«Ռնգեղջյուր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ը: → ը։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
չ փոխարինվեց: 5թ → 5 թ (5) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 12.
}}
[[Պատկեր:Rhino 2 (4506423770).jpg|աջից|280px]]
[[Պատկեր:Dürer - Rhinoceros.jpg|մինի|աջից|280px|[[Ալբրեխտ Դյուրեր]]ի ''Ռնգեղջյուր'' նկարը, 1515թ1515 թ.]]<br />
[[Պատկեր:Bronze rhinoceros wine vessel.jpg|մինի|աջից|280px|Ռնգեղջյուրի տեսքով [[գինի|գինու]] [[բրոնզ]]ե անոթ, [[Չինաստան]], Ք.ա.202-մ.թ.9թթ9 թթ.]]
[[Պատկեր:Blason Saint Maime.svg|մինի|աջից|120px|Սեն Մեմ համայնքի զինանշանը, [[Ֆրանսիա]]:]]
'''Ռնգեղջյուրներ''' ([[լատիներեն]]՝ Rhinocerotidae), կենտսմբակավորների կարգի կաթնասունների ընտանիք։
Տող 32.
== Պահպանված տեսակները ==
=== Սպիտակ ռնգեղջյուր ===
Սպիտակ ռնգեղջյուրներն, իրենց հերթին, երկու ենթատեսակի են՝ հարավային (Ceratotherium simum simum) և հյուսիսային (Ceratotherium simum cottoni)։ 2007թ2007 թ. դրությամբ, վայրի բնության մեջ կար հարավային ենթատեսակի 17 480 հատ, որոնցից 16 266-ը՝ [[Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն|Հարավային Աֆրիկայում]], հանդիսանալով ամենամեծաքանակ ենթատեսակը։ <br />
Ունի վիթխարի մարմին և խոշոր գլուխ։ Քաշը կարող է հասնել 3500 կգ, երկարությունը՝ 3.5-4.6 մ, հասակը ուսերի մասում 1.8-2 մ է։ Մռութի վրա ունի երկու եղջյուր։ Առջևի եղջյուրը ետևինից երկար է և հասնում է 90-150սմ-ի։ Այս կենդանու գույնը փոխվում է դեղնավուն դարչնագույնից միչև մոխրագույն։
 
Տող 38.
Սև ռնգեղջյուր անունն (Diceros bicornis) ընտրվել է այս տեսակը սպիտակից տարբերելու համար։ <br />
Սև ռնգեղջյուրների ամենատարածված ենթատեսակն է հարավային-կենտրոնականը (Diceros bicornis minor), որոնք մի ժամանակ տարածվում էին կենտրոնական [[Թանզանիա]]յից [[Զամբիա]]յի, [[Զիմբաբվե]]ի և [[Մոզամբիկ]]ի տարածքներով մինչև Հարավային Աֆրիկայի հյուսիս և արևելք։
Սև ռնգեղջյուրը սպիտակից բավականին փոքր է։ 20-րդ դարի երկրորդ կեսում նրանց քանակը կտրուկ պակասել է՝ 1960-ականների 70 հազարից 1995թ1995 թ-ին հասնելով 2 410-ի։
=== Հնդկական ռնգեղջյուր ===
Հնդկական, կամ մեծ միաեղջյուր ռնգեղջյուրն (Rhinoceros unicornis) ունի 20-ից 100սմ երկարության մի հատ եղջյուր։ Չափահաս արույի քաշը 2 500-ից 3 200 կգ է, ուսերի մասում հասակը՝ 1.75-2.0մ։ <br />
Տող 44.
Հնդկական ռնգեղջյուրները մի ժամանակ տարածված են եղել Պակիստանից մինչև [[Բիրմա]] և հնարավոր է, նույնիսկ՝ [[Չինաստան]]ի որոշ մասերում։ Ներկայումս, սակայն, մարդու ազդեցության պատճառով, պահպանվել են միայն [[Հնդկաստան]]ի և [[Նեպալ]]ի որոշ շրջաններում։ Ներկայիս աշխարհի հնդկական ռնգեղջյուրների երկու երրորդը կենտրոնացված է Հնդկաստանի [[Կազիրանգա]] ազգային զբոսայգում։
=== Ջավայի ռնգեղջյուր ===
Ջավայի ռնգեղջյուրն (Rhinoceros sondaicus) ամենավտանգված խոշոր կաթնասուններից մեկն է։ 2002թ2002 թ. գնահատականներով, մնացել են ընդամենը 60 հատ՝ [[Ինդոնեզիա]]յի [[Ջավա]] կղզում և [[Վիետնամ]]ում։ <br />
Երկարությունը գլխի հետ միասին հասնում է 3.1-3.2մ, բարձրությունը՝ 1.5-1.7մ, քաշը՝ 900-1400կգ։ Արուի եղջյուրի երկարությունը հասնում է 26սմ երկարության։ <br />
Նախընտրում է խիտ խոնավ անտառները, մացառներն ու եղեգնուտները։