«Երուսաղեմի պաշարում (1187)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Երուսաղեմի պաշարում''' տեղի է ունեցել [[1187]] թվականի [[սեպտեմբերի 20]]-ից մինչև [[հոկտեմբերի 2]]-ը [[խաչակիրներ]]ի հիմնական ուժերի [[Հաթթինի ճակատամարտ]]ում ջախջախվելուց հետո<ref>«Crusades» 2011</ref>: Ավարտվել է [[Այուբյաններ]]ի ուժերին քրիստոնյաների կողմից քաղաքի հանձնումով բնակչության փրկագնի դիմաց քաղաքից դուրս բերման պայմանով:պայմանով։ Քաղաքի հանձնումը առիթ հանդիսացավ [[Երրորդ խաչակրաց արշավանք]]ի կազմակերպման համար<ref>«Kingdom of Jerusalem» 2009</ref>:

[[1187]]թ. [[հուլիսի 4]]-ին տեղի ունեցած [[Հաթթինի ճակատամարտ]]ում ներքին տարաձայնություններից թուլացած [[խաչակիրներ]]ը ջախջախիչ պարտություն կրեցին:կրեցին։ Ազնվականության մեծ մասը այդ թվում նաև Երուսաղեմի արքա` [[Գի դը Լուզինյան]]ը գերի ընկան:ընկան։ Հազարավոր գերեվարված մուսուլմաններ ազատ արձակվեցին<ref>[https://books.google.am/books?id=-pIOAAAAQAAJ&pg=PA135&dq=Siege+of+Jerusalem+Saladin+slaves&hl=en&sa=X&ei=kQAEUbOcE-ec0AWtzYDwDA&ved=0CEAQ6AEwAg#v=onepage&q=Siege%20of%20Jerusalem%20Saladin%20slaves&f=false Saladin and the Fall of Jerusalem By Geoffrey Regan Page 135]</ref><ref>God’s War: A New History of the Crusades By Christopher Tyerman Page 230 [https://books.google.am/books?id=ULDUopVCVPoC&pg=PA230&dq=muslim+slaves+in+jerusalem&hl=en&sa=X&ei=gf0DUYqTIqbF0QWL-4CwBQ&ved=0CEkQ6AEwBA#v=onepage&q=muslim%20slaves%20in%20jerusalem&f=false]</ref><ref>Knights of Jerusalem: The Crusading Order of Hospitallers 1100—1565 By David Nicolle Page 73 [https://books.google.am/books?id=homJ22nhCBMC&pg=PA73&dq=muslim+slaves+in+jerusalem&hl=en&sa=X&ei=LP4DUZiyOYqi0QXjkIGYAg&ved=0CGEQ6AEwCTgK#v=onepage&q=muslim%20slaves%20in%20jerusalem&f=false]</ref>: Սեպտեմբերի կեսերին սալահ ալ-Դինը գրավեց` [[Աքքա]]ն, [[Յաֆֆա]]ն, [[Նաբլուս]]ը, Տորոնը, [[Սիդոն]]ը, [[Բեյրութ]]ը և Ասկալոնը:Ասկալոնը։ Ճակատամարտում փրկվածները և փախստականները ապաստան գտան [[Տյուրոս]]ում` միակ քաղաքում, որը դեռ չէր հանձնվել [[Սալահ ալ-Դին]]ին [[Կոնրադ Մոնֆերացի|Կոնրադ Մոնֆերացու]] ժամանման շնորհիվ:

[[Տյուրոս]]ում ամրապնդված [[Բալիան դը Իբելին]]ը խնդրեց [[Սալահ ալ-Դին]]ին թույլատրել իրեն անխափան գնալ [[Երուսաղեմ]] իր կնոջը` Մարիա Կոմնենոսին և զավակներին քաղաքից դուրս բերելու նպատակով:նպատակով։ [[Սալահ ալ-Դին]]ը թույլատրեց Բալիանին մտնել Երուսաղեմ, այն պայմանով, որ վերջինս իր դեմ զենք չի վերձնի և դիմադրություն չի կազմակերպի, նաև Բալիանին չէր թույլատրվում Երուսաղեմում մնալ մեկ օրից ավելի:ավելի։ Սակայն քաղաք մտնելուն պես պատրիարք` Հեռակլեսը, թագուհի Սիբիլլան և քաղաքի բնակիչները խնդրեցին Բալիանին գլխավորել քաղաքի պաշտպանությունը:պաշտպանությունը։ Հեռակլեսը Բալիանին ասաց, որ նա պարտավոր է հանուն հավատքի մնալ քաղաքում, և առաջարկեց նրան ազատվել Սալահ ալ-Դինի հետ կապված պայմանավորվածությունից:պայմանավորվածությունից։ Բալիանը համաձայնվեց:համաձայնվեց։

Նա տեղեկացրեց իր որոշման մասին Սալահ ալ-Դինին, Ասկալոն ուղևորված բնակիչների միջոցով, և չեղարկեց [[կապիտուլյացիա]]յի առաջարկությունը:առաջարկությունը։ Այնուամենայնիվ Սալահ ալ-Դինը թույլատրեց Բալիանին դուրս բերել իր ընտանիքին քաղաքից:քաղաքից։ Քանի որ Բալիանը վայելում էր ամենամեծ հեղինակությունը Երուսաղեմում մնացած ազնվականների շրջանում, ըստ ժամանակագիր Իբն ալ-Ասիրի խոսքերի մուսուլմանները նրան ընդունում էին «քիչ թե շատ արքային հավասար»:

Երուսաղեմը ողողված էր մուսուլմաններից փրկված փախստականներով:փախստականներով։ Քաղաքում մնացել էր ընդամենը 14 ասպետ, և Բալիանը որոշեց ասպետի կոչում շնորհել 60 զինագործի:զինագործի։ Բալիանը պատրաստվում էր քաղաքի պաշտպանությանը հավաքելով սննդամթերք և գումար:գումար։ Սալահ ալ-Դինը Տյուրոսի կարճատև և անհաջող պաշարումից հետո ժամանեց Երուսաղեմի մոտ [[սեպտեմբերի 20]]-ին:ին։

[[Սալահ ալ-Դին]]ը Բալիանի հետ նախաձեռնեց բանակցություններ Յուսուֆ Բատիտի միջնորդությամբ վերջինս ուղղափառ հոգևորական էր ով` հույս ուներ մուսուլմանների կողմից քաղաքի նվաճման դեպքում ավելի շատ արտոնություններ ստանալ:ստանալ։ [[Սալահ ալ-Դին]]ը նախատեսում էր վերցնել քաղաքը առանց արյունահեղության և առաջարկեց լավ պայմաններ<ref>[https://books.google.am/books?id=uBPggS2OxjgC&pg=PA97&dq=Siege+of+Jerusalem+Saladin+sold+as+slaves&hl=en&sa=X&ei=kekDUeKNLemc0QX5l4C4Bg&ved=0CGUQ6AEwCDgK#v=onepage&q=Siege%20of%20Jerusalem%20Saladin%20sold%20as%20slaves&f=false Lust for Power By Dick W. Zylstra Page 67]</ref>, սակայն քաղաքի իշխանությունը հրաժարվեց հանձնել քաղաքը, սկսվեց պաշարումը:պաշարումը։

Մուսուլմանների բանակը կանգնած էր [[Դավիթ|Դավթի]] աշտարակի և [[Դամասկոս]]յան դարպասների առջև:առջև։ Սարակինոսների նետաձիգները անդադար գրոհում էին քաղաքի պատերը:պատերը։ Պաշարողական մեքենաները մոտենում էին պատերին սակայն քաղաքի պաշտպանները չէին թողնում Սալահ ալ-Դինի ոժերին ամրապնդվել պատերի տակ:տակ։ Վեց օրվա ընթացքում գրոհները արդյունք չէին բերում:բերում։ Սարակինոսները կրում էին ծանր վնասներ ամեն գրոհի ժամանակ, մինչդեռ խաչակիրները ընդամենը մի քանի մարտիկ էին կորցրել:կորցրել։ [[Սեպտեմբերի 26]]-ին [[Սալահ ալ-Դին]]ը իր ճամբարը տեղափոխեց դեպի քաղաքի մյուս կողմը` [[Ձիթենյաց լեռ]]ան մոտ պարիսպները շատ բարձր չէին, ուստի քրիստոնյաները չէին կարող հակագրոհել:հակագրոհել։ Պատերը ենթարկվում էին պաշարողական մեքենաների անդադար համազարկերի:համազարկերի։ [[Սեպտեմբերի 29]]-ին փլուզվեց պատի մի մասը, սակայն սարակինոսները չկարողացան ներխուժել քաղաք:քաղաք։ Բալիանը գնաց Սալահ ալ-Դինի մոտ բանակցելու քաղաքը հանձնելու շուրջ:շուրջ։ Սալահ ալ-Դինը համաձայնվեց:համաձայնվեց։ Քաղաքը պետք է խաղաղ ճանապարհով հանձնվեր մուսուլմաններին [[Երուսաղեմի պաշարում (1099)|1099թ. սպանդը]] չկրկնելու նպատակով:նպատակով։ Ֆռանկերի համար Սալահ ալ-Դինը սահմանեց 20 բեզանտ տղամարդկանց, 10 բեզանտ կանանց և 5 բեզանտ երեխաների համար:համար։ Բոլոր նրանք ովքեր չէին կարող վճարել սահմանված գինը պետք է վաճառվեին ստրկության, սակայն տեղացի քրիստոնյաները կարող էին մնալ քաղաքում<ref>[https://books.google.am/books?id=sFatRBsSHIMC&pg=PA103&dq=Siege+of+Jerusalem+Saladin+sold+as+slaves&hl=en&sa=X&ei=e-QDUcSoI4-N0wWV7IGgAg&ved=0CFcQ6AEwBg#v=onepage&q=Siege%20of%20Jerusalem%20Saladin%20sold%20as%20slaves&f=false Frommer’s Israel By Robert Ullian Page 102]</ref>.

Բալիանի վերադարձից հետո որոշվեց, որ 7000 աղքատի փրկագին պետք է վճարվեր [[Հենրի II Պլանտագենետ]]ի կողմից ուղարկված դրամական միջոցներից:միջոցներից։ Բալիանը նորից հանդիպեց Սալահ ալ-Դինի հետ որոշվեց գինը իջեցնել մինչև 10 բեզենտ տղամարդու, 5 կնոջ և 1 երեխաների համար:համար։ Բալիանը հավստիացրեց, որ միևնույն է այս գինը շատ թանկ է և Սալահ ալ-Դինը որոշեց բաց թողնել քաղաքի բոլոր բնակիչներին 100,000 բեզանտի դիմաց:դիմաց։ Բալիանը հաջորդ հանդիպման ժամանակ Սալահ ալ-Դինին հաղորդեց, որ այս գինը անհավանական է, և կարողացավ Սալահ ալ-Դինին համոզել գինը կիսով չափ կրճատել:կրճատել։ Հետո Սալահ ալ-Դինը 30,000 բեզանտի դիմաց բաց թողեց 7,000 մարդու:մարդու։ Նրա եղբայրը հետո բաց թողեց 3,000 ոչ վճարունակ մարդու:մարդու։ Ի վերջո Սալահ ալ-Դինը բաց թողեց բոլոր տարեց մարդկանց<ref>[https://books.google.am/books?id=uBPggS2OxjgC&pg=PA97&dq=Siege+of+Jerusalem+Saladin+sold+as+slaves&hl=en&sa=X&ei=kekDUeKNLemc0QX5l4C4Bg&ved=0CGUQ6AEwCDgK#v=onepage&q=Siege%20of%20Jerusalem%20Saladin%20sold%20as%20slaves&f=false Lust for Power By Dick W. Zylstra Page 97]</ref>:

[[Հոկտեմբերի 2]]-ին Բալիանը հանձնեց քաղաք:քաղաք։ Հայտարարվեց, որ ցանկացած բնակիչ ունի մեկ ամիս ժամանակ փրկագինը վճարելու համար:համար։ Սալահ ալ-Դինը իր եղբոր օրինակով բաց թողեց մի շարք ստրուկների:ստրուկների։ Բալիանը և Հեռակլեսը սեփական միջոցներից վճարեցին շատերի փրկագինը:փրկագինը։ Փախստականներին հեռացրին երեք շարքով` առաջին շարքին ուղեկցում էին [[Տաճարականների միաբանություն|Տաճարականները]], երկրորդին` [[Հիվանդախնամների միաբանություն|Հիվանդախնամները]], իսկ երրորդ շարքին ուղեկցում էին Բալիանը և Հեռակլեսը:Հեռակլեսը։ Ըստ մուսուլման ժամանակագիր` Իմադ ադ-Դինու ալ-Սպահանի Հեռակլեսը իր հետ վերցրեց եկեղեցու գանձերը և շատ մասունքներ:մասունքներ։

[[Հաթթինի ճակատամարտ]]ը և Երուսաղեմի պաշարումը ներկայացվում է (դեպքերի խիստ փոփոխմամբ) [[Ռիդլի Սքոթ]]ի [[Երկնային արքայություն (ֆիլմ)|Երկնային արքայություն]] ֆիլմում:ֆիլմում։