«Վասպուրականի թագավորություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ մաքրվեց, փոխարինվեց: ։ → : (13) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 33.
}}
{{Տես նաև |Վասպուրական (այլ կիրառումներ)}}
'''Վասպուրականի Արծրունյաց թագավորություն''', [[Ավատատիրություն|ավատատիրական]] պետություն [[միջնադարյան Հայաստան]]ում [[908]]-[[1021]] թվականներին, [[Արծրունիներ]]ի արքայատան գլխավորությամբ։գլխավորությամբ: Միջնադարյան [[Բագրատունիներ]]ից վասալական կախման մեջ գտնվող այս թագավորությունը ներառում էր տարածքներ ներկայիս [[Թուրքիա]]յից, մասամբ՝ [[Հայաստան]]ից, [[Իրան]]ից և [[Նախիջևանի ինքնավար հանրապետություն]]ից ([[Ադրբեջան]])։:
 
Բագրատունյաց Հայաստանի ենթակա թագավորություններից ('''Վասպուրական''', [[Սյունիքի թագավորություն|Սյունիք]], [[Վանանդի թագավորություն|Վանանդ]], [[Լոռու թագավորություն|Լոռի]]) ու իշխանություններից ([[Տարոնի իշխանություն|Տարոն]], [[Տայքի կյուրոպաղատություն|Տայք]]) ամենաընդարձակն ու ամենազորեղն էր, որը հիմնադրվել էր [[908]] թվականին՝ Գագիկ Արծրունու կողմից, և թագավորություն հռչակվել [[Ատրպատական]]ի ամիրայության օգնությամբ։օգնությամբ:
 
Թագավորության տարածքն ընդգրկում էր [[Վանա լիճ|Վանա]] և [[Կապուտան|Կապուտան (Ուրմիո) լճերի]] միջև ընկած շրջանները՝ կազմելով 40 000 քառ. կմ։կմ: [[Բնակչություն]]ը [[11-րդ դար]]ի սկզբին հասնում էր մոտ մեկ միլիոնի։միլիոնի: Նույն ժամանակաշրջանում Վասպուրականում կար ավելի քան 8 [[քաղաք]], 4 000 [[գյուղ]], 72 [[Բերդ (ամրոց)|բերդ]] և [[ամրոց]], 115 [[վանք]] ու [[եկեղեցի]]։:
 
[[Գագիկ Արծրունի|Գագիկ Արծրունու]] և նրա հաջորդների օրոք Վասպուրականի թագավորությունը [[Տնտեսություն|տնտեսական]] և [[Մշակույթ|մշակութային]] մեծ վերելք ապրեց, ամբողջ [[Վասպուրական]]ով մեկ լայն շինարարություն ծավալվեց։ծավալվեց: [[Աղթամար]] կղզին արհեստականորեն մեծացվեց, որտեղ թագավորը կառուցեց Աղթամարի կամ [[Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի|Uուրբ Խաչ]] եկեղեցին, նավահանգիստ ու արքունական պալատներ։ պալատներ:<ref>http://www.lib.armedu.am</ref>
 
Վասպուրականին բնորոշ են լեռնածին [[սարահարթ]]երը, լեռների արանքում սեղմված բարձրադիր հովիտները, որոնց միջով անցնող ոչ մեծ [[գետ]]երի ջրերը կյանք են տալիս նրանց։նրանց: Վանա լճի առափնյա հովիտների [[կլիմա]]ն մեղմ է, նպաստավոր [[Երկրագործություն|երկրագործության]], մանավանդ պտղատու և խաղողի այգիների մշակման համար։համար: [[Մարգագետին|Լեռնային արոտները]] հնարավորություն էին ընձեռում [[անասնապահություն|անասնապահության]] զարգացման համար։համար:
 
Վասպուրականի թագավորության պատմությունը ամփոփված է մի քանի հայ պատմիչների աշխատություններում։աշխատություններում: Նրանցից հատկապես մեծարժեք է [[Թովմա Արծրունի|Թովմա Արծրունու]] «Պատմություն Արծրունյաց տան» երկասիրությունը։երկասիրությունը:
== Վասպուրականի թագավորների ցանկ ==
{| border=1
Տող 77.
== Տես նաև ==
* [[Աղթամարի կաթողիկոսություն]]
 
* [[Սյունիքի թագավորություն]]
* [[Կարսի թագավորություն]]