«Տորոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

չ
չ (→‎Տեսակներ: մաքրվեց, փոխարինվեց: <div style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2;"> <div style="-moz-column-count:1; column-count:1; -webkit-column-count: oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո...)
== Տեսակներ ==
Հայտնի է մոտ [[60]], [[ՀՀ]]-ում՝ [[2]] տեսակ՝ Տորոն ներկատու (R. tinctorum), Տորոն կոշտատերեվ (R. rigidifolia)։
<div style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2;">
* ''Rubia alaica'' Pachom.
* ''Rubia angustifolia'' L.
* ''Rubia transcaucasica'' Grossh.
* ''Rubia yunnanensis'' (Franch. ex Diels) Diels
</div>
== Կիրառում և նշանակություն ==
Պատրաստուկները (թուրմ, փոշի, հաբ) օգտագործում են երիկամաքարային հիվանդությունների բուժման ժամանակ։ Ներկատու Տորոնից ստանում են տորոնաներկ, որի հիմնական գունավոր բաղադրիչ մասն ալիզարինն է։ Բուրդը, զործաթելը, գործվածքն և մանրաթելը ներկելու համար Հայաստանում օգտագործվում է վաղ ժամանակներից (որտեղից նաև արտահանվել է)։ Ըստ հայկական աղբյուրների՝ լավագույն տորոնաներկ պատրաստում են 3-4 տարեկան [[բույս]]ի արմատներից։ Կախված ներկման պայմաններից և օգտագորվող ժանտանյութի (օրինակ՝ ճարպաթթուներ, աղաղանյութեր, [[մետաղ]]ների աղեր և այլն) տեսակից՝ հումքը ներկվում է վառ կարմիր, մանուշակագույն, շագանակագույն, դեղձանիկադեղին կամ այլ գույներով։ Սինթետիկ ալիզարինի ստացումը սահմանափակեց տորոնաներկի կիրառությունը։