Իշխանը տիրող ավագանու ներկայացուցիչն է, նաև`նաև՝ առանձին ռազմա-քաղաքական միավորման գլուխը մինչդասակարգայինից դասակարգային հասարակության անցման շրջանում։ Կենտրոնացված պետության առաջացմամբ իշխանները ընդգրկվել են նրա մեջ`մեջ՝ կազմելով արտոնյալ, ժառանգական ավագանին`ավագանին՝ ազնվականությունը։ Հայաստանյան դասակարգային հասարակությունում մեծ, տեր, զորավոր, իշխող իմաստներով և տարբեր անվանումներով իշխաններ են կոչվել մանր ու խոշոր գավառատերերը`գավառատերերը՝ կրտսեր իշխան, իշխան, ավագ իշխան, տեր, տանուտեր, նախարար, ավագ նախարար, նահանգների տերերը`տերերը՝ մեծ իշխան, կուսակալները`կուսակալները՝ գահակալ իշխան, բդեշխ, երկրի տիրակալը`տիրակալը՝ արքա, թագավոր, Հայոց իշխան։ Սրանց զուգահեռ առկա էր նաև գահերեց իշխան տիտղոս-կոչումը։ Հայ իրականությունում իշխան կոչումը համապատասխանել է տոհմացեղային դարաշրջանի հույների [[բազիլեոս]]ին, լատինների [[դուքս]]ին, գերմանների [[հերցոգ]]ին, արաբների [[մալիք]]ին, միջնադարում`միջնադարում՝ արևմտաեվրոպական [[գրաֆ]]ին, [[կոմս]]ին, [[մարկիզ]]ին և ռուսական [[կնյազ]]ին։ Հայկական միջավայրում 19-րդ դարի ընթացքում և 20-րդ դարի սկզբին իշխանը լոկ տիտղոս է եղել և վերացվել է 1917 թ-ի խորհրդային դեկրետի հետագա կիրառմամբ։
