«Գլխավոր շտաբ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գլխավոր շտաբի ծառայությունը ծագել է [[XVI-րդ դար|XVI]]-[[XVII-րդ դար|XVII]] [[դար]]երում, երբ բանակներում հաստատվեցին [[գեներալ]]-կվարտիրմեյստերների պաշտոններ, որոնք վարում էին տեղանքի և ճանապարհների ուսումնասիրման, զորքերի տեղաշարժման, [[Հետախուզություն|հետախուզության]] կազմակերպման և այլ աշխատանքներ։ Սկզբում այդ պաշտոնները գործի էին դրվում միայն [[պատերազմ]]ի ժամանակ, իսկ [[XVIII-րդ դար|XVIII]] դարի վերջից մշտական դարձան։ [[Ֆրանսիա]]յում [[1792]] թվականից գեներալ-կվարտիրմեյստերությունը ստացավ բանակի գլխավոր շտաբ անվանումը։ [[Պրուսիա]]յում [[1785]] թվականից «Գլխավոր շտաբ» և «գեներալ-կվարտիրմեյստեր» անվանումը միևնույն նշանակությունն են ստանում։

Արևմտաեվրոպական երկրներում գլխավոր շտաբի դերը սկսեց աճել [[XIX-րդ դար|XIX]] դարի 2-րդ կեսից։ Պրուսիայում, այսպես կոչված, Մեծ գլխավոր շտաբը առաջատար դեր ստանձնեց զինվորական վարչության մեջ և որոշակի ազդեցություն սկսեց գործել [[Գերմանիա]]յի ագրեսիվ [[Քաղաքականություն|քաղաքականության]] հետագա զարգացման վրա։ Ֆրանսիայում գլխավոր շտաբը զբաղվում էր զորքերի նախապատրաստման, գործողությունների պլանավորման և իրականացման հարցերով։ Պատերազմը վարելու և այն նյութապես ապահովելու հարցերը վճռում Էր կառավարությունը։ [[XX-րդ դար|XX]] դարի սկզբին [[Մեծ Բրիտանիա]]յում ստեղծվեցին բանակի կայսերական գլխավոր շտաբ (ենթարկվում Էր ռազմական մինիստրին), [[ծով]]ային և ցամաքային շտաբներ։ Բոլոր շտաբների գործունեությունը համաձայնեցնում Էր գլխավոր շտաբի պետը։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից առաջ Գերմանիայում առանձնահատուկ դեր Էր խաղում գերմանական գլխավոր շտաբը, որը [[1932]] թվականից սկսել Էր իրագործել ռայխսվերի ընդարձակման գաղտնի ծրագրեր։ [[1938]] թվականից գերմանական գլխավոր շտաբի մեջ Էին մտնում Գերագույն հրամանատարության շտաբը և առանձին զորատեսակների գլխավոր շտաբները։ Ռազմաճակատներում զինվորական ուժերի ղեկավարման հիմնական դերը պատկանում Էր ցամաքային ուժերի գլխավոր շտաբին, որն ընդգրկում Էր մի շարք վարչություններ (օպերատիվ, հետախուզական և այլն)։ [[1945]] թվականի [[մայիս]]ին, [[Պոտսդամի համաժողով|Պոտսդամ]]ի [[Կոնֆերանսիե|կոնֆերանս]]ի որոշմամբ, գերմանական գլխավոր շտաբը լուծարքի ենթարկվեց։