«Պարսիկներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 78.
|բարեկամ =[[Ուզբեկներ]] - [[Թաթեր]]
}}
'''Պարսիկները'''<ref name="Congress">{{cite web |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Iran.pdf |title=Ethnic Groups and Languages of Iran |first=Library of Congress – Federal Research Division |last=Library of Congress|accessdate=2009 թ․ դեկտեմբերի 2–ին}}</ref> [[Իրանի ժողովուրդներ]]ի մի մասն են<ref>R.N Frye, "IRAN v. PEOPLES OF IRAN" in Encycloapedia Iranica. "In the following discussion of “Iranian peoples,” the term “Iranian” may be understood in two ways. It is, first of all, a linguistic classification, intended to designate any society which inherited or adopted, and transmitted, an Iranian language. The set of Iranian-speaking peoples is thus considered a kind of unity, in spite of their distinct lineage identities plus all the factors which may have further differentiated any one group’s sense of self."</ref> ովքեր խոսում են ժամանակակից [[պարսկերեն]]ով,<ref>R. N. Fyre, "IRAN v. PEOPLES OF IRAN" in Encycloapedia Iranica, "The largest group of people in present-day Iran are Persians (*q.v.) who speak dialects of the language called Fārsi in Persian, since it was primarily the tongue of the people of Fārs."</ref> որը սերտորեն կապված է [[Իրանի ժողովուրդներ|իրանցիներ]]ի բարբառներին և լեզուներին։<ref name="EIS">C.S. Coon, "Iran:Demography and Ethnography" in Encycloapedia of Islam, Volme IV, E.J. Brill, pp 10,8. Excerpt: "The Lurs speak an aberrant form of Archaic Persian" See maps also on page 10 for distribution of Persian languages and dialect</ref><ref name="Coughlin">Kathryn M. Coughlin, "Muslim cultures today: a reference guide," Greenwood Publishing Group, 2006. pg 89: "...Iranians speak Persian or a Persian dialect such as Gilaki or Mazandarani"</ref> Պարսիկները սկիզբ են առել [[Անտիկ Իրանցիներ]]ից, որոնք անտիկ [[Հնդկա-իրանցիներ]]ի մաս են կազմում և դրանով [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդ-Եվրոպական]] մեծ լինգվիստիկ ընտանիքի մաս։ ''Իրանական'' և ''Պարսկական'' սինոնիմների օգտագործումը դարերով շարունակվում է, չնայած որոշ ժամանակակից արևմտյան աղբյուրներ օգտագործում են իրանական որպես ավելի տարածված տերմին, որը ներառում էին ինչպես պարսկական տերմինը, այնպես էլ իրանական լեզուները և էթնիկ խմբերը։
 
Պարսիկները սկիզբ են առել [[Անտիկ Իրանցիներ]]ից, որոնք անտիկ [[Հնդկա-իրանցիներ]]ի մաս են կազմում և դրանով [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդ-Եվրոպական]] մեծ լինգվիստիկ ընտանիքի մաս։ ''Իրանական'' և ''Պարսկական'' սինոնիմների օգտագործումը դարերով շարունակվում է, չնայած որոշ ժամանակակից արևմտյան աղբյուրներ օգտագործում են իրանական որպես ավելի տարածված տերմին, որը ներառում էին ինչպես պարսկական տերմինը, այնպես էլ իրանական լեզուները և էթնիկ խմբերը։
Պարսկաստանը(Իրանը) շուրջ 3000 տարի առաջ կառավարում էին երկու ուժեր` մեդիացիները և պարսիկները: Կյուրոս Մեծն ք.ա. 550թ., անցնելով իշխանության գլուխ, Պարսկաստանը դարձրեց վիթխարի կայսրության կենտրոն:
 
== Պարսիկների կրոնը ==
Լույսի, ճշմարտության և աստծուն` Միթրասին, երկրպագում էին բազմաթիվ պարսիկներ: Մի առասպելի համաձայն նա սպանել է կախարդական ցուլին, և բոլոր կենդանիները և բույսերը առաջացել են նրա արյունից: Միթրասը, որը ճանաչված էր հատկապես հռոմեական զինվորի մեջ , նրա պատվին կառուցեցին տաճարներ:Պարսիկ մարգարե Զրադաշտը, որը ապրել է Ք.ա. 600 թվականին, հիմնեց նոր կրոն` զրադաշտությունը: Այն այսօր էլ ունի հետևորդներ Իրանի և հնդկաստանի որոշ մասերում:
 
== Պարսկաստանի վերելքը ==
Պարսկաստանը մեծ վերելք ապրեց Դարեհ առաջինի օրոք, որը կառավարել է Ք.ա. 521-486 թվականներին: Նրա արքայանիստ քաղաքը Պերսեպոլիսն էր կամ հին պարսկական Պարսա քաղաքը, որի պալատի միայն մեծ սրահը տեղավորում էր 10000 մարդ: Երբ որ Ալեքսանդր Մեծը նվաճել է Պարսկաստանը, պարսկական քազաքներ Սուսից և Պերսեպոլիսից զավթել են 4500 տոննա ոսկի:դարեհ առաջինի օրոք պարսկական հզոր կայսրությունը ընդգրկում էր Եգիպտոսը և Ինդոսի դաշտավայրը: Նա հարկ էր գանձում իր գրաված բոլոր ժողովուրդներից, որոնք կարող էին լինել ուտելիքի, կենդանիների, ընտիր հագուստի, ոսկեղենի, թանկարժեք քարերի և այլնի տեսքով: Դարեհը կայսրության մեջ կապ հաստատելու նպատակով կառուցեց ճանապարհներ, իսկ առևտուրը զարգացնելու համար սահմանեց դրամական միավոր:
 
== Պարսկաստանի թշնամիները ==
Պարսիկները ունեցել են լավ վարժված մեծ բանակ: Պարսիկ զինվորները զինված էին դաշույններով, նիզակներով, նետերով և աղեղներով: Պատերազմների ժամանակ իրենց պաշտպանելու համար նրանք հագնում էին մետաղյա մասերով կաշվե տունիկա: Հույները և պարսիկները երկար տարիներ պատերազմել են իրար դեմ: Ք.ա. 480 թվականին պարսկական նավատորմը նահանջել է Սալամիսի ճակատամարտում հունական տրիրեմաների ճնշման տակ : Տրիրեման արագընթաց նավ էր, որը շարժվում էր յուրաքանչյուր կողմում երեք շարքերով շարված 150 թիավարների օգնությամբ:
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}