«Ամուսնություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: է: → է։ (9), բ: → բ։ (4), ը: → ը։ (24), թ: → թ։, ի: → ի։ (2), լ: → լ։ (2), ծ: → ծ։ (2), կ: → կ։, ղ: → ղ։, ճ: → ճ։, մ: → oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո... |
||
Տող 3.
{{Միջանձնային հարաբերություններ}}
[[Պատկեր:Hochzeitsfotograf-München 03.jpg|thumb|right]]
'''Ամուսնություն''', [[տղամարդ]]ու և [[կին|կնոջ]]՝ պատմականորեն ձևավորված, [[հասարակություն|հասարակության]] կարգավորվող հարաբերությունների ձև է, որի գլխավոր նպատակն [[ընտանիք]] ստեղծելն է և որով սահմանվում են ամուսինների [[իրավունք]]ներն ու [[պարտականություն]]ները միմյանց, զավակների և հասարակության
Ամուսնության համար անհրաժեշտ են կնոջ և տղամարդու [[ամուսնական տարիք]]ի հասնելը, փոխադարձ կամավորությունն ու
== Պատմություն ==
=== Վաղ ժամանակներ ===
[[Պատկեր:1883-wedding-lic.jpg|մինի|200px|Ամուսնական վկայական, [[1883]] թ]]
Հասարակական տարբեր ֆորմացիաներն ու նրանց փոփոխություններն ազդել են ամուսնական հարաբերությունների բովանդակության և ձևի
Մարդկանց միջև կարգավորված [[ամուսնական հարաբերություններ]]ի առաջին ձևը [[խմբամուսնություն]]ն
[[Վաղ միջնադար]]ում [[Եվրոպա]]յում հասարակության բոլոր խավերի համար պարտադիր էր եկեղեցական
=== Ամուսնությունները վաղ Հայաստանում ===
Դեռևս վաղ անցյալում [[Հայաստան]]ում տիրապետող է եղել [[մենամուսնություն]]ը, որը կարգավորվել է եկեղեցական կանոններով ([[քրիստոնեություն]]ը [[301]] թվականին պետական կրոն հռչակելուց հետո) և [[քաղաքացիական օրենսդրություն|քաղաքացիական օրենսդրությամբ]]: Հայոց կաթողիկոս [[Սահակ Պարթև]]ի ([[387]]-[[439]]) սահմանած կանոններով, առանց զույգերի համաձայնության և տարիքային համապատասխանության, [[պսակադրություն]]ն արգելվում
[[Հայոց եկեղեցի]]ն դեմ էր 2-րդ, ինչպես և գաղտնի
Կիլիկյան Հայաստանում հատուկ կարևորությամբ են վերաբերվել ամուսնաընտանեկան հարաբերություններին, անառողջների ամուսնությունը դիտվել է ազգի ապականություն և արգելվել բժշկական զննումից
=== Ամուսնությունները Հայաստանի Հանրապետությունում ===
[[Պատկեր:Boy-carrying-rings.jpg|մինի|300px|Ամուսնական մատանիները խորան տանող տղա]]
[[Հայաստանի Հանրապետություն]]ում ամուսնությունը հիմնված է ամուսինների ազատ ընտրության, նրանց փոխադարձ [[սեր|սիրո]] և հետաքրքրությունների ընդհանրության
Ամուսնության և [[ընտանիք]]ի պահպանության հարցերը կարգավորվում են [[ՀՀ Ամուսնության և ընտանիքի օրենսգիրք|ՀՀ Ամուսնության և ընտանիքի օրենսգրքին]]
Կան նաև պայմանագրով կարգավորվող ամուսնություններ. ամուսնացող կողմերի միջև կնքվում են պայմանագրեր, որոնցով սահմանվում են ամուսինների անձնական և գույքային իրավունքներն ու
Ամուսնություն չի թույլատրվում այն անձանց միջև, որոնցից մեկը այլ ամուսնության մեջ է, ազգակցության մեջ գտնվող անձանց, հարազատ և խորթ եղբայրների ու քույրերի, որդեգրողների և որդեգրվածների միջև, այն անձանց միջև, որոնցից մեկը [[Հոգեկան հիվանդություններ|հոգեկան հիվանդության]] կամ [[սակավամտություն|սակավամտության]] պատճառով անգործունակ է
[[Բազմակնություն]]ն արգելվում է [[ՀՀ օրենսդրություն|ՀՀ օրենքով]]: Դրանք բացառելու նպատակով Քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գրասենյակում, նախկինում ամուսնացած անձանց միջև նոր ամուսնություն գրանցելիս, պահանջում են [[ամուսնալուծություն]]ը կամ նախկին ամուսնու մահը հաստատող
Ազգականների ամուսնությունը արգելվում է, որովհետև դրանցից հաճախ ծնվում են [[բնածին արատ]]ներով և [[ժառանգական հիվանդություններ]]ով
Թվարկված պայմանների խախտումով կայացած ամուսնությունը համարվում է
==== Քաղաքացիական ամուսնությունը Հայաստանի Հանրապետությունում ====
[[Պատկեր:Civil wedding in Armenia.JPG|thumb|300px|[[ՀՀ]] [[Քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գրասենյակ]]ներից մեկը]]
Վերջին տարիներին լայն տարածում է ստացել [[եկեղեցական ամուսնություն]]ը, սակայն [[ՀՀ սահմանադրություն]]ը ճանաչում է միայն [[քաղաքացիական ամուսնություն]]ը, իսկ եկեղեցականը (քաղաքացիական ամուսնության հետ մեկտեղ) համարում է ամուսնացողների մասնավոր
Քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գրասենյակում ամուսնացողներին ծանոթացնում Են գրանցման կարգին և պայմաններին, հավաստիանում են, որ նրանք տեղյակ են միմյանց առողջական և ընտանեկան վիճակին, ապագա ամուսիններին բացատրում են նրանց իրավունքներն ու
[[Երեխա]]ների դաստիարակության և ընտանեկան կյանքի հարցերն ամուսինները լուծում են
Մինչամուսնական, ինչպես նաև ամուսնությունից հետո [[նվիրատվություն]] կամ [[ժառանգություն]] ստացած [[ունեցվածք]]ը նրանց համատեղ սեփականությունն
ՀՀ քաղաքացիների ամուսնությունն արտասահմանյան քաղաքացիների հետ գրանցվում է ընդհանուր հիմունքներով, սակայն նրանցից պահանջվում է փաստաթուղթ՝ գրանցված ամուսնության բացակայության
=== Ամուսնալուծությունը Հայաստանի Հանրապետությունում ===
Ամուսնության ազատությունը ենթադրում է նաև [[ամուսնալուծություն|ամուսնալուծության]]
== Ամուսնական և ընտանեկան հարաբերությունների պսիխոհիգիենա ==
[[Պատկեր:Huwelijk Leonie en Eelke (5868619089).jpg|250px|մինի]]
[[Ընտանիք]]ի խնդիրները պայմանավորված են [[Հասարակություն|հասարակության]] զարգացման նոր փուլի
«Ամուսինը» կամ «կինը», «հայրը» կամ «մայրը» որոշակի հասկացություններ են, հստակ պարտականությունների ոլորտով դերեր, որոնք ամուսնացող անձը պարտավորվում է
=== Ընտանիքի անդամների միջև հարաբերություններ ===
Ընտանիքի անդամների միջև հարաբերությունները պայմանավորված են սոցիալ-մշակութային նորմերով և անհատական
Ընտանիքի էվոլյուցիան, այսինքն նրա կենսական բոլորաշրջանը ձևավորվում է որոշակի փուլերից, մինչամուսնական, ամուսնական և նոր անդամների ([[երեխա]]ներ) ավելացման, ընտանիքի առանձին անդամների հեռանալու (հասուն երեխաների ամուսնություն, ծնողներից մեկի մահը)
=== Ամուսնական վաղ շրջան ===
[[Պատկեր:Huwelijk Leonie en Eelke (5869174338).jpg|250px|մինի]]
Ամուսնության առաջին տարում առավել հաճախ ընդհարումների պատճառ են դառնում ամուսնական հարաբերությունների, այդ թվում նաև [[սեռական կյանք]]ի նորություն
Սովորաբար երիտասարդները նոր ընտանիքում ստեղծում են այնպիսի փոխհարաբերություններ, ինչպիսիք եղել են իրենց հայրական
=== Երիտասարդ սերնդի դաստիարակություն ===
Ընտանիքի ամենապատասխանատու պարտականությունը երիտասարդ սերնդի դաստիարակությունն
[[Հղիություն]]ը և առաջնեկի ծնունդը լրացուցիչ պարտավորություններ են դնում ամուսինների վրա, սակայն նրանց չեն ազատում փոխադարձ [[Ուշադրություն|ուշադրության]]
Հասուն տարիքն ունի իր ճգնաժամային շրջանները, օրինակ՝ դժվարին պահեր կարող են առաջանալ 2-րդ երեխայի ծննդյան
=== Ամուսնության հասուն շրջան ===
[[Պատկեր:Couple sitting at a kitchen table (1).jpg|250px|մինի]]
Յուրաքանչյուր [[ընտանիք]]ի կյանքում բարդ ժամանակաշրջան է սկսվում երեխաների հասունանալուց
=== Ամուսնության ճգնաժամային շրջան ===
Ընտանիքի առավել ծանր ճգնաժամային շրջանը կապված է [[ծերություն|ծերության]], ամուսիններից մեկի կյանքից հեռանալու
[[Ընտանիք]]ը սովորաբար դիմում է [[Բժիշկ|բժշկի]] օգնությանը դժվարին ճգնաժամային ժամանակաշրջաններում, երբ ընտանեկան վեճը, ընդհարումը բավականին խորանում և բացասաբար է ազդում ընտանիքի անդամների հոգեկան ու ֆիզիկական վիճակի
Ընտանեկան հոգեկան ցնցումները, որքան էլ աննշան թվան, մեծերի և երեխաների [[նևրոզ]]ների գլխավոր պատճառներից
և [[նյարդահոգեբան]]ներն օգնում են լուծելու ներընտանեկան
[[ՀՀ]] խոշոր քաղաքներում կան ընտանեկան հարցերի հատուկ խորհրդատվություններ, որտեղ կարելի է դիմել ընտանեկան փոխհարաբերությունների, [[երեխաների դաստիարակություն|երեխաների դաստիարակության]] և այլ
Ընտանիքում առավել ծանր ընդհարումներ են առաջանում [[ալկոհոլամոլություն|ալկոհոլամոլության]] և [[Թմրամոլություն|թմրամոլության]] հետևանքով, որոնք հատկապես կործանարար են երեխաների
Առողջ ընտանիքի համար ճգնաժամային շրջանները վտանգավոր չեն. դրանց հաջող հաղթահարումը նպաստում է փոխադարձ վստահության, կյանքի ուսանելի փորձ ձեռք
== Աղբյուրներ ==
|