնդիր լինել հոր համար:համար։ Նա մոռանում է բոլոր որոշումները, սկսում իրեն այլակերպորեն պահել և մտածում է թե ինչպես վարվել արքա հորեղբոր հետ:հետ։ Կոմս Պոլոնիուսը, որը նույնպես պալատում էր ապրում, հետևում է արքայազնին և նկատում է նրա տարօրինակ պահվածքը:պահվածքը։ Դրա մասին տեղեկանում են նաև թագավորն ու թագուհին:թագուհին։ Նրանք մտածում են, թե ինչպես բուժել արքայազնին, բայց չեն հասկանում, թե բանն իրականում ինչն է:է։ Պալատ են հաճախում Համլետի ծանոթներ Ռոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը, որոնք փորձում են աշխուժացնել արքայազնին, սակայն ապարդյուն:ապարդյուն։ Պոլոնիուսի դուստր Օֆելիան, որին ժամանակին սիրահարված էր Համլետը, նույնպես սկսում է անհանգստանալ է արքայազնի առողջության համար:համար։<!--պետք է նաև ավելացնել թագավորի մտադրության մասին օգտվել Համլետի մասին ստեղծված խենթի համբավից նրան փաստացիորեն աքսորելու և նրա դեմ դավադրանք կազմակերպելու համար:-->

Սակայն Համլետը դեռ տարակուսանքի մեջ է և համոզված չի, որ ուրվականը իսկապես իր հոր ոգին է եղել:եղել։ Նա համոզվելու հնարավորություն է գտնում, երբ պալատ է ժամանում մի թատերախումբ, որի անդամներից ոմանք լավ ճանաչում էին երիտասարդ արքայազնին:արքայազնին։ Համլետը որոշում է նրանց միջոցով ակնարկ հասցնել թագավորին և ստուգել վերջինիս անմեղությունը:անմեղությունը։ Նա դերասանների համար մի ներկայացում է կազմակերպում, որի սցենարը նման է իր հոր սպանությանը՝ եթե ուրվականի ասածը ճիշտ դուրս գար, ապա թագավորը կմատներ իրեն դիմախաղի արձագանքով<!--реакция мимики-->: Սցենարում ուրվականը պատմում է նաև, որ երբ նա քնած էր պարտեզում, իր եղբայրը մոտեցավ և իր ականջը թույն թափեց:թափեց։ Ներկայացման մեջ այդ տեսարանը հաջողությամբ խաղարկվում է, և թագավորը՝ գլխի ընկնելով, որ մատնվել է, վեր է կենում և հանկարծակիորեն լքում բեմախաղը:բեմախաղը։ Դա Համլետի համար դառնում է ուրվականի ասածներին ապացույց:ապացույց։

Ներկայացումից հետո Գերտրուդը կանչում է Համլետին իր առանձնարանը բացատրություններ պահանջելու համար:համար։ Ծագած բանավեճի ընթացքում ստացվում է այնպես, որ Համլետը դանակահարում է գոբելենի ետևը թաքնված Պոլոնիուսին:Պոլոնիուսին։ Սպանությունից հետո Համլետը թաքցնում է սպանվածի դիակը:դիակը։ Օֆելիան՝ Պոլոնիուսի դուստրը, հետագայում իմանալով հոր սպանության մասին, դա շատ ծանր է տանում, խելագարվում է և արդյունքում դժբախտաբար մահանում:մահանում։ Նրա եղբայր Լաերտը որոշում է վրեժխնդիր լինել հոր ու քրոջ համար և արքայազնին մենամարտի է հրավիրում:հրավիրում։ Թագավորը տեսնում է, որ իսկ պահն է, որպեսզի ոչնչացնի Համլետին և պայման է կապում Լաերտի հետ:հետ։ Լաերտի սուրը պետք է թունավորված լինի, իսկ եթե դա անհաջող անցնի, ապա Համլետին կթունավորեն թունավորված գինով:գինով։

Մենամարտը սկսվում է:է։ Երբ թագավորը նկատում է, որ Համլետը հաղթանակելու է, նա իրեն թունավորված գինի է առաջարկում, սակայն արդյունքում գավաթները խառնվում են և թունավորված գավաթից խմում է թագուհին:թագուհին։ Մեկ րոպեից նա ընկնում է և վախճանվում:վախճանվում։ Իսկ Լաերտը՝ արքայազնին սրով թունավորելով, վերջինից նույնպես հարված է ստանում և վայր ընկնելով խոստովանում ամեն ինչում:ինչում։ Նա նաև հասցնում է ասել, որ սուրը թունավորված է և արքայազնին մոտ կես ժամվա կյանք է մնացել:մնացել։ Ինքն էլ, ծանր վիրավորված լինելով, վախճանվում է այդ խոսքերից հետո:հետո։ Այս ամենին թագավորի մասնակցության մասին տեղեկացվելով Համլետը դանակահարում է նրան Լաերտի սրով և՝ նրա մահվան մեջ համոզված լինելու համար, նաև ստիպում է նրան ըմպել թունավորված գավաթից<!--այստեղ հերթականությունը կարող է խառնված լինել-->: Մինչ սեփական վախճանը Համլետը հասցնում է շարադրել Հորացիոին ողջ պատմությունը և հրամայում թագադրել Ֆարտենբրասին:Ֆարտենբրասին։

* [[Վահրամ Փափազյան]], Համլետը ինչպես տեսա..., Երևան, «Հայաստան», 1968, 436 էջ:էջ։

* Վահրամ Փափազյան, Երկերի ժողովածու 5 հատորով, հատոր 4 («Համլետը ինչպես տեսա...»), Երևան, «Սովետական գրող», 1983, 408 էջ:էջ։

Համլետը բազմիցս էկրանավորվել է (մոտ 20 անգամ) տարբեր երկրների կինեմատոգրաֆիստների կողմից:կողմից։<br />