«Իրավունք»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''[[Թեոլոգիական տեսություն|Թեոլոգիական տեսության]]''' համաձայն` օրենքները գոյություն են ունեցել միշտ։ Դրանք բացահայտում են կյանքի կարգը բարու և արդարության հասկացություններին համապատասխան։<br />

'''[[Բնական իրավունք]]ի''' տեսության համաձայն` մարդը ի ծնե շնորհված է անձեռնմխելի բնական իրավունքներով ([[կյանքի իրավունք]], ազատության իրավունք, հավասարություն և այլն), որոնք չի կարելի փոփոխել կամ վերացնել։ Օրենքները համապատասխանում են մարդկանց [[Բարոյականություն|բարոյական]] սահմանումներին և չեն կարող գոյություն ունենալ առանց դրանց։<br />

'''Հոգեբանական տեսության''' համաձայն, իրավունքը մարդկանց հոգեբանական ապրումների արդյունք է։<br />

'''[[Պատմական տեսություն|Պատմական տեսության]]''' համաձայն` կյանքի հակասությունները լուծելու անհրաժեշտությունը բերում է իրավունքի առաջացման, որը հնարավորություն է տալիս վերացնել տարաձայնությունները և մարդկանց վարքագծի կարգ սահմանել։ Իրավունքը նախ և առաջ ծագում է մարդու [[Գիտակցություն|գիտակցության]] մեջ, այնուհետև ամրագրվում է [[օրենք]]ներում։ [[Իրավական նորմ]]երը կարող են փոփոխվել, քանի որ փոփոխական են նաև կյանքի այն ոլորտները, որոնք կարգավորվում են։<br />

'''Նորմատիվ տեսության''' համաձայն` [[պետություն]]ը թելադրում է մարդկանց վարքագծի մոդելներ։ Իրավունքը բխում է պետությունից և հանդիսանում է նորմերի բուրգաձև համակարգ։<br />

'''[[Մարքսիստական տեսություն|Մարքսիստական տեսության]]''' համաձայն` իրավունքը բխում է պետությունից և կախված է [[Հասարակություն|հասարակության]] [[սոցիալ-տնտեսական գործոններ]]ից։<br />

Որպես կանոն «իրավունքի աղբյուր» ասելով հասկանում ենք այն արտաքին ձևը, որում արտացոլված է [[օբյեկտիվ իրավունք]]ը՝ [[իրավունքի համակարգ]]ը։ Այս իմաստով իրավունքի աղբյուր են հանդիսանում. նորմատիվ պայմանագիրը, իրավական սովորույթը, դատական նախադեպը, նորմատիվ-իրավական ակտերտ և իրավական դոկտրինը։<br />

'''[[Իրավական սովորույթ]]ը''' դա պատմականորեն ձևավորված վարքագծի [[կանոն]]ներ են, որոնք պետության կողմից ներառվել են իրավական նորմերի համակարգ։ Իրավական [[սովորույթ]]ները միասին ձևավորում են [[սովորութային իրավունք]]։ <br />

'''[[Նորմատիվ պայմանագիր]]ը''' իրենից ներիկայացնում է համաձայնություն (որպես կանոն կողմերից մեկը [[պետություն]]ն է կամ նրա տարրը), որից բխում են վարքագծի որոշակի կանոններ։ Նորմատիվ [[պայմանագիր]]ը կարող է լինել [[միջազգային]] կամ ներպետական։<br />

'''[[Դատական նախադեպ]]ը''' որոշակի [[դատարան]]ի կողմից կոնկրետ գործի վերաբերյալ որոշում է, որը սահմանում է, փոփոխում է կամ չեղյալ է համարում իրավական նորմերը։ <br />

Իրավական համակարգերի դասակարգման համար հիմք են ընդունվում հետևյալ չափորոշիչները.<br />

* ծագման ընդհանրությունը,<br />

* [[իրավունքի աղբյուրներ]]ի ընդհանրությունը,<br />

* կառուցվածքային նմանությունը,<br />

* հասարակական հարաբերությունների կարգավորման սկզբունքների ընդհանրությունը,<br />

* տերմինաբանության, իրավաբանական կատեգորիաների, հասկացությունների, իրավունքի նորմերի շարադրման տեխնիկայի և համակարգման միասնությունը։<br />

Հաշվի առնելով այս, ընդունված է իրավական համակարգերի հետևայլ դասակարգումը.<br />

* [[Անգլոսաքսոնական իրավական ընտանիք|Անգլոսաքսոնական]]<br />

* [[Ռոմանոգերմանական իրավական ընտանիք|Ռոմանոգերմանական]]<br />

* [[Կրոնա-իրավական ընտանիք|Կրոնա-իրավական]]<br />

* [[Սոցիալիստական իրավական ընտանիք|Սոցիալիստական]]<br />

* [[Սովորույթային իրավական ընտանիք|Սովորույթային]]<br />

Իրավունքի ճյուղն իրենից ներկայացնում է իրավական նորմերի համակցություն, որը կարգավորում է հասարակական հարաբերությունների որոշակի բնագավառ։ <br />