'''Ավետարան ըստ Հովհաննեսի''' — ({{lang-el|Κατὰ Ἰωάννην ''(բառացիորեն` «Հովհաննեսից»)''}} {{lang-la|Evangelium secundum Ioannem}}) — [[Նոր ԿտակարանիԿտակարան]]ի չորրորդ գիրքը, [[Ավետարան]]ներից մեկը: Համաձայն եկեղեցական ավանդության գրվել է I դ. վերջին (90-ական թթ.), [[Եփեսոս]] քաղաքում [[Հիսուս ՔրիստոսիՔրիստոս]]ի «սիրեցյալ աշակերտ» [[Հովհաննես առաքյալ]]ի կողմից, որն ընդառաջել է հավատացյալների խնդրանքին գրել այն, ինչ դուրս է մնացել Մատթեոսի[[Մատթեոս առաքյալ|Մատթեոս]]ի, Մարկոսի[[Մարկոս ավետարանիչ|Մարկոս]]ի և Ղուկասի[[Ղուկաս ավետարանիչ|Ղուկաս]]ի ավետարաններից: Ավետարանիչը հետևյալ կերպ է ներկայացնում երկի գրության պատճառը. «Այլ այսքանը գրվեց, որ դուք հավատաք, թե Հիսուս Քրիստոսն է՝ Աստծու Որդին. նաև՝ որպեսզի հավատաք ու նրա անունով հավիտենական կյանքն ընդունեք» (20.31):
Ըստ Հովհաննեսի ավետարանն ունի աստվածաբանական բացառիկ կարևորություն, քնի որ այնտեղ բացահայտորեն է արտահայտված Քրիստոսի Աստվածության գաղափարը: Դա երևում է Ավետարանի հենց սկզբնական տողերից «Ի սկզբանէ էր Բանն և Բանն էր առ Աստուած և Աստուած էր Բանն»:
