«Պանթեոն (Հռոմ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: → (3), է: → է։ (2), բ: → բ։, ը: → ը։ (3), ի: → ի։, լ: → լ։, կ: → կ։, մ: → մ։, ն: → ն։ (5), վ: → վ։ (3), տ: → տ։, ր: oգտվելով [[Վիքիպեդիա:ԱվտոՎ...
Տող 59.
[[Պատկեր:Einblick Panorama Pantheon Rom.jpg|մինի]]
[[Պատկեր:Rome-Pantheon-Caissons.jpg|մինի|Ներթափանցող լույսը]]
'''Պանթեոն''' (հին հուն. πάνθειον — տաճար կամ վայր՝ նվիրված բոլոր աստվածներին, հին հունարեն՝ πάντες — բոլոր և θεός — աստված), «բոլոր աստվածների տաճար» [[Հռոմ]]ում, [[Հին հռոմեական ճարտարապետություն|հին հռոմեական ճարտարապետության]] ծաղկման ժամանակաշրջանի [[Կենտրոնակազմ կառույցներ|կենտրոնագմբեթ]] հուշարձան:հուշարձան։ Կառուցվել է [[Հադրիանոս]] կայսեր օրոք 126 թվականին, նախկին Պանթեոնի տեղում, որը կառուցվել էր 2 դար առաջ [[Մարկոս Վիպսանիոս Ագրիպպա]]յի կողմից:կողմից։ Վերնաճակատի լատիներեն գրությունը՝ «М. AGRIPPA L F COS TERTIUM FECIT», թարգմանաբար նշանակում է. «Մարկոս Ագրիպպան՝ Լուցիայի որդին, ընտրված կոնսուլ երրորդ անգամ, կառուցեց սա»: Կառույցն իրենից ներկայացնում է անտիկ աշխարհի խոշոր ինժեներական նվաճում:նվաճում։ Գտնվում է [[Պիացցա դելլա Ռոտոնդա]] հրապարակի վրա:վրա։ Հորինվածքով և կառուցվածքային լուծումով Պանթեոնը հին հռոմեական ճարտարապետության մեջ յուրահատուկ է:է։<ref>Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Очерки истории архитектурных стилей. — М.: Изобразительное искусство, 1983. — С. 45. — 264 с.</ref> Տարբերվում է դասական պարզությամբ և ներքին տարածքի կառուցվածքի ամբողջականությամբ, գեղարվեստական կերպարների փառահեղությամբ:փառահեղությամբ։ Բացառված չէ, որ տաճարի կառուցմանը մասնակցել է [[Ապոլլոդորոս Դամասկոսցի]]ն: Պանթեոնի
[[աղյուս]]ե-[[բետոն]]ային [[ռոտոնդա]]ն ծածկված է կիսագնդաձև [[գմբեթ]]ով (տրամագիծը՝ 43 մետր և ավելի):։ Վերջինս բաղկացած է շրջանագծերից, որը հեշտությամբ տեսանելի են կեսոնային առաստաղի շնորհիվ:շնորհիվ։ [[Գմբեթ]]ը պատերի հետ միասին կազմում է ամբողջական պատյան՝ ամփոփելով իր մեջ ողջ տարածությունը, որն էլ համապատասխանում է գլանի և գնդի կեսի ներքին ծավալին:ծավալին։ Ենթադրվում է, որ հնագույն ժամանակներում [[գմբեթ]]ի մակերեսը զարդարում էին վարդաքանդակներ ու աստղեր, պարզապես դրանց մասին փաստացի ապացույցներ չկան:չկան։ Տաճարի հիմնական ծավալին կցված են որմնախորշեր, որոնք կենտրոնական դահլիճից առանձնացված են կորնթոսյան սյուներով:սյուներով։ Օղակաձև ծածկը առանձնացնում է սյունաշարը գմբեթի ներքին մակերեսից:մակերեսից։ Նրա վրա տեղադրված են հինգ շարք քառակուսի կեսոններ:կեսոններ։ Ցերեկային լույսը ներթափանցում է 9 մետր տրամագծով կամարից, շրջանաձև բացվածքի միջով:միջով։ Ներսում Պանթեոնը զարդարված է դեղնակարմիր-շագանակագույն բազմերանգ [[մարմար]]ով՝ համադրած հազվագյուտ ճերմակ մարմարի հետ:հետ։ Պանթեոնի ներքին հարդարանքը լավ է պահպանվել՝ շնորհիվ այն բանի, որ իր գոյության ընթացքում շինությունը երբեք չի փակվել:փակվել։
609 թվականի մայիսի 13-ին հեթանոս եկեղեցին օծվեց որպես Սանտա Մարիա Ռոտոնդա {{lang-it|Santa Maria ad Martires}}, երբ բյուզանդական կայսր [[Փոկաս (Բյուզանդիայի կայսր)|Փոկասը]] նվիրաբերեց տաճարը Բոնիֆացիուս IV Պապին:Պապին։ Այդուհետ մայիսի տասներեքին սկսեցին տոնել բոլոր սրբերի տոնը:տոնը։ 8-րդ դարի կեսին, նոյեմբերի մեկին Գրիգորիոս III Պապը [[Սուրբ Պետրոսի տաճար|Սուրբ Պետրոս]]ի մատուռներից մեկը օծեց բոլոր սրբերի պատվին, և այս իրադարձության շնորհիվ տոնակատարության ամսաթիվը տեղափոխվեց նոյեմբերի մեկ:մեկ։ Այդ ժամանակից ի վեր կաթոլիկներն ու բողոքականները «Բոլոր Սրբերի տոնը» նշում են նոյեմբերի մեկին:մեկին։<ref>[http://www.pravenc.ru/text/155560.html Всех Святых Неделя]</ref> Պանթեոնում ամփոփված են մի քանի հանրահայտ մարդկանց աճյուններ, ինչպիսին են իտալացի նկարիչ [[Ռաֆայել Սանտի]]ն, [[Վիկտոր Էմանուիլ III]] և Ումբերտո I արքաները:արքաները։ Պանթեոնի յուրահատկություններից մեկը տանիքի վրայի բացվածքն է:է։ Կեսօրին նրա միջով ներթափանցում է լուսային սյունը:սյունը։ Այն «չի տարածվում», մնում է հսկա ճառագայթի նման և դառնում համարյա շոշափելի:շոշափելի։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Տող 72.
{{Հռոմի տեսարժան վայրեր}}
{{Հռոմի եկեղեցիներ}}
 
[[Կատեգորիա:Հին Հռոմի ճարտարապետություն]]