«Երկրորդ անգլո-աֆղանական պատերազմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-https://books.google.com/ +https://books.google.am/)
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (7) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 22.
'''Երկրորդ անգլո-աֆղանական պատերազմ''' - [[Անգլիա]]յի կողմից մղված գաղութային պատերազմ [[Աֆղանստան]]ը ենթարկեցնելու նպատակով։ Համառ պայքարի արդյունքում Բրիտանացիները ստանալով Քաբուլի իշխանությունների հավատարմությունը դուրս բերեցին իրենց զորքերը երկրից։
 
Ինչպես և Առաջին անգլո-աֆղանական պատերազմի ժամանակ անգլիացիները ներխուժեցին [[Աֆղանստան]] դժգոհելով վերջիններիս ռուսամետ քաղաքականությունից<ref name="Barfield">{{Cite book|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|last1=Barfield|first1=Thomas|year=2010|publisher=Princeton University Press |location=|isbn= 978-0-691-14568-6|page=145|url=https://books.google.am/books?id=fqRFCkpTdUcC&lpg=PP1&pg=PA145#v=onepage&q&f=false|accessdate=օգոստոսի 22, 2010}}</ref><ref name="Posturee">{{Cite book|title=Understanding Holocausts: How, Why and When They Occur|last1=Posturee|first1=Bad|year=2002|publisher=iUniverse|isbn= 978-0-595-23838-5|page= 84|url=https://books.google.am/books?id=6TgXuP-ezB8C&lpg=PR1&pg=PA84#v=onepage&q&f=false|accessdate=օգոստոսի 22, 2010}}</ref>: [[1878]] — [[1881]] թթ. անգլո-հնդկական զորքերը գեներալ-մայոր Ռոբերտս Ֆրեդերիկի հրամանատարությամբ ջախջախում են աֆղաններին մի շարք բնակավայրերում, գրավում են`են՝ Ջալալաբադը, [[Ղանդահար]]ը և [[Քաբուլ]]ը: [[Ամիրա]] Շիր-Ալին պարտություն կրելով իշխանություն թողնում է որդուն`որդուն՝ Յաղուբ-խանին և հեռանում Ռուսական տիրույթներ<ref name=Barthorp66_67>{{cite book |last=Barthorp |first=Michael |title=Afghan Wars and the North-West Frontier 1839–1947|origyear=1982 |year=2002 |publisher=Cassell |location=London |isbn=0-304-36294-8 |pages=66–67}}</ref>:
 
[[1879]] թ. [[մայիսի 26]]-ին նորանշանակ ամիրա`ամիրա՝ Յաղուբ-խանը բրիտանիացիների հետ կնքում է Գանդամակի պայմանագիրը`պայմանագիրը՝ որով Բրիտանիային է հանձնում մի շարք տարածքներ, և [[Քաբուլ]] է թողնում բրիտանացի գեներալ-նահանգապետ`նահանգապետ՝ Լուի Կավանյարիին<ref>{{cite book |last=Wilkinson-Latham |first=Robert |origyear=1977 |year=1998|title=North-West Frontier 1837–1947 |publisher=Osprey Publishing |location=London |isbn=0-85045-275-9 |page=15}}</ref>: Նույն թվականի սեպտեմբերի 3-ին Կավանյարին իր ուղեկիցների հետ սպանվում է`է՝ ինչը հանգեցնում է նոր ռազմական գործողությունների։ Յաղուբ-խանը հրաժարական է տալիս և անգլիացիների պաշտպանության ներքո տեղափոխվում է [[Հնդկաստան]]: Բրիտանական զորքերը իրենց վերահսկողության տակ են վերցնում [[Քաբուլ]]ը և [[Ղանդահար]]ը, իսկ [[Քաբուլ]]ի բրիտանական կայազորին սպառնացող աֆղանական ապստամբությունը չեզոքացվում է Ռոբերտս Ֆրեդերիկի կողմից։
 
[[1879]] թ. վերջին երկրում սկսվում է նոր ժողովրդական ապստամբություն որին մասնակցում է շուրջ 100 հազ. մարդ։ [[1880]] թվականին [[Հերաթ]]ից [[Ղանդահար]] շարժվող Մուհամմեդ Այուբ-խանի ուժերը [[Մայվանդի ճակատամարտ]]ում ջախջախում են անգլիացիներին։ Սակայն [[Ղանդահար]]ի պատերի մոտ աֆղանները պարտվում են [[Քաբուլ]]ից ժամանաց գեներալ Ռոբերտսի ուժերին, և նահանջում են [[Հերաթ]]: [[1881]] թվականին Այուբ-խանը դարձյալ ուղևորվում է [[Ղանդահար]], սակայն դարձյալ պարտություն կրելով փախչում է [[Պարսկաստան]]:
 
Այդ ժամանակ [[1870]] թվականին ռուս գեներալ Աբրամովի մոտ [[Սամարղանդ]] փախչած`փախչած՝ Աբդուր-Ռահմանը հետևելով հայրենիքում ծավալված իրադարձություններին, որոշում է նոր պայքար մղել գահի համար։ [[1880]] թվականին հաստատվում է Աֆղանական Թուրքեստանում և հավաքում է մի շարք համախոհներ<ref name=Wilkinson16_17>{{cite book |last=Wilkinson-Latham |first=Robert |origyear=1977 |year=1998|title=North-West Frontier 1837–1947 |publisher=Osprey Publishing |location=London |isbn=0-85045-275-9 |pages=16–17}}</ref>:
 
Բրիտանական հրամանատարության խորհրդով Աբդուր-Ռահմանի հետ բանակցության է մեկնում Լեպել Գրիֆֆինը։ Բանակցության ընթացքում Աբդուր-Ռահմանը հասնում է բրիտանացիների կողմից իրեն Աֆղանստանի ամիրա հռչաակելուն։ [[1880]] թ. [[հուլիսի 22]]-ին Աբդուր-Ռահմանը նշանակվում է ամիրա, իսկ բրիտանացիները Աֆղանստանում նոր ղեկավարություն նշանակելուց հետո հեռանում են<ref>{{cite book |last=Barthorp |first=Michael |title=Afghan Wars and the North-West Frontier 1839–1947|origyear=1982 |year=2002 |publisher=Cassell |location=London |isbn=0-304-36294-8 |pages=85–90}}</ref>: