«Բյուզանդա-արաբական պատերազմներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (2) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 19.
'''Բյուզանդա-արաբական պատերազմներ''', մի շարք պատերազմներ արաբական խալիֆայությունների և [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական կայսրության]] միջև 7-12-րդ դարերում։ Այդ պատերազմները սկիզբ առան Իսլամական նվաճումների հետևանքով և տևեցին մինչև [[Խաչակրաց արշավանքներ]]ը։
Պատերազմների առաջին փուլը տևեց [[634]]-[[718]] թվականներին և ավարտվեց արաբների կողմից [[Կոստանդնուպոլսի պաշարում (718)|Կոստանդնուպոլսի երկրորդ անհաջող պաշարմամբ]]։ Իսկ պատերազմների երկրորդ փուլը տևեց [[9-րդ դար]]ից մինչև [[1169]] թվականը։ 9-10-րդ դարերում արաբներին հաջողվեց գրավել [[Սիցիլիա]]ն և տարածքներ հարավային [[Իտալիա]]յում։ Չնայած դրան, [[Բյուզանդիա]]ն [[Հայկական հարստություն|Հայկական հարստության օրոք]] կարողացավ վերանվաճել մի շարք տարածքներ [[Սիրիա]]յում և նույնիսկ պատրաստվում էր վերագրավել [[Երուսաղեմ]]ը։ Սակայն [[Սելջուկ թուրքերի արշավանքները Հայաստան|սելջուկ-թուրքերի]] ի հայտ գալով, Բյուզանդիան կորցրեց իր բոլոր նվաճումները և [[Փոքր Ասիա]]յի միեծագույն մասը։ Այդ նվաճումներն առիթ հանդիսացան [[Խաչակրաց արշավանքներ]]ին։ [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան]] ու [[Ֆաթիմյան խալիֆայություն]]ների միջև [[Իրաք]]ում, [[Պաղեստին]]ում, [[Սիրիա]]յում, [[Փոքր Ասիա]]յում և հարավային [[Իտալիա]]յում` արևելյան [[Միջերկրական ծով]]ում գերիշխելու նպատակով տեղի ունեցան մի շարք պատերազմներ։ Պատերազմի սկզբնական, անվճռորոշ և դանդաղ ընթացող փուլին 10-11-րդ դարերում փոխարինելու եկավ բյուզանդացիների անընդհատ հաղթանակները, որոնք էլ թույլ տվեցին երեք բյուզանդական կայսրի` [[Նիկեփոր Փոկաս]]ին, [[Հովհաննես Չմշկիկ]]ին և [[Բարսեղ Բ Բուլղարասպան]]ին
Արդեն [[11-րդ դար]]ում Բյուզանդիան վերանվաճեց Սիրիայի մեծ
Չնայած դրան արաբները մնում էին հզոր հակառակորդ։ Բյուզանդացիները նաև նվաճելով Պաղեստինը անկարող գտնվեցին ազատագրել [[Երուսաղեմ]]ը։ Սակայն [[Մանազկերտի ճակատամարտ]]ումկրած ջախջախիչ պարտության հետևանքով բյուզանդացիները կորցրեցին բոլոր նվաճումները։ Արդեն [[1084]] թ-ին Անտիոքը նվաճվեց սելջուկ-թուրքերի կողմից։ Չնայած խաչակիրները [[1097]] թ-ին դարձյալ ազատագրեցին Անտիոքը, այն այլևս երբեք չընդգրկվեց Բյուզանդիայի կազմի մեջ։ [[Մանուել Ա Կոմնենոս]]ի մահհով [[1180]] թ-ին, բյուզանդացիները հարձակումից անցան պաշտպանության։ Փոքր ընդհարումները բյուզանդացիների և արաբների միջև շարունակվեցին մինչև երկուսի նվաճումը օսմանյան թուրքերի կողմից 15 և 16-րդ դարերում համապատասխանաբար։
|