'''R''', տվյալների վիճակագրական մշակման և համապատասխան գծապատկերների կառուցման համար նախատեսված [[ծրագրավորման լեզու]]։ Բացի այդ, այն բաց ծրագրային համակարգ է GNU-ի շրջանակներում<ref name="GNU R">{{cite web | url=http://directory.fsf.org/project/gnur/ | publisher=Free Software Foundation (FSF) Free Software Directory|title=GNU R |date=հուլիսի 19 July, 2010|accessdate=13նոյեմբերի November13, 2012}}</ref><ref name="R Project">{{cite web | author=R Project|date=n.d.|url=http://www.r-project.org/about.html | title=What is R? | accessdate=2009-04-28}}</ref> մաթեմատիկական տարբեր հաշվարկների իրականացման համար։ Հարցումները, տվյալներ մշակողների քննարկումները և տվյալների բազաների գիտական գրականության ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ R-ի հանրաճանաչությունը վերջին տարիների ընթացքում էականորեն աճել է։
R-ը S ծրագրավորման լեզվի ընդլայնումն է<ref>{{cite journal|url=http://r.cs.purdue.edu/pub/ecoop12.pdf|title=Evaluating the design of the R language: objects and functions for data analysis|first1=Frances|last1=Morandat|first2=Brandon|last2=Hill|journal=[http://dl.acm.org/citation.cfm?id=2367172 ECOOP'12 Proceedings of the 26th European conference on Object-Oriented Programming]|year=2012}}</ref>։ S-ը ստեղծել է Ջոն Չեմբերսը (John Chambers)` Bell Labs-ում։
R-ը ստեղծել են Նոր Զելանդիայի Օկլանդ համալսարանի վիճակագրության ֆակուլտետի աշխատակիցներ Ռոս Այհեկը և Ռոբերտ Ջենտլմենը<ref>{{cite web | url=http://myprofile.cos.com/rgentleman | title=Individual Expertise profile of Robert Gentleman | last=Gentleman|first=Robert|date=9դեկտեմբերի December9, 2006|accessdate=2009-07-20|archiveurl=http://web.archive.org/web/20110723215206/http://myprofile.cos.com/rgentleman|archivedate=23հուլիսի July23, 2011}}</ref>։ R անվանումը ստացվել է նրանց անունների սկզբնատառերից։ Լեզվի մշակումով այժմ զբաղվում է ''R-ի մշակման հիմնական թիմը'' ({{lang-en |R Development Core Team}}), որի անդամներից է նաև Չեմբերսը։ R-ը GNU պրոյեկտ է<ref name="GNU R"/><ref name="R Project"/>, և [[ելակետային կոդ]]ը գրվել է [[C (ծրագրավորման լեզու)|C]], [[Fortran (ծրագրավորման լեզու)|Fortran]] և R լեզուներով<ref>{{cite web | author="Wrathematics"|url=http://librestats.com/2011/08/27/how-much-of-r-is-written-in-r/ | title=How Much of R Is Written in R | date=27օգոստոսի August27, 2011|accessdate=2011-12-01|publisher=librestats}}</ref>։ Այն անվճար հասանելի է [[GNU ընդհանուր հանրային արտոնագիր|GNU ընդհանուր հանրային արտոնագրի]] (''{{lang-en|GNU General Public License}}'') միջոցով, և տարբեր [[օպերացիոն համակարգ]]երի համար ապահովվում են [[Կոմպիլյացիա (ծրագրավորում)|նախակոմպիլացված]] բինար տարբերակները։ R-ում օգտագործվում է [[հրամանային տողի միջավայր]], չնայած որ գոյություն ունեն նաև մի քանի գրաֆիկական միջավայրեր, օրինակ ''R Commander'', ''RKWard'', ''RStudio'', ''Weka'', ''Rapid Miner'', ''KNIME'' , ինչպես նաև [[Microsoft Office|Microsoft Office օֆիսային ծրագրերին]] ինտեգրվելու միջոցներ։ Բացի այդ, տարբեր [[տեքստային խմբագրիչ|տեքստային]] և [[կոդային խմբագրիչ|կոդային]] խմբագրիչներում նախատեսված են հատուկ ռեժիմներ R-ի հետ աշխատելու համար։
