«Թթենի սպիտակ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: վ: → վ։ (26)
Տող 21.
== Նկարագրություն ==
 
[[Տերևաթափ]] ծառեր են` 15-20 մետր բարձրությամբ և 60-80 սմ բնի տրամագծով:տրամագծով։ Սաղարթը վրանաձև է, խիտ, մինչև 15 մ պրոյեկցիայով:պրոյեկցիայով։ Երիտասարդ ընձյուղները մոխրագորշավուն են, աղվամազապատ:աղվամազապատ։ [[Տերև]]ները ամռանը մուգ կանաչ են, աշնանը ստանում են բաց դեղնավուն գույն, հարթ են կամ կնճռոտ, լայն-օվալաձև կամ ձվաձև, հիմքում սրտաձև կամ թեք սրտաձև, կլորավուն, սրածայր, խոշոր բլթակավոր են, 6-15 սմ երկարությամբ տերևաթիթեղով:տերևաթիթեղով։ Տերևակոթունները բարակ են, տերևաթիթեղից կարճ:կարճ։ Առէջային ծաղիկները (կատվիկները) ունեն 3 սմ երկարություն, վարսանդայինները՝ երկարավուն կամ համարյա գնդաձև են:են։ Բացվում են ապրիլին:ապրիլին։ Պտղաբույլերը հասնում են 1-2.5 սմ երկարության, սպիտակ են, կանաչ սպիտակավուն կամ ծիրանա-սևագույն, քաղցրահամ:քաղցրահամ։ Ընկուզիկները (որոնց պրակտիկայում սերմ են անվանում) անկյունավոր կլոր են, բաց գորշավուն:գորշավուն։ Սպիտակ թթենին պտղաբերում է 4-5 տարեկանից:տարեկանից։ [[Պտուղ]]ները հասունանում են հուլիսին:հուլիսին։ Երիտասարդ տարիքում արագ է աճում, սահմանային բարձրության հասնելով 40-50 տարեկանում, որից հետո գագաթնային աճը գրեթե դադարում է:է։ Ապրում է 200-300 տարի:տարի։
 
== Տարածվածություն ==
 
Տարածված է [[Ճապոնիա]]յում, [[Չինաստան]]ում, [[Հնդկաստան]]ում, [[Փոքր Ասիա]]յում: Աճում է լեռնային անտառներում:անտառներում։ VII դարում շերամի որդի հետ միասին ներմուծվել է [[Եվրոպա]]: [[Հայաստան]] է ներմուծվել անհիշելի վաղ ժամանակներում:ժամանակներում։ Ներկայումս հաջողությամբ է աճում ու պտղաբերում Հայաստանի ցածրադիր տաք շրջաններում, հասնելով 15-20 մ բարձրության:բարձրության։ Հաճախ վայրիանում է:է։ Վերջին տարիներին մշակվում է նաև բարձրլեռնային շրջաններում, ծովի մակերևույթից մինչև 200 մ բարձրության վրա:վրա։ Օրինակ, Սևանի ավազանի տաք, պաշտպանված շրջաններում (Արեգունի, Ծովինար) աճում է որպես խոշոր ծառ և ամեն տարի բերք է տալիս:տալիս։ Սևանի բուսաբանական այգում թեպետ թփանման է աճում, այնուամենայնիվ ամեն տարի պտղաբերում է:է։ Գյումրիում կան խոշոր, 70-80-ամյա ծառեր:ծառեր։
 
== Կիրառություն ==
 
Պտուղները չափազանց օգտակար են և սննդարար:սննդարար։ Դրանցից պատրաստում են [[մուրաբա]]ներ, [[օշարակ]]ներ, [[գինի]], [[օղի]]: Հնուց հայտնի են թթենու բուժիչ հատկությունները:հատկությունները։ Մեծ կիրառում ունի նաև դեկորատիվ պարտեզագործության բնագավառում:բնագավառում։ Հատկապես բարձր են գնահատվում սպիտակ թթենու պարտեզային ձևերը:ձևերը։ Հայտնի են 400 սորտեր և ձևեր:ձևեր։ Հայաստանում լայնորեն տարածված է լացող ձևը (M. alba f. pendula Dipp.): Հանդիպում է նաև խոշորատերև ձևը (M. alba f. culata hort.): Բազմանում է սերմերով, կտրոններով, պատվաստով և անդալիսով<ref>{{Գիրք:ՀԴՖ|1|162-163)}}</ref>
 
== Ծանոթագրություններ ==