«Երզնկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Երզնկա հնագույն բնակավայր է, առաջին անգամ հիշատակվում է մ․ թ․ ա․ VIII դարի ուրարտական սեփագիր արձանագրություններում։ Այդ ժամանակ Երզնկա քաղաքատիպ տաճարային համայնք էր։ Պատմագիրներն այն հիշատակում են մթա I դարից, երբ բնակավայրը '''Երեզ''' կամ '''Երիզա''' անունով ավան էր:<ref name=texanunneri_bararan/>

 

 

Հռոմեացի պատմիչ [[Պլինիոս Ավագ]]ը իր «Բնական պատմության» մեջ վկայում է, որ մ․ թ․ ա․ 35 թվականին զորավար [[Անտոնիոս]]ը, գրավելով Երզնկա, ջարդել է տվել Անահիտի արձանը և բաժանել զորապետների միջն։ Հետագայում այնտեղ կանգնեցվել է Անահիտի նոր արձանը։

 

 

Հայաստանի առաջին բաժանմամբ (387) Երզնկան անցավ Բյուզանդիային և դարձավ Արշակ Գ թագավորի մայրաքաղաքը։ VII դարում Երզնկան գրավել են արաբները, 885 թվականի եղել է Հայոց Բագրատունիների թագավորության կազմում։ X դարի վերջերին Երզնկա նվաճեցին բյուզանդացիները, 1057 թվականին՝ սելջուկ–թուրքերը։ 1243 թվականին մոնղոլական գորքերը Բաչու Նոինի հրամանատարությամբ Չմանկատուկ գյուղաքաղաքի մոտ ջարդեցին Իկոնիայի սուլթան Ղիաթեդդինի բանակը, ապա գրավեցին Երզնկան՝ մեծ ավերածություններ կատարելով քաղաքում։<ref name=soviet_enc/>

Այնուհետև Երզնկային տիրել են [[Լենկթեմուր]]ը (1394), Ակ–Կոյունլու, Կարա–Կոյունլու ցեղերը, իսկ [[1514]] թվականից՝ օսմանյան [[թուրքեր]]ը։

 

[[Պատկեր:Turks massacred by Armenians in Erzincan.jpg|մինի|Երզնկայում սպանված հայերը]]

[[1890]]-ական թվականներին խաթարվեց Երզնկայի հայ մշակութային ու տնտեսական կյանքը։ [[1895]] թվականի հոկտեմբերի 7-ին տեղական իշխանությունները գրգռեցին [[թուրք]] խուժանին, որը հարձակվեց Երզնկայի շուկայում գտնվող հայերի խանութների, արհեստանոցների և կրպակների վրա։ Այդ օրը զոհվեց 100-ից ավելի հայ։ [[1915]] թվականին Երզնկան ուներ 40 000 բնակիչ, որից 15 000՝ հայ։ Երզնկայի թուրք կառավարիչ Մեմտուհի հրամանով 1915 թվականի մայիսին տեղահանվեց Երզնկայի հայությունը և համարյա ամբողջությամբ զոհվեց Կամախի կիրճում։ Քչերին հաջողվեց ապաստանել մոտակա լեռներում ու անտառներում։