«Քեյքավուս I»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Hayk.arabaget տեղափոխեց էջը «Քեյքավուս Ա»-ից «Քեյքավուս I» վերահղման վրայով
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ
'''Քեյքավուս Ա''' կամ '''Իզզ էդ-Դին Քեյքավուս իբնե Քեյխոսրով''' - [[Սելջուկ]] սուլթան։ [[Ղիյաս էդ-Դին Քեյխոսրով Ա]]-ի մահից հետո Իզզ էդ-Դին Քեյքավուսն է ժառանգում սելջուկյան գահը։ Սակայն նրա եղբայրներից [[Քեյղուբադ Ա]]-ն բողոքում է՝ [[ապստամբություն|ապստամբելով]] եղբոր դեմ։
| հայերեն անուն = Քեյքավուս I
| բնօրինակ անուն = {{lang-fa|عز الدين كيكاوس بن كيخسرو}} {{lang-tr|I. Izzeddin Keykavus}})
| պատկեր = Sinop bilingual inscription of Kaykaus I.jpg
| պատկերի լայնություն =
| նկարագրություն =
| տիտղոս = [[Ռումի սուլթանություն|Ռումի]] [[սուլթան]]
| կարգ =
| կարգ-ին =
| անվան տակ =
| դրոշ =
| կառավարման սկիզբ = [[1211]]
| կառավարման ավարտ = [[1219]]
| կառավարման ժամանակ =
| նախորդող = [[Ղիյաս էդ-Դին Քեյխոսրով Ա]]
| հաջորդող = [[Քեյղուբադ Ա]]
| խնամակալ1 =
| խնամակալ2 =
| տիտղոս_2 =
| կարգ_2 =
| կարգ-ին_2 =
| անվան տակ_2 =
| դրոշ_2 =
| կառավարման սկիզբ_2 =
| կառավարման ավարտ_2 =
<!--կամ՝ -->
| կառավարման ժամանակ_2 =
| նախորդող_2 =
| հաջորդող_2 =
| տիտղոս_3 =
| դրոշ_3 =
| կառավարման սկիզբ_3 =
| կառավարման ավարտ_3 =
| նախորդող_3 =
| հաջորդող_3 =
 
| ազգություն =
== Աղբյուրներ ==
| ծննդյան օր = անհայտ
* Византийский временник т. I, в. 3 и 4.
 
| ծննդավայր =
{{անավարտ}}
| վախճանի օր = [[1219]]
| վախճանի վայր =
| դինաստիա = [[Սելջուկներ]]
| հայր = [[Ղիյաս էդ-Դին Քեյխոսրով Ա]]
| մայր =
| ամուսին =
| զավակներ =
| դավանանք = [[Սուննի իսլամ]]
| կուսակցություն =
| գործունեություն =
| կրթություն =
| մասնագիտություն =
| գիտական աստիճան =
| պարգևներ =
| կայք =
| ինքնագիր =
| Վիքիպահեստ =
}}
 
 
'''Քեյքավուս I''' կամ '''Քեյ-Քավուս I''' ({{lang-fa|عز الدين كيكاوس بن كيخسرو}}), «Իզզ էդ-Դին Քեյքավուս իբնե Քեյխոսրով»; {{lang-tr|I. Izzeddin Keykavus}}) [[սելջուկներ|սելջուկ]] սուլթան։ [[Ղիյաս էդ-Դին Քեյխոսրով Ա]]-ի ավագ որդին։
 
== Գահաժառանգ ==
Մեանդրի դաշտում իրենց հոր մահից հետո<ref>{{cite journal| last = Redford| first = Scott| title = The Alaeddin Mosque in Konya Reconsidered| journal = Artibus Asiae| volume = 51| issue = 1/2| page = 70 | publisher = Artibus Asiae Publishers| location = Zürich| year = 1991| issn = 00043648| jstor = 3249676| pages = 54–74| doi = 10.2307/3249676}}</ref> Քեյքավուսի երկու եղբայրներ Քեյղուբադը և Քայֆերիդանը ապստամբում են իրենց եղբոր դեմ։ [[Քեյղուբադ Ա]]-ին աջակցում էին [[Կիլիկյան Հայաստան]]ի արքա [[Լևոն Բ]]-ն և [[Էրզրում]]ի [[ամիրա]]ն, իսկ Քայֆերիդանը հաստատվում է [[Անթալիա]]յում և սպասում [[Կիպրոս]]ի օգնությանը։
 
Սուլթանության ամիրաների մեծամասնությունը աջակցում էր Քավուսին, վերջինս ուներ հենակետ [[Մալաթիա]] քաղաքի տեսքով։ Դրանից հետո նա պաշարեց [[Մաժաք|Կայսերի]] և [[Կոնիա]] քաղաքները, Լևոնը ստիպված հանձնում է քաղաքները։ Քեյղուբադը հաստատվում է Անկարայում՝ կաաստմոնու թուրքմենական ցաղերի ռազմական օգնությանը սպասելու, սակայն [[1213]] թվականին Քավուսին հաջողվում է գերեվարել իր եղբայրներին <ref>{{cite book| last = Cahen| first = Claude | authorlink = Claude Cahen | title = Pre-Ottoman Turkey: A general survey of the material and spiritual culture and history c. 1071-1330 | publisher = Taplinger | year = 1968| location = New York | url = http://hdl.handle.net/2027/heb.00871| isbn = 159740456X| pages = 120–121}}</ref>։
Գահակալական կռիվների ժամանակ, ապագա սուլթանը հաշտության պայմանագիր է կնքում իր հորը սպանոնեղ՝ [[Նիկիայի կայսրություն|Նիկիայի կայսրության]] կայսր Թեոդորաս Ա Լասկարիսի հետ, սակայն թուրքմեննորը պարբերաբար շարունակում էին գրոհել հռոմեական հողերը։
 
==Սինոպի գրավում==
Այն բանից հետո, երբ 1214 թվականին սուլթանությանը հաջողվեց հետ վերադարձնել Անթալիան, Քավուսը որոշեց Սև ծով մուտք ազատել։ 1214 թվականին [[Սեբաստիա]]յում սուլթանին տեղեկացրին այն բանի մասին, որ Սինոպը անցել է [[Տրապիզոնի կայսրություն|Տրապիզոնի կայսրությանը]], իսկ կայսր Ալեքսիոս Մեծը ամեն օր քաղաքի շրջակայքում որսով է զբաղվում։
 
Քեյխոսրովի ուղակած ջոկատին հաջողվում է գերեվարել կայսերը։ Նույն ժամանակ սելջուկները պաշարում են Սինոպը, իսկ բնակիչները հրաժարվում են հանձնել քաղաքը։ Քեյքավուսը հրամայում է տանջել Ալեքսիոսին պաշարվածմերի աչքի առաջ։ Արդյունքում բնակիչները համաձայնվում են հանձնել քաղաքը հետևյալ պայմաններով՝
* Ալեքսիոս Մեծը ազատ է արձակվում։
* Քաղաքացիներին թույլատրվում է լքել քաղաքը իրենց ունեցվածքով հանդերձ։
* Տրապիզոնի կայսրությունը իրեն համարում է Իկոնիայի սուլթանության վասալ։
* Պաշտպանության դիմաց Տրապիզոնի կայսրությունը պարտավորվում է ամեն տարի սերջուկներին տրամադրել 12,000 ոսկի, 500 ձի, 2,000 կով, 10,000 ոչխար և 50 սայլ տարբեր ապրանքներով։
* Տրապիզոնցիները պարտավորվում են սելջուկներին անհրաժեշտության դեպքում զորք տրամադրել։
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
[[Կատեգորիա:1220 մահեր]]