«Ֆիզուլի (բանաստեղծ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գրող}}{{այլ|Ֆիզուլի (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Գրող}}
'''Ֆիզուլի''', Ֆուզուլի Մուհամմեդ Սուլեյման օղլի ( {{lang-ar|فضولی}} [[1494]], [[Քերբելա]], [[Իրաք]] - [[1556]] [[Քերբելա]], [[Իրաք]]), բանաստեղծ, որը գրում էր [[թուրքերեն]], [[պարսկերեն]] և [[արաբերեն]]<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/222964/Mehmed-bin-Suleyman-Fuzuli</ref>։ Կյանքի մեծ մասը անց է կացրել [[Բաղդադ]]ում։
[[Պատկեր:1994 The 500 Anniversary of Muhammed Fizuli the poet.jpg|մինի|200px|Ֆիզուլու 500-ամյակին նվիրված ադրբեջանական [[փոստային նամականիշ]]]]
 
== Ստեղծագործություններ ==
[[Պատկեր:1994 The 500 Anniversary of Muhammed Fizuli the poet.jpg|մինի|200px|Ֆիզուլու 500-ամյակին նվիրված ադրբեջանական [[փոստային նամականիշ]]]]
Ֆիզուլու բանաստեղծական ժառանգության մեջ մեծ տեղ է գրավում քնարերգությունը, հատկապես՝ [[գազել]]ն ու [[քասիդ]]ը։ Հաստատելով մարդու երկրային սիրո իրավունքն՝ բանաստեղծն ընդդիմանում է [[իսլամ]]ի արգելքներին ու կանոններին։ Ֆիզուլու պոեզիան հումանիստական է, արտահայտում է ատելություն ամեն մի բռնության նկատմամբ, տիրակալներին կոչ է անում լինել արդարամիտ և հոգատար՝ հպատակների հանդեպ։ Նրա փիլիսոփայական քնարերգության ամենաբարձր նմուշներից մեկը «Սրտի բարեկամ» քասիդն է։ «Բողոք» երկը յուրատեսակ քաղաքական երգիծանք է, որտեղ խարազանել է թուրքական արքունիքում տիրող կամայականությունն ու կաշառակերությունը։ Ֆիզուլու ստեղծագործության բարձրակետը «Լեյլի և Մեջնուն» (1536-37) քնարաէպիկական պոեմն է, որի հերոսը՝ բանաստեղծ Մեջնունը (Կեյսը), իր կյանքի իմաստն ու երջանկությունը փնտրում է ռոմանտիկական սիրո մեջ։
 
Ֆիզուլու ռոմանտիկ, և միաժամանակ կենսականորեն ճշմարիտ պոեզիան մի ամբողջ դարաշրջան է ադրբեջանական գրականության ու լեզվի զարգացման մեջ։ Նրա ստեղծագործությունն ազդեցություն է գործել ոչ միայն ադրբեջանական ու թուրքական գրականության, այլև [[Մերձավոր Արևելք]]ի այլ ժողովուրդների գրականության զարգացման վրա։ 1958-ին նշվել է Ֆիզուլու ծննդյան 400-ամյակը և [[Բաքու|Բաքվում]] կանգնեցվել նրա հուշարձանը։
զարգացման վրա։ 1958-ին նշվել է Ֆիզուլու ծննդյան 400-ամյակը և [[Բաքու|Բաքվում]] կանգնեցվել նրա հուշարձանը։
 
Ու․ Հաջիբեկովը գրել է «Լեյլի և Մեջնուն» մուղամային օպերան (1907)։
Տող 36.
* [http://leyli-mejnun.musigi-dunya.az/leyli-mejnun/index_ru.html «Լեյլի և Մեջնուն» օպերա]{{ref-ru}}
* [http://literature.aznet.org/literature/fizuli/fizuli_en.htm կենսագրություն և քաղվածքներ «Լեյլի և Մեջնուն» օպերայից]{{ref-en}}
{{Արտաքին հղումներ}}
 
{{ՀՍՀ}}
 
[[Կատեգորիա:1494 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1556 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերի վրա]]
[[Կատեգորիա:Արաբալեզու բանաստեղծներ]]