«Հարոլդ Լասսուել»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: 2թ → 2 թ (2) oգտվելով ԱՎԲ |
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (2) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 13.
Գիտնականի պայծառ միտքը և խոր գիտելիքները սոցիալական գիտությունների բոլոր բնագավառներում թույլ տվեցին Լասսուելին միավորել դրանք նոր քաղաքագիտական ուղղության շրջանակներում, որը սերտորեն կապված է հոգեբանության և սոցիոլոգիայի հետ։ Այդ ուղղությունը ստացավ բիհևիորիստական (վարքաբանական) անվանումը։
Լասսուելը մեծ ներդրում ունի այդ դոկտրինի փիլիսոփայական-մեթոդոլոգիական և տեսական հիմքերի մշակման գործում։ Նա եղել է [[Իելյան համալսարան]]ում պատվավոր պրոֆեսոր իրավունքի գծով, [[Նյու-Յորք]]ում քաղաքական գիտությունների դիրեկտորներից մեկը, ղեկավարել է քաղաքական գիտությունների Ամերիկյան ասոցիացիան։
Լասսուելը հեղինակ է քաղաքական տեսության վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատանքների, ինչպես նաև իշխանության, ստատուսի և էլիտայի խնդիրներին նվիրված բազմաթիվ աշխատանքների։ Լասսուելի "Քաղաքական վարքի վերլուծություն, էմպիրիկ մոտեցում" (1949 թ.) գիրքը իրենից ներկայացնում է նրա աշխատանքների ձեռնարկ, որը գրվել է հիմնականում իր, նաև համահեղինակ այլ քաղաքագետների կողմից և հրատարակվել է տարբեր գրքերով։ Այն բաղկացած է 3
*"Ինչպես միավորել գիտությունը, բարոյականությունը և քաղաքականությունը"
*"Ինչպես վերլուծել քաղաքականությունը"
Տող 24.
Գիտությունն ընդունակ է գտնել միջոցներ, որոնք համահունչ են ընդհանուր բարոյական սահմանումներին և միաժամանակ կարող են օգնել բարոյական նպատակներին հասնելու համար։ Ավանդական ասույթները, որոնք սահմանում և բացատրում են բարոյականությունը, օգտագործում են ոչ պարզ ծագմամբ բառեր։ Յուրաքանչյուր ասացվածք ռեալության մի մաս է, բայց հարաբերվում է ավելի լայն իրականության հետ։ Գիտության խնդիրը կայանում է նրանում, որ լրացնի դրանց։
Ընդհանուր դրույթները պետք է դառնան հատուկ լեզվի մի մաս, որը բաղկացած է պոստուլատներից, սահմանումներից և կանոններից։ Կանոնները պետք է որոշեն, թե ինչպես հետազոտողները օգտվեն կարևոր տերմիններից։
Գեղարվեստական և պրոպագանդիստական նպատակներով կարելի է օգտագործել անկապ, չհիմնավորված դատողություններ։ Բայց որպես գիտնական-քաղաքագետներ, մենք լրջորեն մտահոգված ենք, որ այդ դատողությունները համապատասխանեն նախարարական նիստերի իրականությանը, Կոնգրեսի խորհրդին, արհմիությունների համագումարների ռեալությանը, իսկ դրա համար անհրաժեշտ է մասնակցել գիտական հարակեցման երկարատև գործընթացին։ Դիտարկենք արժեքների սահմանման ցանկացած պարզ սահմանում, որոնք տարբերում են դեմոկրատական հասարակությունը մյուս բոլոր ձևերից։ Կարող ենք հաստատել, որ դեմոկրատական արժեք համարվում է մարդու արժանապատվության մասին հոգ տանելը։ Հետևաբար, հասարակությունը համարվում է դեմոկրատական, եթե դրսևորում է այդ արժեքը պրակտիկայում. այդ դեպքում այդ հասարակությունը դառնում է "հասարակություն փոխադարձ հարգանքի"։ Ինչ են արդյոք նշանակում այս բառերը։ Ինչպես կարող է քաղաքական իրադարձությունների դիտորդը որոշել, թե երբ պետք է օգտագործի "դեմոկրատական" տերմինը, համապատասխան իր սահմանման։ Արդյոք պետք է ընդունենք ճշմարտություն տվյալ հասարակության
Դեմոկրատիայի ընկերները, դիմելով գիտությանը, խորապես հիասթափվում են գոյություն ունեցող քաղաքական, սոցիալական և փիլիսոփայական գրականության երկիմաստությունից։ Սխալ կլինի կարծել, որ դեմոկրատական բարոյական արժեքներից դժգոհությունն է հանգեցրել ընդհանուր սահմանումների դեվալվացիային (գործող արժեզրկված թղթադրամի փոխարինումը կայուն և լիարժեք թղթադրամով՝ դրամական ռեֆորմի միջոցով), այլ դրա պատճառը այն խոր անկատարությունն է, որոնցով սահմանումները ձևակերպվել են ավանդական գրականության մեջ։
'''"Քաղաքականություն. ով ինչ է ստանում, երբ և ինչպես"''' գիրքը մի քանի անգամ վերահրատարակվել է՝ սկսած 1936 թ-ից, որպես դասական աշխատություն։ Գրքում Լասսուելը ներմուծում և սահմանում է իր քաղաքագիտական համակարգի մի շարք կարևոր հասկացություններ՝ էլիտա և զանգված, ազդեցություն և իշխանություն։ Հատկապես ուշագրավ է Լասսուելի կողմից այնպիսի դոկտրինի հիմքերի ստեղծումը, որն այսօր կոչվում է [[ֆուտուրոլոգիա]]։
| |||