«ԼԳԲՏ»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Պատկեր:Palco BolognaPride08.jpg|մինի|Բոլոնիայում անցկացվող գեյ-շքերթ]]

'''ԼԳԲՏ''' (լատիներեն տառերով ''LGBT''), [[անգլերեն]] հապավում կազմված [[Լեսբուհի]], [[Գեյ]], [[Բիսեքսուալ]] և [[Տրանսգենդեր]] (''Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender'') բառերի սկզբնատառերից։ Այն օգտագործվում է որպես նույնասեռական, բիսեքսուալ և տրանսգենդեր մարդկանց հավաքական անուն։ Հայերենում գործածվում է նաև «ԼԳԵՓ» թարգմանական տարբերակը (Լեսբուհի, Գեյ, Երկսեռական, Փոխսեռական)։ [[1980]]-ական թվականներից տերմինը փոխարինում է ԼԳԲՏ համայնքին դիմելու համար օգտագործվող ''գեյ'' տերմինին<ref>''Acronyms, Initialisms & Abbreviations Dictionary,'' Volume 1, Part 1. Gale Research Co., 1985, ISBN 978-0-8103-0683-7.

 

 

ԼԳԲՏ տերմինը նախատեսված է սեռական տարբեր կողմնորոշում ունեցող անձանց մշակույթների առանձնահատկունը ընդգծելու համար։ Այն ոչ թե միայն լեսբուհի, գեյ, բիսեքսուալ և տրանսգենդեր մարդկանց է վերաբերում, այլ կարող է նաև վերաբերել ոչ հետերոսեքսուալ և ոչ ցիսգենդեր մարդկանց։ Դրա համար [[անգլերեն]]ում և այլ լեզուներում գործածվում են նաև այլ տարբերակներ՝ «ԼԳԲՏՔ» (Լեսբուհի, Գեյ, Բիսեքսուալ, Տրանսգենդեր, [[Քվիր]]), որ սկսել է օգտագործվել [[1996]] թվականից<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=rkUEAQAAIAAJ |title=The Santa Cruz County in-queery, Volume 9, Santa Cruz Lesbian, Gay, Bisexual & Transgendered Community Center, 1996 |publisher=Books.google.com |date=2008-11-01 |accessdate=2011-10-23}}</ref> կամ «ԼԳԵՓՔ», ավելի հազվադեպ՝ «ԼԳԲՏՏՏՔ»՝ Լեսբուհի, Գեյ, Բիսեքսուալ, Տրանսգենդեր, Տրանսսեքսուալ, Տրանսվեստիտ, Քվիր<ref name="Gay Pride Nee"/><ref name="The Handbook of Lesb">{{cite book |last=Shankle |first=Michael D. |title=The Handbook of Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Public Health: A Practitioner's Guide To Service |publisher=Haworth Press |year=2006|isbn= 1-56023-496-2 |url=https://books.google.com/books?id=pUUyLSKD5voC}}</ref>։ Գործածական են նաև նույն տերմինի այլ տարբերակներ՝ «ԳԼԲՏ», «ԳԼԲՏՔ», և այլն։

[[1960]]-ական թվականների սեռական հեռափոխությունից առաջ չկար ոչ մի տարածված բառ կամ արտահայտություն, որ բնութագրեր ոչ հետերոսեքսուալ լինելը՝ առանց նսեմացուցիչ բառերի<ref name="The Social Studies C"/><ref>Kennedy, Hubert C. (1980) "The "third sex" theory of Karl Heinrich Ulrichs", ''Journal of Homosexuality''. 1980–1981 Fall–Winter; 6(1–2): pp. 103–1</ref><ref>[[Magnus Hirschfeld|Hirschfeld, Magnus]], 1904. ''Berlins Drittes Geschlecht'' ("Berlin's Third Sex")</ref><ref>Ellis, Havelock and John Addington Symonds, 1897. ''Sexual Inversion''.</ref><ref>Edward Carpenter, 1908. ''[http://www.fordham.edu/halsall/pwh/carpenter-is.html The Intermediate Sex: A Study of Some Transitional Types of Men and Women]''.</ref><ref>Duc, Aimée, 1901. ''Sind es Frauen? Roman über das dritte Geschlecht'' ("Are These Women? Novel about the Third Sex")</ref>: Այժմ գործածվող տերմինին ամենամոտը «երրորդ սեռ» տերմինն էր, որը երբեք ձեռք չբերեց տարածվածություն [[ԱՄՆ]]-ում։

 

 

Այնուհետև ԼԳԲՏ համայնքին ի նկատի ունենալու համար առավել տարածված դարձավ գեյ և լեսբուհի արտահայտությունը<ref name="Gay Pride Nee"/>: «Daughters of Bilitis» կազմակերպությունը, որ լեսբուհիների շահերը պաշտմանող առաջին կազմակերպությունն էր, քննարկման դրեց հետևյալ հարցը. Պետք է կենտրոնանալ [[ֆեմինիզմ]]ի՞, թե՞ գեյերի և լեսբուհիների իրավունքների պաշտպանության վրա<ref>Esterberg, Kristen (September, 1994). "From Accommodation to Liberation: A Social Movement Analysis of Lesbians in the Homophile Movement." ''Gender and Society'', '''8''', (3) p. 424–443.</ref>: Քանի որ լեսբուհի ֆեմինիստների համար առաջնահերթ էր [[հավասարություն]]ը, այդ իսկ պատճառով էլ կանանց և տղամարդկանց դերերի անհավասարությունը նահապետական էր դիտվում։ Որոշ լեսբուհի ֆեմինիստներ հրաժարվում էին հրաժարվում էին գեյերի հետ աշխատելուց<ref>Faderman, Lillian (1991). ''Odd Girls and Twilight Lovers: A History of Lesbian Life in Twentieth Century America'', Penguin Books. ISBN 0-14-017122-3, p. 210–211.</ref>: Այն լեսբուհիները, ովքեր ավելի [[Մատերիալիզմ|մատերիալիստական]] գաղափարներ էին կրում, հաճախ անջատողական կարծիքներ էին արտահայտում լեսբուհի ֆեմինիստների՝ գեյերի իրավունքների պաշտպանության գործում վնասակար լինելու վերաբերյալ<ref>Faderman (1991), p. 217–218.</ref>: Բիսեքսուալ և տրանսգենդեր մարդիկ նույնպես ձգտում էին փոքրամասնական համայնքների մեջ օրինական կատերգորիա համարվելուն<ref name="Gay Pride Nee"/>:

[[1988]] թվականին ակտիվիստները սկսեցին օգտագործել ԼԳԲՏ հապավումը ԱՄՆ-ում<ref>[https://books.google.com/books?ei=PW9JTfOeOtPd4AbR54SjDA&ct=result&id=PiglAQAAIAAJ Research, policy and practice: Annual meeting], American Educational Research Association Verlag AERA, 1988.</ref>: Չնայած համայնքների մեջ շատ տարաձայնություններ կային՝ ԼԳԲՏ տերմինը դրական արձագանքներ ունեցավ<ref name="Bisexuality and Transgend"/>: Չնայած այն փաստին, որ ԼԳԲՏ տերմինի մեջ ամբողջովին չեն ներառված սեռական փոքրամասնություն կազմող բոլոր համայնքների սկզբնատառերը՝ դրանք, այդուհանդերձ, ԼԳԲՏ համայնքի մաս են կազմում<ref name="The Handbook of Lesb"/><ref name="Bisexuality and Transgend"/>:

 

: