«Գլոբալ տեղորոշման համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ մաքրվեց, փոխարինվեց: ։ → : (62) oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, փոխարինվեց: է: → է։ (2), բ: → բ։, դ: → դ։, ը: → ը։ (8), թ: → թ։, ի: → ի։ (2), լ: → լ։ (2), կ: → կ։ (2), ղ: → ղ։ (2), մ: → մ։ (2), ն: oգտվելով [[Վիքիպեդիա:ԱվտոՎ... |
||
Տող 5.
|}
'''Գլոբալ Տեղորոշման Համակարգը''' ('''ԳՏՀ''', անգլ.՝ '''GPS''') միակ լիիրավ գործող ''Գլոբալ Նավիգացիոն Արբանյակային Համակարգն'' է, որը բաղկացած է 24 արբանյակներից, որոնք հեռարձակում են ճշգրիտ միկրոալիքային ազդանշաններ, հնարավորություն տալով ԳՏՀ ընդունիչներին որոշելու իրենց դիրքն, արագությունն, ուղղությունն և
Սովորական ԳՏՀ ընդունիչը որոշում է իր դիրքն հիմնվելով չորս և ավելի ԳՏՀ արբանյակներից ստացված ազդանշանների
Յուրաքանչյուր ԳՏՀ արբանյակ ունի ատոմային ժամացույց և շարունակ հեռարձակում է հաղորդագրություններ, որոնք պարունակում են հաղորդագրության ուղարկման ժամանակն, հեռարձակող արբանյակի դիրքի հաշվման համար անհրաժեշտ պարամետրերը (էֆեմերիդ), և արբանյակների վիճակային պարամետրերը (ալմանաք)
== Համակարգի Սեգմենտացիան ==
ԳՏՀ-ն կազմված է երեք հիմնական սեգմենտներից՝ տարածքային սեգմենտից (ՏՍ), կառավարման սեգմենտից (ԿՍ) և օգտագործողի սեգմենտից (ՕՍ)
Տարածքային սեգմենտն իր մեջ ընդգրկում է ԳՏՀ արբանյակներին՝ թվով 24–ը, որոնք դասակարգված են 6 հատ հարթությունների վրա <ref>{{cite web |url=http://www.colorado.edu/geography/gcraft/notes/gps/gif/oplanes.gif |title=GPS Orbital Planes |author= Dana, Peter H. |accessdate=1996 թ․ օգոստոսի 8–ին}}</ref>: Ուղեծրերը դասավորված են այնպես, որ երկրի կամայական կետից գրեթե միշտ հասանելի են 6 հատ արբանյակ <ref>{{cite web |url=http://www.navcen.uscg.gov/faq/gpsfaq.htm |title=GPS Frequently Asked Questions |author= USCG Navcen |accessdate=2007 թ․ հունվարի 3 }}</ref>: Գտնվելով 20.200կմ բարձրության վրա, յուրաքանչյուր արբանյակ մեկ աստղային օրվա ընթացքում կատարում է երկու լրիվ պտույտ <ref>{{cite book |title=Finding the repeat times of the GPS constellation |author= Agnew, D.C. and Larson, K.M. |accessdate=2007 թ․ հունվարի 3 }}</ref>:
Տող 18.
Կառավարման սեգմենտի մեջ մտնում են ԳՏՀ–ն վերահսկող երեք մոնիթորինգային կայաններն, որոնք պարբերաբար ուղարկում են նավարկման ճշտումներն արբանյակներին՝ ստեղծված Կալմանի ֆիլտրի կողմից, որն գեներացնում է դրանք, հիմնվելով մոնիթորինգային կայանների տվյալների, եղանակի տեսության և այլ տվյալների վրա <ref>{{cite web |url=http://tycho.usno.navy.mil/gpsinfo.html |title=Global Positioning System |author= USNO NAVSTAR|accessdate=2006 թ․ մայիսի 14 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://gps.gov |title=General public education website |author= U.S. Government}}</ref>:
Օգտագործողի սեգմենտն իրենից ներկայացնում է ԳՏՀ
== Դիրքի որոշումը ==
Տող 27.
Սկզբում ընդունիչը գրանցում է արբանյակից եկած հաղորդագրության ստացման ժամանակը, որի միջոցով հաշվում է իր հեռավորությունն արբանյակից, այսպես կոչված [[փսեվդոհեռավորություն]]ը <ref>{{cite web |url=http://gge.unb.ca/Resources/HowDoesGPSWork.html |title=How Does GPS Work?}}</ref>:
Այնուհետև նավարկման հաղորդագրությունից բեռնվում է ուղեծրային դիրքային տվյալը՝ էֆեմերիդը՝ արբանյակի ճշգրիտ դիրքը որոշելու
Այն բանից հետո, երբ որոշվել են չորս արբանյակներից փսեվդոտարածությունները, կատարվում է ընդունիչի դիրքի որոշման առաջին կանխատեսումն՝ հիմնված այն գաղափարի վրա, որ բոլոր փսեվդո–տարածությունները պետք է հատվեն մի
Բաժանելով լույսի արագությամբ այն հեռավորությունը, որով շեղելիս բոլոր փսեվդոտարածությունները կմոտենան իրար բավականին մոտիկ, որ կհատվեն մի կետում, կստանանք ընդունիչի ժամանակի
== Ճշտությունն ու սխալանքի աղբյուրները ==
Ինչպես արդեն նշվել է, ԳՏՀ ընդունիչը իր դիրքն որոշելու համար օգտագործում է իր ժամանակն, արբանյակի դիրքն ու ստացված ազդանշանի տեղ հասնելու տևողությունն, ինչն էլ նշանակում է, որ դիրքի ճշտությունն հիմնականում կախված է արբանյակի դիրքի և ազդանշանի ուշացման
Ուշացումը չափելու համար, ընդունիչը համեմատում է ստացված ազդանշանը իր ներքին գեներացված տարբերակի հետ, որի արդյունքում ժամանակակից ընդունիչները կարող են ապահովել մինչև 10 նանովայրկյան
Դիրքի ճշտությունն կարող է լավացվել օգտագործելով ռազմական նպատակների համար հեռարձակվող P(Y) ազդանշանը, որի դեպքում կստանանք մինչև 30 սմ.
Բացի վերը նշվածից, կան շատ այլ սխալանքի աղբյուրներ, որոնց արդյունքում հասարակ ԳՏՀ ընդունիչի սխալանքը կազմում է մոտավորապես 15 մ.: Ստորև բերված են աղբյուրներն իրենց ազդեցությամբ դիրքի ճշտության վրա.
Տող 62.
=== ԳՏՀ ազդանշաններ ===
GPS համակարգում կիրառվում է ազդանշանի կոդային բաժանումը (CDMA- կոդի բաժանում բազմակի մուտքերի), որի շնորհիվ բոլոր արբանյակները ճառագայթում են ազդանշաններ նույն [[հաճախականություն|հաճախականությամբ]]:
GPS համակարգի յուրաքանչյուր արբանյակ ճառագայթում է երկու
C/A կոդը մշակվել է քաղաքացիական օգտագործողի
Հաղորդման ժամանակը մեկ բիթի համար կազմում է 0,978 մկվ և բազմապատկելով այդ մեծությունը լույսի արագությունով, ստանում ենք [[հեռավորություն]]ը՝ այդ բիթերը
Փսեվդոկոդը դրոշմված է Y կոդում, որի վերծանման համար պահանջվում է գաղտնի AS (Anti- Spofing) մոդուլ, ընդունիչի յուրաքանչյուր ալիքի
Յուրաքանչյուր ենթաբլոկում 30 բիթ տարողությամբ. 10 բառ է պարունակվում, որոնցից առաջին բառը պարունակում է հեռուստամետրական ինֆորմացիա, իսկ երկրորդը ժամանակի
4 և 5 ենթաբլոկները պարունակում են տվյալներ իոնոսֆերայի ազդեցության ուղղումների մասին, ժամանակի սանդղակի պարամետրերը, արբանյակի սարքին լինելու մասին
== Ճշտության մեծացման «հավելման» եղանակը ==
«Հավելման» մեթոդները հիմնված են արտաքին ինֆորմացիայի վրա, որն օգտագործվում է վերջնական դիրքի հաշվման
== ԳՏՀ ընդունիչներ ==
ԳՏՀ ընդունիչների հիմնական խնդիրն է ստանալ ԳՏՀ արբանյակներից ազդանշանները և մշակել դրանք՝ ընդունիչի դիրքն, արագությունն և շարժման ուղղությունը որոշելու
Դրանք կազմված են ալեհավաքից՝ որն ծրագրված է ստանալու ԳՏՀ–ի կողմից հեռարձակվող ալիքները, պրոցեսորներից՝ ինֆորմացիայի մշակման համար, քվարցային
=== MC5 և Step III ընդունիչները ===
Այս ընդունիչները նախատեսված են ավտոմեքենաների
Այս սարքերն իրենց մեջ ունեն արդեն մշակված տրամաբանություն, որն էլ և մշակում է ԳՏՀ–ից և բորտ համակարգչից եկած տվյալներն և GPRS–ով փոխանցում դրանք վեբ
MC5 և Step III ընդունիչների վիճակային պարամետրերից են շարժման ազդանշանը, բենզինի, յուղի ու ջրի ցուցմունքները, շարժիչի աշխատանքային վիճակը և շատ այլ
=== WebTrac 4 ընդունիչը ===
Այս ընդունիչը նախատեսված են մարդկանց
Սարքը հնարավորություն է տալիս որոշել երկու փոխանցման ծառայություններից որևէ մեկը՝ GPRS կամ SMS, ինչպես նաև կարող է ուղարկել հատուկ ազդանշաններ որոշակի պայմանների դեպքում, օրինակ՝ երբ մարդը սեղմում է կարմիր
== Ծանոթագրություններ ==
|