|
նշումներ=}}
'''Ջրհոս''', ({{lang-la|Aquarius}}) [[կենդանակերպ]]ի համաստեղություններից։համաստեղություններից: Նշանակումը՝ [[Պատկեր:Aquarius.svg|20px]] ([[յունիկոդ]]ով՝ ♒), ջուր է խորհրդանշում։խորհրդանշում: Սահմանակից է արևելքից ՝ [[Այծեղջյուր]]ին, և արևմուտքից ՝ [[Ձկներ (համաստեղություն)|Ձկներին]]։: [[Արեգակ]]ը Ջրհոսի համաստեղությունում գտնվում է փետրվարի 15-ից մինչև մարտի 8-ը։ը: Գարնանային գիշերահավասարի կետը Ձկներ համաստեղությունից աստիճանաբար անցում է կատարում Ջրհոսի համաստեղութուն։համաստեղութուն:
== Տեսքը երկնքում ==
Ջրհոսի պայծառ աստղերը α-ն (2,93<sup>m</sup>) և β-ն (2,87<sup>m</sup>) են։են: Մնացած աստղերը (թվով 20) 3,3<sup>m</sup>-ից մինչև 4,5<sup>m</sup> մեծության են, այնպես որ միայն պարզ և մթին գիշերներին է հաջողվում անզեն աչքով տեսնել սափորը ձեռքին վազող մարդու գծապատկերը։գծապատկերը: Ի հակադրություն պայծատ աստղերի բացակայության, Ջրհոսը բավականին մեծ տարածք է զբաղեցնում՝ մոտ 980 քառակուսի աստիճան<ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_constellations_by_area Համաստեղություններն ըստ իրենց զբաղեցրած տարածությունների]</ref>։:
[[Պատկեր:AquariusCC.jpg|մինի|ձախից|256px|Ջրհոսն անզեն աչքով դիտելիս [http://www.allthesky.com/constellations/aquarius.html AlltheSky.com]]]
Համաստեղությունը ճիշտ գտնելու համար պետք է օգտվել [[Պեգաս]]ի Մեծ Քառակուսուց։Քառակուսուց: Վերջինիս α And և β Peg աստղերով ներքև տարված անկյունագծի շարունակությունն անցնում է ճիշտ Ջրհոսի գլխի վրայով։վրայով: Իսկ եթե Մեծ Քառակուսու աջ կողմը (β և α Peg) շարունակենք նորից դեպի ներքև (հարավ), ապա այն կանցնի սափորի և ջրի շիթի վրայով։վրայով: Այնպես որ Մեծ Քառակուսուց «օգնության եկած» այս երկու ուղիղները հրաշալի ուղեցույց են, որոնցով կազմված անկյան մեջ համարյա ամբողջովին (բացի ետ դրած ոտքից) գտնվում է պատանի Ջրհոսը։Ջրհոսը: Ավելացնենք նաև, որ սափորից թափվող ջրի շիթը ողողում է Ֆոմալհաուտին (Հարավային Ձկան α-ն)՝ «խոնավ տիրույթի»<ref>Այսպես է կոչվում Հարավային Ձուկ, Կետ, Ձկներ, Էրիդանոս, Ջրհոս համաստեղություններն ընդգրկող տիրույթը, քանի որ թվարկված բոլոր համաստեղություններն անմիջականորեն կապ ունեն ջրի հետ։հետ:</ref> միակ պայծառ աստղին։աստղին:
Համաստեղությունը լավ երևում է օգոստոս-հոկտեմբեր ամիսներին։ամիսներին:
== Ուշագրավ օբյեկտները ==
Հետաքրքիր օբյեկտներից են β-ից վերև գտնվող M2 (6,5<sup>m</sup>) գնդաձև աստղակույտը, «Խխունջ» կոչվող մոլորակաձև միգամածությունը։միգամածությունը: Ջրհոս համաստեղությունում են գտնվում ասուպային հոսքերի երկու ռադիանտներ՝ η-Ակվարիդներն ու δ-Ակվարիդները։Ակվարիդները: Առաջինի ակտիվության շրջանն է ապրիլի 24-ից մինչև մայիսի 20-ը, երկրորդինը՝ հուլիսի 15-ից մինչև օգոստոսի 18-ը։ը:
== Առասպելաբանությունը ==
Մեզանում պատկերված է պարանով օդում վեցաթև աստղ պահած ծերունու տեսքով։տեսքով: Աստղի ներքո գտնվում է պատվանդանին դրված սափորը (թերևս, ջրով լի)։:
Վեցաթև աստղն իրականում ներկայացնում է երկնքի ու երկրի, արական ու իգական սկիզբների, հոգևորի ու նյութականի փոխմիասնությունը։փոխմիասնությունը: Դեպի վար գագաթով եռանկյունին ներկայացնում է երկինքը, արականն ու հոգևորը, իսկ դեպի վար գագաթով եռանկյունին՝ երկիրը, իգականն ու նյութականը։նյութականը: Սափորը ներկայացնում է անմահության կամ իմաստության սրբազան հեղուկը (էլիքսիրը, որն անգլիական էպոսում անհաջող փնտրում էր Արթուր թագավորը)։: Ծերունին դրա պահապանն է, որ փոխարինում է Ջրհոսում իշխող դիցին։դիցին: Նա հիշեցնում է շումերական դիցաբանությունից հայտնի՝ ստորերկրյա քաղցրահամ ջրերի ավազանի տիրակալ, իմաստուն ու ստեղծարար (նաև՝ մարդաստեղծ) Էյա-Հայա դիցին։դիցին: Նա մեկ պատկերվում էր, որպես իրենից դեպի վար՝ զույգ (Եփրատն ու Տիգրիսը), մեկ էլ՝ չորս գետեր (ավելանում են Քուռն ու Արաքսը) բխեցնող։բխեցնող: Այսինքն, այս դիցը, ինչպես նաև Ջրհոսում իշխող դիցը, յուրովի խորհրդանշում են Հայոց աշխարհը։աշխարհը:
Այսպիսով, Ջրհոսում իշխող դիցը Հայոց աշխարհի ու հայության հովանավոր դիցն է։է: Դա կարող է լինել Ժուկ-Ձոպաբերը, քանի որ Ջրհոսը նրա խորհրդանշական Երևակ մոլորակի հիմնատունն է։է:
Հին հունական առասպելը պատմում է, որ Դարդանիա քաղաքի արքա Տրովսի որդի Գանիմեդեսը եղել է շատ գեղեցիկ պատանի։պատանի: Մի անգամ ոչխարի հոտն արածեցնելիս [[Օլիմպոս]]ի բարձունքից նրան տեսել է [[Զևս]]ն ու կարգադրել արծվին՝ իր մոտ բերել պատանուն։պատանուն: Արծիվը հափշտակել է Գանիմեդեսին ու տարել Օլիմպոս։Օլիմպոս: Զևսը նրան անմահություն է պարգևել ու դարձրել իր մատռվակը՝ աստվածների գավաթները նեկտար ու ամբրոսիա լցնողը։լցնողը: Երևի դրա համար էլ աստղային հին քարտեզագրքերում համաստեղությունը պատկերվել է սափորը ձեռքին մարդու տեսքով։տեսքով: Սափորից առատորեն ջուր է հոսում։հոսում:
== Գրականություն ==
* Սերգեյ Ներսիսյան, ''Աստղալից երկինք''։: Երևան, «Դար», 2000 թ․։թ․: Էջեր 110-111։111: ISBN 99930-845-1-4
* Սլակ Կակոսյան ։: Արարատյան դիցաբանություն ։: Երևան «Արալեքս» 1990 թ.։:
== Ծանոթագրություններ ==
| 