«Կիմոնո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: է: → է։ (3), բ: → բ։, դ: → դ։, ը: → ը։ (19), թ: → թ։, լ: → լ։ (3), կ: → կ։ (2), մ: → մ։ (4), ն: → ն։ (17), շ: → շ։, ջ: → oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո...
Տող 1.
'''Կիմոնո''' ({{lang-ja|着物}}, ''կիմոնո'', «հագուստ»; {{lang-ja|和服}}, ''վաֆուկու'', «ազգային հագուստ»), [[Ճապոնիա]]յի ավանդական հագուստ:հագուստ։ [[XIX դար]]ի կեսերից համարվում է ճապոնական «ազգային հագուստ»: 
Այն նաև համարվում է [[գեյշա]]ների և մայկոների (ապագա գեյշա) աշխատանքային հագուստը:հագուստը։
[[Պատկեր:ViewsAndCostumesOfJapan.jpg|մինի|Կիմոնո]]
Կիմոնոյի հետ կապված է ճապոնական «Սիտի-Գո Սան» տոնը:տոնը։
 
== Պատմություն ==
Տող 11.
# '''վաֆուկու''' (和服) — ճապոնական հագուստ
# '''գոֆուկու''' (呉服) — «չինական» հագուստ<ref>Այդ բառով բնութագրվում է ճապոնական ավանդական հագուստը, որը պատրաստված է [[մետաքս]]ից: Բառացիորեն թարգմանվում է, որպես «հագուստ Ու թագավորությունից»: Ուն (ճապոներեն՝ «Գո») [[Չինաստան]]ի հարավ-արևելյան մասում գտնվող պետության անվանումն է (222—280), որտեղից հին ճապոնացիները ստանում էին մետաքս:</ref>
Դրանցից ամենահինը առաջին տարբերակն է:է։ XIX դարի կեսերին Ճապոնիայի արևմտականացման սկզբին, նրանց թույլատրվեց հագնել ցանկացած [[հագուստ]]: Դեռևս XVI դարում [[Պորտուգալիա|պորտուգալացի]] միսիոներներ [[Հիսուսի միաբանություն|ճիզվիտները]], Եվրոպայում հաշվետությունների ժամանակ, հաղորդեցին, որ ճապոնացիները հագուստը անվանում '''կիմոնո''' (kimono) բառով:բառով։ Այդ անվանումը տարածվեց շատ օտար լեզուներում:լեզուներում։ Թեև ճապոնացիները '' կիմոնո ''բառով նկատի ունեին թանկարժեք հագուստը, սակայն Եվրոպայում և Ամերիկայում այդ բառով նկատի ունեին հենց ճապոնական հագուստը:հագուստը։
 
XIX դարի վերջում, Ճապոնիայում ավելացավ [[Արևմուտք (քաղաքականություն)|արևմտական]] ոճի հագուստ կրողների թիվը:թիվը։ Արևմտյան և ճապոնական զգեստների տարբերությունան պատճառով, ճապոնացիները ստիպված էին ''«կիմոնո»'' բառին հակտացնել ընդհանուր հասկացություն:հասկացություն։ Առաջացավ ավանդական հագուստը նշելու նոր բառ՝ ''«վաֆուկու»''<ref>Ճապոներենում նշանակում է «արևմտյան հագուստ» (洋服):</ref> Մինչև [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ավարտը, այդ բառը դարձավ հիմնական, ճապոնական ավանդական հագուստը մատնանշելու համար:համար։ Սակայն հետպատերազմյան շրջանում, ամերիկյան հասկացությունների ազդեցության տակ, ''«կիմոնո»'' բառը դարձավ ''«վաֆուկու»'' տերմինի հոմանիշը:հոմանիշը։ 
 
Համապատասխանաբար, ժամանակակից [[ճապոներեն]]ում ''«կիմոնո»'' բառը, ստացել է երկու նշանակություն:նշանակություն։ Լայն իմաստով, դա նշանակում է ցանկացած հագուստ, իսկ նեղ իմաստով՝ ''վաֆուկուի'' տեսակ:տեսակ։
 
Հնագիտական գյուտերը ճապոնական կղզախմբերում հաստատում են այն թեզը, որ [[ճապոնացիներ]]ը հագնում էին կանեփից պատրաստված պարզ հագուստներ Ձյումոնի դարաշրջանում:դարաշրջանում։ Առաջին հազարամյակի սկզբից մինչ մ.թ.ա, մայրցամաքային նորաձեւության ազդեցության տակ, Ճապոնիայում հայտնվել են կորեա-մանչժուրական տեսակի հագուստներ:հագուստներ։
 
Ամենավաղ կիմոնոները, որոնք հայտնվել են մեր թվարկության հիգերորդ դարում, շատ նման են հանֆույին՝ չինական ավանդական հագուստին:հագուստին։ Ութերորդ դարում չինական նորաձևությունը փոխվում է, նմանվելով ժամանակակից կանացի հագուստներին:հագուստներին։ Հեյան դարաշրջանում (794-1192) կիմոնոն ավելի ոճավորվեց, թեև շատերը դեռ դրա վրայից հագնում էին երկայնափեշ:երկայնափեշ։ Մուրոմատի դարաշրջանում (1392-1573), կոսոդե-կիմոնոն, որը առաջ համարվում էր ներքնզգեստ, սկսեցին կրել առանց դրա վրայից հակամա տաբատի, դրա համար հայտնվեց կոսոդեյի օբի գոտին:գոտին։ Էդո դարաշրջանում (1603-1867) թևքերի երկարությունը մեծացավ, հատկպեդ ավելի ձգվեց չամուսնացած կանանց մոտ:մոտ։ Օբին ավելի լայն դարձավ, հայտնվեց այն կապելու տարբեր ձևեր:ձևեր։ Այդ ժամանակվանից կիմոնոյի տեսքը գրեթե անփոփոխ մնաց:մնաց։
 
[[19–րդ դար]]ի երկրորդ կեսին, Մեյձի դարաշրջանում, արևմտականացումը հանգեցրեց ճապոնական հագուստի հեղափոխությանը:հեղափոխությանը։ Եվրոպական նորաձևությունը սկսեց դուրս մղել ճապոնական ավանդական զգեստը:զգեստը։ Այս գործընթացը աստիճանական և մակերեսային էր մինչև [[1945]] թվականը, անդրադառնալով միայն կառավարող խավին:խավին։ Սակայն հասարակ ճապոնացիների ապրելակերպի «ամերիկանացումը» հանգեցրեց նրան, որ կիմոնոն դուրս մղվեց առօրյա կյանքից:կյանքից։ 
 
Այսօր ճապոնական ավանդական հագուստը հիմնականում օգտագործվում է միայն տոների և պաշտոնական միջոցառումների համար:համար։
 
== Կիմոնոյի հատկանիշները ==
[[Պատկեր:Awase_komon.png|մինի|«Կոմոն» կիմոնո]]
Կիմոնոն հիշեցնում է Т-աձև խալաթ:խալաթ։ Նրա երկարությունը կարող է տարբեր լինել:լինել։ Հագուստը մարմնին ամրացնում են ''օբի'' գոտիով (帯), որը գտնվում է իրանի վրա:վրա։ Եվրոպական [[կոճակ]]ների փոխարեն օգտագործում են փոքրիկ գոտիներ և առասանակներ:առասանակներ։ Կիմոնոյի ամենակարևոր առանձնահատկությունը ''սոդե'' թևքերն են (袖), որոնք, որպես կանոն, շատ ավելի լայն են ձեռքերի հաստությունից:հաստությունից։ Նրանք ունեն պարկանման ձև:ձև։ Թևքերի անցքը միշտ հենց թևքերի բարձրությունից ավելի քիչ են:են։ Քանի որ ճապոնական ավանդական հագուստը, որը նման է խալաթի, չկա բաց օձիք եվրոպական հագուստների նման:նման։ Ընդհանուր առմամբ, այն հարմար է և չի խանգարում մարդու շարժվելուն:շարժվելուն։
 
Կտորները, որոնցից կարում են կիմոնոն, որպես կանոն առաձգական չեն:չեն։ Գոտիի համար օգտագործում են մահուդ:մահուդ։ Հագուստի ձևածքը սովորաբար ուղղանկյուն է և տարբերվում է եվրոպական նմանօրինակներից, որոնք ունեն բարդ կլորաձև կառուցվածք:կառուցվածք։ Դրա շնորհիվ խնայում են մատերիալը:մատերիալը։ Դրա ուղղանկյունաձև մնացորդները կարող են կրկին օգտագործվել տնային տնտեսության մեջ:մեջ։
 
Կիմոնո կարելու համար օգտագործում է փափուկ թելեր, որոնք նվազեցնում են կտորի ձգվելու հավանականությունը:հավանականությունը։ Սակայն նման զգույշ վերաբերմունքը մատերիալի նկատմամբ, որը քիչ է եղել Ճապոնիայում, բացասաբար է անդրադառնում հագուստի դիզայնի վրա:վրա։ Կիմոնոյի վնասվելու դեպքում կարող են կտորի վրայից նորից կարել:կարել։ 
 
=== Կիմոնո և ճապոնական գեղագիտություն ===
[[Պատկեր:Philatelic_week_in_1957_of_Japan.jpg|ձախից|մինի|289x289փքս|Կիմոնոյով աղջիկ 1957 թվականի ճապոնական նամականիշի վրա]]
Ի տարբերություն եվրոպական հագուստի, որն ընդգծում մարդու մարմնի կառուցվածքը, կիմոնոն առանձնացնում է կրողի միայն ուսերն ու իրանը, թաքցնելով նրա մարմնի թերությունները:թերությունները։ Արևմտյան հագուստը ուշադրությունը կենտրոնացնում է ցայտունության վրա, իսկ ճապոնականը՝ համաչափության և հարթության վրա:վրա։ Դա կապված է ճապոնացիների կատարյալ կառուցվածքի մասին ավանդական պատկերացումների հետ՝ «որքան քիչ կորնթարդություն և անհամաչափություններ, այքան ավելի գեղեցիկ»:
 
Օրինակ, [[Եվրոպա]]յում կանանց [[սեղմիրան]]ները
օգտագործվել են իրանը նեղացնելու համար, իսկի որ կիմոնոյով գեղեցիկ երևալու համար, «իդեալական կազմվածքը» բավարար չէր:չէր։ «Իդեալական կազմվածքը» և դիմահարդարումը համարվում էին միջավայրի անբաժանելի մասը:մասը։ Միջնադարում հաստատվել է «գեղեցիկ ճապոնուհու» էտալոնը:էտալոնը։ 
Դմեքը պետք է լինի հարթ, իսկ օվալը՝ երկար:երկար։ Անձը պետք է լինի հարթ, իսկ նրա օվալ — երկար. Գեղեցիկ էր համարվում շդլիկ աչքերը, նեղ ու բարձր հոնքերով:հոնքերով։ Բերանը պետք է լինի փոքր և նմանվել փոքր կարմիր ծաղիկին:ծաղիկին։ Փոքր պրոֆիլավորված դեմքից խիստ դուրս ցցվում էր միայն քիթը:քիթը։ Կնոջ մաշկը պետք է լիներ ձյան պես սպիտակ, որովհետև ճապոնուհիները դեռ վաղուց սովորություն ունեին դեմքը և մարմնի այլ մասերը սպիտակացնել:սպիտակացնել։ Նման իդեալական գեղեցիկ ճապոնուհիների կերպարը հաջող կերպով ցուցադրված են 17-19-րդ դարերի ճապոնական փորագրություններում:փորագրություններում։
 
== Արտադրություն ==
[[Պատկեր:Kimono_production.jpg|մինի|Կիմոնոյի կտորի չորացումը ներկված մասերի միջև]]
Տղամարդկանց կիմոնոները լինում են տարբեր չափսերի, իսկ կանացի կիմոնոները հիմնականում նուն չափսի են լինումkimono լինում են տարբեր չափերի, իսկ կանանց, հիմնականում, նույն չափսի, ու հարմարացվում են ծալվածքների միջոցով:միջոցով։ Կատարյալ կիմոնոյի թևքերը վերջանում են դաստակների մոտ:մոտ։ Տղամարդկանց կիոմոնոները պետք է չիջնեն դաստակից:դաստակից։ Կանացի կիմոնոները ավելի երկար են, որպեսզի կարողանան օհասիորի անեն, դա հատուկ ծալվածք է, որը երևում է օբիի տակից:տակից։ Շատ բարձրահասակ կամ գեր մարդիկ, ինչպիսիք են [[սումո]]յի ընբիշները, պատվիրում են կիմոնոները, չնայած մնում են ավել կտորներ, որոնց կարող են հեշտորեն տալ գրեթե ցանկացած ձև:ձև։
 
Կիմոնոն պատրաստում են մեկ ամբողջ կտոորից:կտոորից։ Գորվածքը սովորաբար ունի մոտ քառասուն սանտիմետր լայնություն և տասնմեկ ու կես մետր երկարություն:երկարություն։ Դա բավարար է, որպեսզի կարեն մեկ կիմոնո չափահաս մարդու համար:համար։ Պատրաստի կիմոնոները պարունակում են գործվածքների չորս շերտեր՝ դրանցից երկուսը ծածկում են մարմինը, իսկ մնացածից կարում են թևքերը:թևքերը։ Անցյալ կիմոնոն լվանալուց առաջ քանդում էին և դրանից հետո ձեռքով կարում էին:էին։
[[Պատկեր:Kimono_colouring.jpg|ձախից|մինի|Նկարչություն կտորի վրա]]
Ավանդական կիմոնոն պատրաստում են ձեռքով, ընդ որում, գործվածքները նույնպես պատրաստում և գունազարդում էին ձեռքով:ձեռքով։ Կրկնվող նկարները նկարում էին տրաֆարետների միջոցով:միջոցով։ Երկար տարիների ընթացքում փոխվել են կիմոնոների ոճը և պարագաները, տեսակները և գործվածքների գույնը:գույնը։
 
Կիմոնոն և օբին պատրաստում են [[մետաքս]]ից, կրեպ-մետաքսից, սատինից, ժամանակակից կիմոնոները պատրաստում են էժանագին կտորներից՝ կրեպ-սատինից, բամբակից, պոլիեսթերից և այլ սինթետիկ թելերից:թելերից։ Մետաքսը այնուամենայնիվ, համարվում է իդեալական նյութ է հագուստի պատրաստման համար:համար։ 
 
Սովորաբար հյուսված նախշերով կամ մանր պատկերնոերով կիմոնոները կրում են միայն պաշտոնական հանդիպումների ժամանակ:ժամանակ։ Հեյան դարաշրջանում կիմոնոների տակից հագնում էին տասը մաշված հագուստի շերտեր, ընդ որում, յուրաքանչյուր գույների համադրությունը խստորեն սահամնված էր:էր։ Այսօր կիմոնոյի տակից ավելի հաճախ կրում են մեկ նուրբ շերտ:շերտ։ Նախշերով կարելի է որոշել, թե որ եղանակի համար է նախատեսված, օրինակ՝ թիթեռների պատկերներով կամ բալենու գույնի կիմոնոն գարնան համար է, ջրյաին պատկերներովը՝ ամռան, ճապոնական նոճու տերևներովը՝ աշնան, իսկ ձմռանը համապատասխանում է սոճու և բամբուկի գույները:գույները։
 
Հին կիմոնոները օգտագործում են տարբեր միջոցներով, դրանցից պատրաստում են հաորի և կիմոնո երեխաների համար, նորոգվում են նմանատիպ կիմոնոները, դրանցից նաև պատրաստում են պայուսակներ կամ
աքսեսուարներ:աքսեսուարներ։ Վնասված փեշերով կիմոնոն կրում են հակամայի տակից:տակից։ Նախկինում փորձառու մանածագործները հեռացնում էին կիմոնոյի թելերը և դրանք կրկին օգտագործում:օգտագործում։
 
== Արժեքը ==
[[Պատկեր:Hikizuri_with_waves_and_a_hawk.jpg|մինի|267x267փքս|«Խիկիձուրի»՝ գեյշաների պարային կիմոնո]]
Կիմոնոն թանկ հաճույք է։ Բայց այն մարդիկ, ովքեր վարձում են դրանք որոշ ժամանակ ավելի էժան է:է։ Կիմոնոյի արժեքը կախված է կտորի որակից:որակից։
 
Այսօր Ճապոնիայում տարածված են կիմոնոյի սիրահարների ակումբներ, որտեղ մարդիկ սովորոմ են ընտրել և կրել այն:այն։
 
== Ոճերը ==
Երիտասարդ աղջիկների կիմոնոների թևքերը ավելի երկար են, որը խորհրդնշում է նրանցամուսնացած չլինելու մասին, նրանց կիմոնոները ավելի ձևավորված են, քան ամուսնացածներինը:ամուսնացածներինը։ Տղամարդկանց կիմոնոները հիմնականում ունեն միայն մեկ ձև և սովորաբար ավելի մուգ երանգներ ունեն:ունեն։
 
== Կանացի կիմոնո ==
[[Պատկեր:Hall_of_Japan_04.JPG|մինի|321x321փքս|Կիմոնոյով հարսը [[Կունստկամերա]]յում ([[Սանկտ Պետերբուրգ]])]]
Շատ ժամանակակից ճապոնուհիներ կորցրել են ինքնուրույն կիմոնո հգնելու հմտությունը:հմտությունը։ Ավանդական կիմոնոները ունեն տասներկու կամ ավելի մասեր, դրա համար ստիպված են լինում դիմել մասնագետի՝ օտոկոսիին ({{lang-ja|男衆}}, տղամարդ ծառա) և օնագոսիին&nbsp;({{lang-ja|女子衆}}, կին ծառա) կամ <span>օննասյուին</span>&nbsp;({{lang-ja|女衆}}, կին ծառա):։ Գեյշաները նույնպես հագնվում են այդ մասնագետների օգնությամբ:օգնությամբ։ 
 
Ճիշտ կիմոնոյի ընտրությունը դժվար է, քանի որ պետք է իմանալ յուրաքանչյուր կիմոնոյի կրելու նշանակությունները, օրինակ՝ տարիքը, ընտանեկան ու սոցիալական դրությունը:դրությունը։
 
== Տղամարդկանց կիմոնո ==
Ի տարբերություն կանացի կիոմոների, տղամարդկանց կիմոնոյի կառուցվածքը ավելի հեշտ է, դրանք սովորաբար կազմված են հինգ մասից:մասից։ Տղամարդկանց կիմոնոյի թևքերը ավելի կարճ են քան կանացինը, որպեսզի չխանգարի օբիին:օբիին։ Կանացի կիմոնոյի թևքերը չեն կպնում օբիին, հենց իր երկարության շնորհիվ:շնորհիվ։
 
Հիմա կանացի և տղամարդկանց կիմոնոների տարբերությունը կայանում է կտորի գունավորման մեջ:մեջ։ Հիմնականում օգտագործվում են սև, մու կապույտ, կանաչ և շագանակագույն գույները; Սումոյի ըմբիշները կրում են ֆուկուսիի գույնի կիմոնոները (կարմրամանուշակագույն):։
 
== Կիմոնոյի խնամքը ==
Կիմոնոյի լվացման ավանդականը միջոցտ օգտագործվում է մինչ օրս, կորվում է արաի-հարի, դա բավականին դժվար է:է։ Կիմոնոն ամբողջությամբ քանդում են, իսկ լվանալուց հետո նորից կարում են:են։ Այդ միջոցը բավականին թանկ է, դա որոշակիորեն կապված է կիմոնոյի հայտնիության նվազման հետ:հետ։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Կիմոնո» էջից