«Այազ Մութալիբով»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
նյութերի ավելացում |
||
Տող 1.
{{Անձ}}
'''Այազ Մութալիբով''' ({{lang-az|Ајаз Нијази оғлу Мүтәллибов, Ayaz Niyazi oğlu Mütəllibov}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և
== Կենսագրություն ==
▲'''Այազ Մութալիբով''' ({{lang-az|Ајаз Нијази оғлу Мүтәллибов, Ayaz Niyazi oğlu Mütəllibov}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և ադրբեջանական հայտնի քաղաքական գործիչ։ Եղել է Ադրբեջանի մինիստրների խորհրդի ներկայացուցիչ 1989 - 1990 թվականներին, Ադրբեջանի առաջին նախագահ՝ 1990 - 1992 թվականներին։
=== Աշխատանքային գործունեության սկիզբ ===
Այազ Մութալիբովը ծնվել է [[1938]] թվականի [[մայիսի 12]]-ին [[Բաքու|Բաքվում]]՝ շեմախացու ընտանիքում<ref>{{cite news | title=МУТАЛИБОВ Аяз Ниязи оглы - БД "Лабиринт" |publisher=База данных "Лабиринт| url=http://www.labyrinth.ru/content/card.asp?cardid=27510| lang=ru}}</ref>։ Հայրը՝ Նիյազ Մութալիբովը, մասնագիտությամբ վիրաբույժ էր, [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից, մայրը՝ Քուբրա Մութալիբովան, գինեկոլոգ։ 1956 թվականին ավարտել է Բաքվի № 189 միջնակարգ դպրոցը, իսկ 1962 թվականին՝ [[Ադրբեջանի Նավթի պետական ակադեմիա|Ադրբեջանի Նավթի և քիմիայի ինստիտուտը]]։ 1958 թվականին Մութալիբովն սկսում է աշխատել Ադրբեջանի Հիդրոտեխնիկայի և հողաբարելավման գիտահետազոտական ինստիտուտում՝ որպես ավագ տեխնիկ-կոնստրուկտոր, այնուհետև՝ կոնստրուկտորական բյուրոյում՝ ինժեներ, ցեխի վարպետ, կոնստրուկտորական հատուկ բյուրոյի պետ և Բաքվի սառնարանների և կենցաղային մեքենաների գործարանի գլխավոր ինժեներ<ref name="Аяз">{{ռուսերեն գիրք
|автор = Николай Александрович Зенькович
|заглавие = Самые закрытые люди: энциклопедия биографий
|ссылка = http://books.google.com/books?id=o9I0SDET8jsC&pg=PA391&dq=%D0%B0%D1%8F%D0%B7+%D0%BC%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D0%B2&lr=&as_brr=3&ei=TYVQS4SeGpLGywSXn-X9Cw&hl=ru&output=html&cd=6
|издательство = Olma Media Group
|год = 2002
|страницы = 391
|isbn = 5948500357, 9785948500355
}}</ref>։ 1963 թվականին մտել է [[ԽՄԿԿ]], 3 տարի անց՝ 1966 թվականին դարձել Բաքվի սառնարանների և կենցաղային մեքենաների գործարանի տնօրեն, իսկ 1974 թվականին՝ Բաքվի սառնարանների և կենցաղային մեքենաների արտադրական միության գործադիր տնօրեն<ref name="Аяз"/>։
=== Կուսակցական գործունեություն ===
1977 թվականին Այազ Մութալիբովն ընտրվում է Բաքվի Նարիմանովի շրջկոմի երկրորդ քարտուղար։ 1979-1982 թվականներին Ադրբեջանական ԽՍՀ տեղական արդյունաբերության նախարար։ 1982 թվականին նշանակվում է Ադրբեջանական ԽՍՀ պետպլանի նախագահ և Ադրբեջանական ԽՍՀ մինիստրների խորհրդի նախագահի տեղակալ։ 1989-1990 թվականներին՝ Ադրբեջանական ԽՍՀ մինիստրների խորհրդի նախագահ։ 1989-1991 թվականներին՝ [[ԽՍՀՄ ժողդեպուտատ]]<ref name="Первый президент">{{ռուսերեն գիրք
|автор = Николай Александрович Зенькович
|заглавие = Самые закрытые люди: энциклопедия биографий
|ссылка = http://books.google.com/books?id=o9I0SDET8jsC&pg=PA393&lpg=PA391&dq=%D0%B0%D1%8F%D0%B7+%D0%BC%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D0%B2&lr=&as_brr=3&hl=ru&output=html
|издательство = Olma Media Group
|год = 2002
|страницы = 393
|isbn = 5948500357, 9785948500355
}}</ref>։ 1990 թվականի հունվարի 25-ին [[Սև հունվար|Բաքվի դեպքերից]] հետո Ադրբեջանական ԽՍՀ Կոմկուսի Կենտկոմի պլենումի ժամանակ ընտրվեց Կոմկուսի Կենտկոմի առաջին քարտուղար<ref>{{cite news | title=БАКУ: ХРОНИКА СОБЫТИЙ|publisher=Журнал «Власть»| url=http://www.kommersant.ru/doc.aspx?fromsearch=55899be3-2d00-414b-b3c3-a443a64e94ca&docsid=265808| date= 29.01.1990| lang=ru}}</ref>։ 1990 թվականի մայիսի 19-ին Գերագույն խորհրդի կողմից ընտրվել է որպես Ադրբեջանական ԽՍՀ նախագահ<ref>[http://www.knowbysight.info/1_AZER/09014.asp 09014]</ref>։ 1990-1991 թվականներին եղել է ԽՄԿԿ Կենտկոմի անդամ։ 1990 թվականի հուլիսի 13-ից 1991 թվականի օգոստոսի 23-ը՝ [[ԽՄԿԿ Կենտկոմի Քաղբյուրո]]յի անդամ։
1991 թվականի օգոստոսի 19-ին, պետական այցով լինելով [[Իրան]]ում, հայտարարեց [[Արտակարգ դրության պետական կոմիտե]]ին աջակցելու մասին<ref>[http://old.russ.ru/antolog/1991/vasil2.htm Ольга Васильева, «Республики во время путча» в сб.статей: «Путч. Хроника тревожных дней».] Печатное издание — издательство «Прогресс», 1991</ref>։ Արտակարգ դրության պետական կոմիտեի ցրվելուց հետո՝ օգոստոսի 30-ին Ադրբեջանի գերագույն խորհուրդն ընդունեց «Ադրբեջանի Հանրապետության անկախության վերականգնման մասին» դեկլարացիան։
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.echo-az.com/board/steno/steno62.htm Стенограмма форума 6 февраля 2002 г. Гость — Аяз Муталибов]
* [http://www.rulife.ru/mode/article/1259/ Изгнанник — Русская жизнь]
* [http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1082421480 Интервью с Аязом Муталибовым]
* [http://www.vesti.az/news.php?id=51610 Аяз Муталибов: «Если бы задумка ГКЧП сработала, то пошли бы процессы совершенно другие»]
* [http://www.salamnews.org/ru/news/read/34040 Аяз Муталибов: Если президент позволит, я вернусь в Азербайджан — ИНТЕРВЬЮ]
* [http://ni-journal.ru/archive/2f64ca2c/n3_2011/2c8f4eb0/76e32ee5/ Аяз Муталибов: Распад СССР: историческая неизбежность или геополитическая катастрофа?]
{{Ադրբեջանի նախագահներ}}
| |||