«Հնդկացորեն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ծաղիկները բազմերանգ են, բուրումնավետ։ Ծաղկահյութի արտադրությունը բարձր է առավոտյան ժամերին`ժամերին՝ մինչև կեսօր, երաշտի ժամանակ գրեթե դադարում է։

Սերմը պարունակում է մոտ 14 տոկոս սպիտակուց, որի մեջ կան արժեքավոր լիզին և տրիպտոֆան ամինաթթուները, 70 տոկոս օսլա, 3 տոկոս ճարպ, 0,5 տոկոս շաքարներ, 1 տոկոս բջջանյութ, օրգանական թթուներ (թրթնջուկի, կիտրոնի, խնձորի)։ Հարյուր գրամ հումքի մեջ կան վիտամիններ`վիտամիններ՝ E-6,65 մգ, B1-0,43, B2-0,2, B6-04, B9-32 մկգ, PP-4,19 մգ, բետա կարոտին-0,006 մգ, յոդ-4 մկգ, կոբալտ 3,1 մկգ, պղինձ-0,64 մգ, ցինկ, բոր, երկաթ և այլն։

Բուժիչ նպատակներով մթերում են բույսի ցողունի գագաթային մասը`մասը՝ ծաղկման շրջանում։ Պարունակում է մեծ քանակությամբ ռուտին, թթուներ (գալլի, սուրճի, քլորոգենի), կատեխինային նյութեր, ֆագոպիրին։

Բույսի կանաչ մասը ուտելի չէ, պարունակում է թունավոր նյութեր։ [[Սերմ]]ը բարձրացնում է արյան մակարդելիությունը, ավելացնում մաղձը, լորձը, առաջացնում է գազեր։ Ահա սա էր պատճառը, որ հազարամյակներ շարունակ ազնվական դասը չէր ուտում այն, այնինչ 20-րդ դարում հնդկացորենը ստացավ «Ձավարեղենի թագուհի» մակդիրը։ Որպես դիետիկ սնունդ`սնունդ՝ խորհուրդ է տրվում ուտել շաբաթական 150-250 գրամ։

Բույսի ծաղկման շրջանը մոտ մեկ ամիս է։ Մեղուները հավաքում են ծաղկահյութ և ծաղկափոշի։ Մեկ ծաղիկը օրվա ընթացքում արտադրում է 0,044-0,358 մգ շաքար և ծաղկահյութ։ Բարենպաստ եղանակի դեպքում մեկ մեղվաընտանիքը կարող է հավաքել 2-8 կգ մեղրի հումք։ Մեկ հեկտար հնդկացորենի մեղրատու հումքի արտադրողականությունը 100-200 կգ է։ Մեղրը ունի կարմրավուն երանգ, գույնը փոփոխական է`է՝ շագանակագույնի բաց երանգից`երանգից՝ մինչև մուգը։ Ունի հաճելի արտահայտված բուրմունք և համ, բյուրեղացումից հետո (2-3 ամիս) առաջանում են մանր բյուրեղիկներ, որոնք կազմում են շիլայանման զանգված։

Հարուստ է երկաթով`երկաթով՝ մի քանի անգամ ավելի շատ, քան բաց գույնի տեսակներում, տարբերվում է սպիտակուցների բարձր պարունակությամբ։ Կիրառվում է անեմիայի, աթերոսկլերոզի, սիրտ-անոթային, աղեստամոքսային, մաշկային հիվանդությունների դեպքում։

Զարմանալի պատմական անցյալ և ճակատագիր ունի այդ բույսը։ Հայրենիքը [[Հիմալայան լեռներ]]ի արևմտյան հարթավայրերն են, մշակվում է ավելի քան չորս հազարամյակ, Պատմական Հայաստանի տարածքում`տարածքում՝ մոտ կես հազարամյակ ավելի ուշ։ Այն հնում համարել են ունդ և անվանել են «սև բրինձ»։ Արաբները բերել են այն [[Պիրենեյան թերակղզի]], որտեղից տարածվել է դեպի իսպանական գաղութ հանդիսացող [[Ֆլանդրիա]] (Բելգիա, Հոլանդիա), որտեղ մշակվում և նույնիսկ արտահանվում է նորագույն ժամանակաշրջանում։ Հետաքրքիր է, որ ռուսներն անվանում են բույսը «գրեչիխա» (հունական) այնինչ հույները և իտալացիները այն անվանում են «թաթարական», իսկ բուլղարացիները`բուլղարացիները՝ «ելդա»։

Ունդի կարգավիճակում բույսը մնացել է այնքան ժամանակ, մինչև [[Կարլ Լինեյ]]ը ելնելով հնդկացորենի սերմի և հաճարենու (Fagos) ընկուզիկի արտաքին նմանությունից, անվանել է այն Fagopyrum, գերմաներեն հնչում է այլ ձևով`ձևով՝ Buchweizen, սակայն կրում է նույն իմաստը`իմաստը՝ «հաճարանման ընկույզ»։