«Արաբերենի ձայնանիշեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Hayk.arabaget տեղափոխեց էջը «Հարաքա»-ից «Արաբերենի ձայնանիշեր» |
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (11) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 6.
[[Պատկեր:Abbasid Koran folio from Egypt.jpg|մինի|240px|[[Ղուրան]] [[X դար]]ի Նասրի և Յահյիի թաշքիլով (կարմիր կետեր)]]
Սկզբնական շրջանում արաբական գրի մեջ տառերի ներքևի և վերևի մասերում ոչ մի նշաններ չէին դրվում, իսկ արաբական այբուբենը բաղկացած էր ընդամենը 15 տառից, որոնք իրենց մեջ արդեն պարունակում էին մի քանի հնչյուններ։ Ըստ ավանդույթի առաջին թաշքիլը հայտնագործվել է քուֆացի Աբու ալ-Ասուադ ադ-Դուալիի
[[Պատկեր:FirstSurahKoran (fragment).jpg|մինի|ձախից|160px|[[Ղուրան]]ը ժամանակակից ձայնավորումներով (սկիզբ [[XX դար]]ի)]]
Ձայնավորումների համար նախատեսված առանձին նշանները սկսում են հայտնվել VII դարի երկրորդ կեսին, երբ Իրաքի կառավարիչ Ալ-Խաջաջա իբն Յուսուֆի (661-714) հրամանով ստեղծվում է կարճ ձայնավորների նշման համար նախատեսված նշանների համակարգը, որոնք իրենցից տեքստի մոտ դրվող փոքրիկ կարմիր կետեր էին ներկայացնում։ Այս նոր համակարգի հիմնադիրները եղան ադ-Դուալիի 2
Ձայնավորումների ժամանակակից տարբերակը ստեղծվել է 786 թ. օմանացի Խալիլ իբն Ահմադ ալ-Ֆարհադիի կողմից, որը հայտնի է նաև նրանով, որ կազմել է արաբերենի առաջին բառարանը։ Նա նաև ստեղծել է համզայի պատկերման համար նախատեսված նշանը։ XI դարի սկզբից սկսած ձայնավորման համար նախատեսված այս նշանների օգտագործումն արդեն դառնում է համընդհանուր բոլոր արաբական տեքստերի համար։<ref>[http://www.islamicart.com/main/calligraphy/reform.html The Reform of Arabic Writing]</ref>
== Օգտագործումը ==
Հաճախ արաբերեն տեքստերում ձայնավորումները չեն դրվում։ Բացառություն են կազմում Ղուրանը, և այն դեպքերը, երբ հարկավոր են տեքստի միտքը ճիշտ հասկանալու համար, հատկապես մանկական և ուսուցողական գրականության մեջ։<ref name="ReferenceA"/> Որպեսզի հասկանալի լինի հարաքաների դերը տեքստում, անհրաժեշտ է բերել մի պարզ օրինակ։ Վերցնենք հայերեն որևէ բառ և այնտեղից հանենք բոլոր
Բերենք հարաքաների օգտագործման օրինակ [[Ղուրան]]ից (Ալ Ֆաթիհա 1։1).
Տող 30.
[[Պատկեր:Դամմա,Ֆաթհա,Քասրա.png|մինի|200px|Դամմա, Ֆաթհա, Քասրա]]
;Ֆաթհա։ Իրենից ներկայացնում է (ֆաթհա, {{lang-ar|فتحة}} «բացել») տառի ներքևում դրված, դեպի աջ թեքված գիծ - մատնանշում է «ա» ձայնավորը, համապատասխան երկարացված
;Քասրա։ Իրենից ներկայացնում է (քասրա, {{lang-ar|كسرة}} «ջարդել») տառի ներքևում դրված, դեպի աջ թեքված գիծ – մատնանշում է «ի» ձայնավորը, համապատասխան երկարացված
;Դամմա։ Իրենից ներկայացնում է (դամմա, {{lang-ar|ضمة}} «միացում») տառի վերևում դրված ստորակետ կամ կեռիկ – մատնանշում է «ու» ձայնավորը, համապատասխան երկարացված
;Սուքուն։ Իրենից ներկայացնում է (սուքուն, {{lang-ar|سكون}} «լռություն») տառի վերևում դրված փոքրիկ շրջանակ – մատնանշում է ձայնավորի բացակայությունը։
Տող 43.
=== Շադդա ===
[[Պատկեր:Սուքուն, շադդա, թանուին քասրա.png|մինի|200px|Սուքուն, շադդա, թանուին քասրա]]
Իրենից ներկայացնում է (շադդա, {{lang-ar|شدة}} «ուժեղացում») տառի վրա դրվող W-աձև նշան, և մատնանշում է տառի կրկնությունը։ Դրվում է երկու
=== Մադդա ===
Տող 51.
=== Ուասլա ===
Իրենից ներկայացնում է (ուասլա, {{lang-ar|وصلة}} «միավորում») արաբերեն այբուբենի «սադ» տառին նման փոքրիկ նշան (ٱ), որը դրվում է բառի
=== Տողատակային ալիֆ ===
| |||