«Գադոլինիում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: լ: → լ։ (2) |
չ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 82.
== Պատմություն ==
Առաջին անգամ գադոլինիտ [[միներալ]]ից անջատել է Ժ․ Շ․ Մարինյակը, [[1880]] թվականին։ Անվանվել է ի պատիվ ֆինն քիմիկոս Յ․ Գադոլինի։
== Բնության մեջ ==
Տող 92.
== Ստացում ==
Մետաղական գադոլինիումը ստանում են GdCl<sub>2</sub>•6H<sub>2</sub>O-ի, [[նատրիում]]ի ու [[լիթիում]]ի քլորիդների հալված խառնուրդի [[էլեկտրոլիզ]]ից՝ օգտագործելով [[կադմիում]]ե կաթոդ։
:<math>\mathrm{2\ GdF_3 + 3\ Ca \longrightarrow 2\ Gd + 3\ CaF_2}</math>
Կադմիումից անջատում են թորելով վակուում պայմաններում (1300
== Գներ ==
Տող 103.
== Ֆիզիկական հատկություններ ==
[[File:Gadolinitas.jpg|thumb|Գադոլինիում]]
Սպիտակ, արծաթափայլ մետաղ է, [[խտություն]]ը՝ 7886 կգ/մ<sup>3</sup>, հալման ջերմաստիճանը՝ 1312-1315
== Քիմիական հատկություններ ==
Քիմիապես ակտիվ տարր է։ [[Օդ]]ում դանդաղ օքսիդանում է՝ առաջացնելով Gd<sub>2</sub>O<sub>3</sub>։
:<math>\mathrm{2\ 4Gd + 3O_2 \longrightarrow 2Gd_2O_3}</math>
Գադոլինիումի հիդրօքսիդը թույլ հիմք է։ Տաքացնելիս գադոլինիումը միանում է ջրածնի հետ։
[[Աղեր]]ն անգույն են, քլորիդը, սուլֆատը, նիտրատը ջրում լուծելի են, ֆտորիդը, [[Կարբոնատներ|կարբոնատ]]ը և ֆոսֆատը՝ անլուծելի։
:<math>\mathrm{2Gd + 3X_2 \longrightarrow 2GdX_3}</math>
Գադոլինիումը միացություններ է առաջացնում նաև [[ոչ մետաղներ]]ի և [[մետաղներ]]ի հետ։
== Իզոտոպներ ==
Տող 188.
|}
== Կիրառություն ==
Գադոլինիումը ջերմային [[նեյտրոններ]]ի զավթման հատվածքով (70000 բառն) գերազանցում է հայտնի բոլոր [[տարրեր]]ին և կիրառվում միջուկային ռեակտորներում։
Գադոլինիումի որոշ աղեր, օրինակ՝ Gd<sub>2</sub>(SO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>•8H<sub>2</sub>O, կիրառվում են գերցածր ջերմաստիճաններ (բացարձակ զրոյին մոտ) ստանալու համար։
== Տես նաև ==
| |||