«Աստղերի սեփական շարժումներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: [[File: → [[Պատկեր:
Տող 4.
[[Էդմունդ Հալլեյ]]ը նկատեց ([[1718]]), որ [[Սիրիուս]]ի, [[Պրոցիոն]]ի և [[Արկտուր]]ի կոորդինատները չեն համընկնում հին հույների տված կոորդինատների հետ։ Անցել էր շուրջ 2000 տարի, և տեղաշարժերը հասել էին զգալի չափերի։ Այնպես որ, դրանք միայն դիտողական սխալներ համարելը ճիշտ չէր լինի։ Հետևաբար, ենթադրվեց, որ աստղերն ունեն սեփական շարժումներ։
== Աստղերի շարժումները ==
Աստղերի սեփական շարժումները շատշարժումներն աննշան են (տարեկան միջին հաշվովմիջինը` 0",01)։ Աստղերի միայն 10% ունի զգալի (0",5-ից մեծ) սեփական շարժում։ Երկնքի ամենաարագաշարժ աստղը [[Բարնարդի]] թռչող աստղն է (տարեկան տեղափոխությունը 10",27)։ Աստղերի սեփական շարժումները մեկ կամ երկու տարում նկատելն անհնար է. պետք է կատարել երկարմեծ ընդհատումներով դիտումներ և համեմատել արդյունքները (բացարձակ տեղաշարժ)։ Հարաբերական տեղաշարժերըտեղաշարժը ստանալու համար հետազոտվող տիրույթը նկարահանվում է երկու անգամ (մոտ 50 տարի ընդմիջումով) և արդյունքները համեմատվում բլինկ-կրմպարատորկոմպարատոր գործիքի օգնությամբ։ Արդի չափողական ու դիտողական մեթոդները թույլ են տալիս աստղերի սեփական շարժումները չափել 0",001 ճշտությամբ։ [[Վիլյամ Հերշել]]ն ապացուցեց ([[1783]]), որ [[Արեգակ]]ը շարժվում է [[տիեզերք]]ում և, օգտվելով աստղերի սեփական շարժումներից, տվեցորոշեց նրա շարժման ուղղությունը։ Աստղերի սեփական շարժումների օգնությամբ ուսումնասիրվում է [[Գալակտիկա]]յի կառուցվածքը և դինամիկան։ Այն հնարավորություն տվեց հայտնաբերել շարժվող աստղակույտեր՝ [[Մեծ Արջ]], [[Ցուլ (համաստեղություն)|Ցուլ]] և այլ համաստեղություններում։ Հոլանդացի աստղագետ Ա. Բլաուն ՊերսեյՊերսեոս II աստղասփյուռի աստղերի սեփական շարժումների ուսումնասիրությամբ հաստատեց ([[1952]]) [[Վիկտոր Համբարձումյան]]ի այն վարկածը, ըստ որի, աստղասփյուռները երբեմն ընդարձակվում են 10 կմ/վրկ արագությամբ։
{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=588}}