|
}}
'''Անրի Վերնոյ''' ({{Lang-fr|Henri Verneuil}}, իրական անունը՝ '''Աշոտ Հակոբի Մալաքյան''', ծնվել է՝ [[Հոկտեմբերի 15]], [[1920]] թվական [[Օսմանյան կայսրություն]], Ռոդսթո։ Մահ՝ [[Հունվարի 11]], [[2002]], [[Ֆրանսիա]] [[Սեն-Սեն-Դենի]], Բագնոլետ) [[Հայերը Ֆրանսիայում|ֆրանսահայ]] նշանավոր [[կինոռեժիսոր]]<ref>[http://blognews.am/arm/news/34605/aysor-ashkharhahrchak-rezhisor-anri-vernoyi-hishataki-orn-e.html «Այսօր աշխարհահռչակ ռեժիսոր Անրի Վերնոյի հիշատակի օրն է»:] Հայ Հանճարներ: Վերցված է՝ 2 Հուլիսի 2015</ref>։
Վերնոյն իր առաջին ֆիլմը նկարանել է 1948 թվականին՝ «Հայոց վշտի և ազատության երգիչը» (նվիրված է գրող [[Ավետիս Ահարոնյան]]ին): Բայց Վերնոյը Հայաստանում Հայտնի է իր «<nowiki/>[[Մայրիկ (ֆիլմ)|Մայրիկ]]<nowiki/>» և «Պարադի փողոց, տուն 588» ֆիլմերով, որոնք իր կենսակրագան ֆիլմերն են<ref>[http://blognews.am/arm/news/262529/hayoc-cexaspanutyany-nvirvats-hin-u-nor-filmeri-cank.html «Հայոց ցեղասպանությանը նվիրված հին ու նոր ֆիլմերի ցանկ»:] BlogNews: Վերցված է՝ 2 Հուլիսի 2015</ref>, այն պատմում է [[Հայոցհայոց ցեղասպանություն|հայոց ցեղասպանությունից]]ից հետո Մարսել տեղափոխված Հակոբ Մալաքյանի (Վերնո հայրիկի) ընտանիքի պատմությունը։ Կարիերայի ընթացքում նկարահանել է ավելի քան 50 ֆիլմ։
Արժանացել է մի շարք պարգեվների, ֆրանսիական՝ «<nowiki/>[[Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան]]<nowiki/>», [[Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի|Հայ առաքելական եկեղեցու]]՝ «<nowiki/>[[Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ]]<nowiki/>» 1-ին աստիճանի շքանշանով, [[Ոսկե ծիրան]] կիոփառատոնի շրջանակներում արժանացել է՝ «<nowiki/>[[Սերգեյ Փարաջանով]]<nowiki/>» մրցանակի (հետմահու) համաշխարային կինոյում մեծ ավանդի համար։ Մեկ անգամ առաջադրվել է [[Օսկար|Օսկարի]]ի «Հինգ ոտքերով ոչխար» լավագույն սցենար անվանակարգում։
==Վաղ կյանք==
Անրի Վերնոյը ծնվել է [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրությունում]]ում, Ռոդոսթոում, 1920 թվականի հոկտեմբերի 15-ին։ Սովորել է [[Ստամբուլ|Ստամբուլի]]ի ([[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպլիս]]) կենտրոնական վարժարանում<ref>[http://www.tert.am/am/news/2015/07/02/patrik-malaqyan/1724107 «ՀՀ սփյուռքի նախարարությունում հյուրընկալվել են Անի Վերնոյի որդին՝ Պատրիկ Մալաքյանը, և ֆրանսահայ գործարար Ռեմի Մեքենեջյանը»:] Tert.am: Վերցված է՝ 2 Հուլիսի 2015</ref>: Վերնոի ընտանիքի ճակատագիր ինչպես այլ հայ ընտանիքի ճատագրերի շատ նման է, նրանք գաղթել են Օսմանյան կայսրությունից [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանությունից]]ից հետ 1924 թվականի երբ Վերնոն ընդամեն 4 տարեկան էր որոշ ժամանակով հաստատվել են [[Հունաստան|Հունաստանում]]ում, ապա տեղափոխվել են [[Մարսել]]:
Վաղ հասկում երգել է Մարսելի հայկական եկեղեցում և հաճախել է Կաթոլիկ դպրոց։ Այնուհետև սովորել է կիրառական արվեստի դպրոցում, 1941 թվականին ավարտել [[Էքս ան Օտ (կանտոն)|Էքս ան Օտ]] մարզի [[Ֆրանսիա|ֆրանսիականֆրանսիա]]կան միջնակար դպրոցն ([[Լիցեյ]]): Եվ 1944 թվականին աշխատանքի է անցել «Հորիզոն» շաբաթաթերթում հոդվածաշարեր է տպագրել [[Հայկական հարց|Հայկական հարցի]]ի վերաբերյալ, ռադիոհաղորդումներ վարել կինոյի մասին։1949 թվականին տեղափոխվել է [[Փարիզ]] և աշխատել է կինոյում, եղել է ռեժիսորի ասիստենտ, ապա՝ բեմադրող ռեժիսոր, նկարահանել է շուրջ 20 կարճամետրաժ կինոնկարներ։
==Կարիերան==
=== Հիշատակին ===
[[Պատկեր:Անրի Վեռնոյի փողոց 04.JPG|thumb|Անրի Վերնոյի փողոցն [[Երևան|Երևանում]]ում:]]
Անրի Վերնոյի հիշատակին մի քանի փողոցներ և հրապարակներ են վերանվանվել [[Հայաստան|Հայաստանում]]ում և [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայում]]յում: Բուկ-Բել-Էրի քաղաքի մուտքի հրապարակն [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] [[Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելից|100-րդ տարելիցի միջոցառումների]] շրջանակներում վերանվանվել է Անրի Վերնոյի (ծնված՝ Աշոտ Մալաքյան) հիշատակին<ref>[http://hayernaysor.am/?s=%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%AB&cat=0 «Բուկ-Բել-Էրի քաղաքի հրապարակը անվականակոչվել է Անրի Վերնոյի անունով»:] Հայերն Այսոր: Վերցված է՝ 29 Հունիսի 2015:</ref>: Նրա անունով հրապարակ Է բացվել նաև Ֆրանսիական [[Մարսել|Մարսելում]]ում Ֆրանս-հայկական գերազանցության շաբաթվա շրջանակներում<ref>[http://news.am/arm/news/158567.html «Մարսելում կբացվի Անրի Վերնոյի հրապարակը»:] [[News.am|NEWS.am]]: Վերցված է՝ 30 Հունիսի 2015:</ref>:
Երեվանի Կենտրոն վարչական շրջանում կա [[Անրի Վերնոյի փողոց (Երևան)|Անրի Վերնոյի փողոց]]<ref>[http://news.am/arm/news/116723.html «Երեւանում Անրի Վերնոյի անունով փողոց կլինի»:] [[News.am|NEWS.am]]: Վերցված է՝ 30 Հունիսի 2015:</ref>, որի բացման ներկա են եղել Երևանի քաղաքապետ՝ [[Տարոն Մարգարյան|Տարոն Մարգարյանը]]ը, մշակույթի նախարար՝ [[Հասմիկ Պողոսյան|Հասմիկ Պողոսյանը]]ը, սփյուռքի նախարար՝ [[Հրանուշ Հակոբյան|Հրանուշ Հակոբյանը]]ը և Վերնոյի ընտանիքի անդամնրը<ref>[http://armenpress.am/arm/news/800493/ «Երևանում Անրի Վեռնոյի անունով փողոց կոչվեց»:] [[Արմենպրես|ԱրմենՊրես]]: Վերցված է՝ 30 Հունիսի 2015:</ref><ref>[http://www.azatutyun.am/archive/news/20150404/2031/2031.html?id=26938703 «Մայրաքաղաքում շահագործման է հանձնվել Անրի Վեռնոյի անունը կրող փողոցը»:] Ազատություն Ռադիոկայան: Վերցված է՝ 30 Հունիսի 2015:</ref>: Փողոցներ կան նաև Ֆրանսիական՝ Սաինտ Գալես<ref>[http://www.streetdir.com/FR/Bretagne/Ille-Et-Vilaine/Rennes/Saint-Gilles/Strassen/Rue-Henri-Verneuil/Medecins/ «Անրի Վերնոյի փողոց Ֆրանսիական, Սաինտ Գալես»:] www.streetdir.com: Վերցված է՝ 30 Հունիսի 2015:</ref>, Պերպիգոնա<ref>[http://fr.kompass.com/c/monsieur-georges-bofill/fr0917672/ «Անրի Վերնոյի անավն փողոց Ֆրանսիական Պերպիգոնա քաղաքում»:] Kompass.com: Վերցված է 30 Հունիսի 2015 </ref> և Մարսել քաղաքներում։ Եվ մեկ կինոթատրոն Լա Վալտե-դո-Վար, փոքրիկ քաղաքում։
==Ֆիլմադարան==
| 