«Բոնապարտներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Buonaparte.svg|մինի|Բոնապարտների տան զինանշանը]]
'''Բոնապարտներ '''({{Lang-it|Buonaparte}}Buonaparte, {{Lang-fr|Bonaparte}}), [[Կորսիկա|կորսիկական]] ծագմամբ ազնվական տոհմ, որը 1804 թվականին [[Նապոլեոն Բոնապարտ|Նապոլեոն Բոնապարտի]] կողմից ինքն իրեն ֆրանսիացիների կայսր հռչակելուց հետո ([[Առաջին կայսրություն]]) դարձավ [[Ֆրանսիա|Ֆրանիայի]]յի իշխող տոհմը:
 
Արդյունքում Նապոլեոնը [[Եվրոպա|Եվրոպայի]]յի մի շարք երկրների գահերին բարձրացրեց իր եղբայրներին, քույրերին, խորթ որդուն ([[Էժեն Բոգարնե]]): 
Այսպիսով Բոնապարտները դարձան արքայական կամ հերցոգային տուն այդ երկրներում: Ինքնուրույն քաղաքականություն նրանք չէին վարում և Նապոլեոնի կողմից պարբերաբար տեղափոխվում էին մի երկրի գահից մյուսին: 1814 թվականին Նապոլեոնի պարտությունից հետո նրա բոլոր ազգականները ևս զրկվեցին գահից:
 
1821 թվականին Նապոլեոն I մահից հետո պայմանականորեն տոհմի առաջնորդ դարձավ 1811 թվականին ծնված նրա որդին` այսպես կոչված [[Նապոլեոն II]], ով մեծացել էր պապի` [[Ֆրանց I Ավստրիացու]] արքունիքում և դաստիարակվել էր որպես ավստրիական էրցհերցոգ: 1832 թվականին Նապոլեոն II մահացավ տուբերկուլոզից, իսկ տոհմը գլխավորեց նրա ոչ հարազատ եղբայր արքայազն [[Լուի Նապոլեոն Բոնապարտ|Լուի Նապոլեոն Բոնապարտը]]` [[Նիդերլանդներ|Հոլանդիայի]] արքա [[Լուի Բոնապարտ|Լուի Բոնապարտի]] որդին: Գահը զավթելու մի շարք փորձերից հետո Լուի Նապոլեոնը 1848 թվականին ընտրվեց [[Ֆրանսիայի երկրորդ հանրապետության]] նախագահ, իսկ 1852 թվականին իրեն հռչակեց կայսր [[Նապոլեոն III]] անվամբ ([[Երկրորդ կայսրություն]]):   
 
Նապոլեոն III գահընկեց արվեց 1870 թվականին և երեք տարի անց մահացավ: Նրա միակ որդին` [[Նապոլեոն ԷժենըԷժեն]]ը (այսպես կոչված [[Նապոլեոն IV]]) զոհվեց 1879 թվականին [[Հարավային Աֆրիկա|Հարավային Աֆրիկայում]] զուլուսների դեմ պատերազմի ժամանակ: Նրա մահից հետո առաջնորդությունը տոհմում անցավ [[Ժերոմ Բոնապարտ|Ժերոմ Բոնապարտի]] ժառանգներին և շարունակվում է մինչ այժմ` հանդիսանալով Բոնապարտների միակ ուղղակի ժառանգն արական գծով: Նախկինում կային Բոնապարտներին ազգակից այլ ճյուղեր ևս (գլխավորապես [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ-ում]]): 
 
 
Բոնապարտների թվին է դասվում նաև [[Բոհարնե]] տոհմը (Նապոլեոն Բոնապարտի առաջին կնոջ [[Ժոզեֆին դը Բոհարնե|Ժոզեֆինայի]] ժառանգներն առաջին ամուսնությունից): Բոնապարտներին մոտակա ազգականներ են հանդիսանում նաև արքայազններ [[Մյուրատները]] (մարշալ և նեապոլիտանական արքա [[Յոախիմ Մյուրատ|Հովհաննես Մյուրատի]] և Նապոլեոն Բոնապարտի քրոջ` [[Կարոլինայի |Կարոլինայի]] ժառանգները):
 
 
Բոնապարտները հանդիսացել են հետևյալ պետությունների ղեկավարներ.
Տող 17 ⟶ 15՝
* [[Իտալիա]] 1805-1814
* [[Անդորրա]] 1806-1814, 1815, 1848-1870
* [[Նեապոլի թագավորություն|Նեապոլիտանական թագավորությթագավորություն]]<nowiki/>ուն 1806-1808
* [[Հոլանդիա]] 1806-1810
* [[Վեստֆալիա]]  1807-1813