«Սև ծով»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
վիքիֆիկացում, կետադրական, փոխարինվեց: → (4) oգտվելով ԱՎԲ |
չ →Երկրաբանություն: վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: վ: → վ։ (2) |
||
Տող 71.
Սև ծովը տեղակայված է Հարավարևելյան Եվրոպայի և [[Փոքր Ասիա]]յի միջև գտնվող մեկուսացված իջվածքում։ Այդ իջվածքը ձևավորվել է միոցենի դարաշրջանում՝ ակտիվ լեռնագոյացման գործընթացում, երբ հին Թետիս օվկիանոսը բաժանվել է մի քանի առանձին ջրամբարների (որոնցից հետագայում, բացի Սև ծովից, եռաջացել են [[Ազովի ծով|Ազովի]], [[Արալյան ծով|Արալյան]] և [[Կասպից ծով]]երը)<ref name="БСЭ">[http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Чёрное%20море Чёрное море — статья из Большой советской энциклопедии (3-е издание)]</ref>։
Սև ծովի ձևավորման վերաբերյալ գոյություն ունեցող վարկածներից մեկի համաձայն՝ 7500 տարի առաջ այն Երկրի վրա գոյություն ունեցող ամենախոր քաղցրահամ լիճն էր. այդ ժամանակ նրա մակարդակը ներկայիս մակարդակից ցածր էր 100 և ավելի
[[Պատկեր:Sudak vlasenko.jpg|մինի|Սուդակի ծովածոց (Ղրիմ)]]
Սևծովյան իջվածքը բաղկացած է երկու մասերից՝ արևմտյան և արևելյան՝ առանձնացված բարձրացումով, որ [[Ղրիմի թերակղզի|Ղրիմի թերակղզում]] բնական շարունակությունն է։ Ծովի հյուսիսարևմտյան մասը բնութագրվում է խութերի համեմատաբար լայն շերտով (մինչև 190 կմ)։ Հարավային (պատկանում է Թուրքիային) և արևելյան (Վրաստան) ափերը զառիվեր են, խութերի շերտի լայնությունը չի գերազանցում 20 կմ-ը և կտրտված է ձորերով ու կանյոններով։ Սև ծովի մայրցամաքային թեքությունը կտրտված է ստորջրյա հովիտներով։ Ծովի հարավում՝ [[Սինոպի]] և [[Սամսունի]] միջև, ափին զուգահեռ տարածված են ստորջրյա խութեր<ref name="БСЭ"/>։ Սևծովյան ավազանի կենտրոնական մասը համեմատաբար հարթ է։ Ղրիմի ափին և Կովկասի սևծովյան ափին ծովի խորությունը ափից մի քանի կմ հեռավորության վրա արդեն գերազանցում է 500 մետրը<ref name="water">[http://blacksea-education.ru/2-2.shtml Свойства вод Чёрного моря] // blacksea-education.ru</ref>: Ծովի առավելագույն խորությունը (2210 մ) նրա կենտրոնական մասում է՝ Յալթայից
Ծովի հատակը ձևավորող ապարներից ափերի մոտ գերակշռում են բեկորային հանքատեսակներ՝ կոշպ ապարները՝ [[քարախիճ]], [[մանրախիճ]], [[ավազ]]: Ափին հեռանալուն զուգահեռ դրանց փոխարինում են մանրահատիկ ավազն ու [[ալևրիտներ]]ը: Սև ծովի հյուսիսարևմտյան մասում տարածված են [[խեցաքար]]երը:
|