«Կատալիզատոր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: << → «, >> → » oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 1.
'''Կատալիզատոր''', [[քիմիա]]կան նյութ, որը արագացնում է քիմիական ռեակցիայի ընթացքը, բայց ինքը չի ծախսվում և չի մտնում ռեակցիայի արդյունքում առաջացած նոր նյութի մեջ։
Կատալիզատորը դասակարգվում է բնական ռեակցիաների հիման վրա, որը արագացնում է քիմիական կառուցվածքը կամ ֆիզիկական հատկությունները։ Կատալիկ հատկություններով օժտված են գործնականորեն բոլոր քիմիական տարրերը և նյութերը, հենց իրենց մեջ կամ ավելի հաճախ՝ բարդ նյութերում։ Իր ֆիզիկական հատկություններով կատալիզատորը ստեղծվում է միատարր և տարասեռ։ Տարասեռ կատալիզատորները պինդ նյութեր են, իսկ միատարր կատալիզատորները ցրում են գազային կամ հեղուկ նյութերը, որն էլ ռեակտիվացնում է նյութերը։ Շատ տարասեռ կատալիզատորներ պարունակում են մետաղներ։ Որոշակի մետաղներ, հատկապես, որոնք գտնվում են պարբերական աղուսյակի VIII խմբում, ունեն կատալիկ հատկություններ, օրինակ ՝
Տարասեռ կատալիզատորները ունեն բազմաթիվ ասեղներ, ընդահուր առմամբ նրանց զբաղեցրած տարածքը հասնում է մինչև 500մ²՝ մի գրամ կատալիզատորի համար։ Հաճախ մեծ մակերևույթուվ օքսիդներ ծառայում են որպես տակդիր, որի պատճառով մոլեկուլների մետաղական կատալիզատորների վրա նստվածք են առաջացնում։ Դա ապահովում է էֆեկտիվ ռեագենտների փոխազդեցություն գազերում կամ հեղուկներում կատալիկ ակտիվ մետաղների հետ։ Հատուկ դասակարգ են զբաղեցնում տարասեռ կատալիզատորները ցեոլիտներում —
Ժամանակակից գիտությունը և տեխնիկան հաճախ օգտագործում են «Մի քանի կատալիզատորների համակարգ», որոնք արագացնում են ռեակցիան։ <ref name="Имянитов">''Имянитов Н. С.'' Системы из нескольких катализаторов в металлокомплексном катализе. // Координационная химия. 1984. — Т. 10. — № 11 — С. 1443—1454. — {{ISSN|0132-344X}}.</ref><ref name="Temkin">''Temkin O.N., Braylovskiy S. M.'' / The mechanism of catalysis in homogeneous polyfunctional catalytic systems. // Fundamental Research in Homogeneous Catalysis. — Ed. by A.E. Shilov. — New York etc: Gordon and Breach Science Publishers, 1986. — Vol. Two. — P.621- 633.</ref>
|