«Սալվարդ (գյուղ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: աղյուսկաում → աղյուսակում oգտվելով ԱՎԲ
Տող 3.
| կարգավիճակ = Գյուղ
| հայերեն անվանում = Սալվարդ
| բնօրինակ անվանում =
| ենթարկում =
| երկիր = Հայաստան
| պատկեր =
| պատկերի նկարագրում =
| զինանշան =
| զինանշանի լայնություն =
| զինանշանի նկարագրում =
| դրոշ =
| դրոշի լայնություն =
| դրոշի նկարագրում =
| զինանշանի նկարագրում =
|lat_dir = N|lat_deg =39|lat_min =27|lat_sec =52
| դրոշի լայնություն =
|lon_dir = E|lon_deg =45|lon_min =55|lon_sec =26
| զինանշանի լայնություն =
|CoordAddon =
| պատկեր =
| պատկերի նկարագրում =
|lat_dir = N|lat_deg =39|lat_min =27|lat_sec =52
|lon_dirlat_dir = EN|lon_deg =45|lon_min =55|lon_sec =26
|lon_dir = E|CoordAddon =
|CoordScale =
| ենթարկում =
| երկրի քարտեզի չափ = 250
| երկրամասի քարտեզի չափ =
| շրջանի քարտեզի չափ =
| երկրամասի տեսակ = Մարզ
| երկրամաս = Սյունիքի մարզ{{!}}Սյունիքի
Տող 30 ⟶ 26՝
| համայնք =
| համայնքը աղյուսակում =
| երկրի քարտեզ =
| երկրամասի քարտեզ =
| շրջանի քարտեզ =
| ներքին բաժանում =
| ղեկավարի պաշտոն = գյուղապետ
| ղեկավար = Վարդան ՄեսրոպյանՄեսրոբյան
| հիմնադրման թվական = 1828
| տվյալ կարգավիճակում =
| առաջին հիշատակում =
| այլ անվանումներ =Ալիլու կամ Ալելու, Այբալու
| տվյալ կարգավիճակում =
| տարածք =
| բարձրության տեսակ =
Տող 60 ⟶ 53՝
| իդենտիֆիկատորի տեսակ =
| թվային իդենտիֆիկատոր =
| երկրի քարտեզ =
| երկրի քարտեզի չափ = 250
| երկրամասի քարտեզ =
| երկրամասի քարտեզի չափ =
| շրջանի քարտեզ =
| շրջանի քարտեզի չափ =
| բնօրինակ անվանում =
| Վիքիպահեստում =
}}
| կայք =
}}
 
'''Սալվարդ''' (նախկին անվանում՝ ''Ալելու''), գյուղ [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Սյունիքի մարզ]]ում։ Ըստ Ազգային վիճակագրական ծառայության [[2011]] թվականին կատարած մարդահամարի տվյալների՝ գյուղի բնակչությունը կազմում է 396 մարդ, ինչը նվազել է համեմատած [[2001]] թվականի մարդահամարից (418)։
 
Բնակավայրը հիմնադրվել է [[Պարսկաստան]]ից գաղթած հայերի կողմից՝ [[1828]] թվականին։ Գյուղը սկզբում կրել է ''Ալելու'' անունը և ընդգրկված է եղել [[Ելիզավետպոլի նահանգ]]ի [[Զանգեզուրի գավառ]]ում<ref name=texanunneri_bararan>«Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 73</ref>, այնուհետև միայն Սալվարդ՝ համանուն սարի անվամբ։
 
Սալվարդ անվանումը սերտ կապ ունի խուռիական ''Սալա'' կամ ''Շալա'' աստծո անվան հետ։
 
== '''Պատմությունը''' ==
== Արտաքին հղումներ ==
Սալվարդ գյուղը գտնվում է [[Հայաստանի Հանրապետության]] հարավ արևմտյան մասում` Սյունիքի մարզում: Գյուղի մասին հիշատակվում է սկսած 1828 թվականից, երբ մի քանի ընտանիքներ [[Իրան|Պարսկաստանի]] Խոյ և Սալմաստ գավառներից տեղափոխվել, ներգաղթել են և հիմնադրել գյուղը Ալիլու, Այբալու, այնուհետև Սալվարդ անվանումներով: Նախկին Խորհրդային տնտեսության ժամանակաշրջանում գյուղը ունեցել է բավականին լավ ավանդույթներ դաշտավարության և հատկապես անասնապահության բնագավառներում: Տարածաշրջանի առաջին կոլտնտեսություններից մեկը հիմնվել է Սալվարդում 1930 թվականին: 1970-80թթ-ին գյուղում առկա էին մոտ 700 գլուխ կթու կովեր, 400 մանր եղջերավոր անասուններ, 150 գլուխ խոզեր: 1992թ-ին կոլտնտեսությունը լուծարվել է և դարձել կոլեկտիվ տնտեսություն: Վերջինս գոյատևել է մինչև 1999 թվականը: Գյուղը էլեկտրաֆիկացվել է 1948 թվականին: Իսկ առաջին հեռախոսը մուտք է գործել գյուղ 1960 թվականին: 1956թ-ին համայնքի ուժերով կառուցվել է առաջին ջրագիծը, որից օգտվում էր ամբողջ համայնքը, իսկ երկրորդ ջրագիծը մուտք գործեց համայնք 1966թ-ին: Համայնքում գործում է մշակույթի օջախը, որը կառուցվել է 1975թ-ին:
 
== '''Աշխարհագրությունը''' ==
Սալվարդ համայնքը գտնվում է Սյունիքի մարզի Սիսիանի տարածաշրջանում: Համայնքը հարակից է Հացավան, Բռնակոթ, Թանահատ, Թասիկ և Արևիս բնակավայրերին: Գյուղի արևմտյան կողմից վեր է խոյանում շրջանի բարձրությամբ երկրորդ Սալվարդ սարը, որի բարձրությունը 3169 մետր է: Համայնքի հեռավորությունը Սիսիանից կազմում է 14 կմ, մարզկենտրոնից` 132 կմ, մայրաքաղաքից` 239կմ: Համայնքի վարչական տարածքը կազմում է 4072 հա: Գյուղը գտնվում է ծովի մակարդակից 1960 մետր բարձրության վրա: Տարածքին բնորոշ է չափավոր ցամաքային կլիման` տաք ամառ և ցուրտ ձմեռ: Տարեկան միջին ջերմաստիճանը 6.6C է, ձմռանը միջինը` -12C (առավելագույնը` - 25C) ամռանը միջին ջերմաստիճանը կազմում է 6C, իսկ առավելագույնը` 32C0: Տեղումների տարեկան միջին քանակը կազմում է 370մմ:
 
Սալվարդ համայնքն անտառազուրկ է: Գյուղի տարածքի մի զգալի մասը տափաստանային գոտում է: Տափաստանները երկու տիպի են `սիզախոտային և փետրախոտ-շյուղախոտային: Ընդարձակ տարածքներ են զբաղեցնում մարգագետինները, որոնք գյուղի անասնապահության հիմնական կերային բազաներից մեկն է: Վերին գոտին հարուստ է ալպյան մարգագետիններով Ենթալպյան մարգագետինները պահվում են նաև որպես խոտհարքներ: Այստեղ աճում է խառը բուսականություն (երեքնուկ, եղջերառվույտ, ցորնուկ, շյուղախոտ և այլն): Կենդանական աշխարհը չի տարբերվում ողջ Սիսիանի կենդանական աշխարհից: Լեռնաշխարհի բնորոշ կենդանիները մնում են գայլը, աղվեսը, նապաստակը, փորսուղը: Թռչունների ընտանիքը համալրում են կաքավը, կաչաղակը, ագռավը, սոխակը, աղավնին, արծիվը և ալն:
 
== '''Արտաքին հղումներ''' ==
* [http://syunik.gov.am/about-communities/433/ Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում]
* [http://syunik.gov.am/community-leader-council/433/ Համայնքի ղեկավարի Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում]