«Վահան Ռշտունի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 38.
== Կենսագրություն ==
Վահան Ռշտունին ծնվել է 1894 թվականի փետրավարի 6-ին Վաղարշապատ քաղաքոմ, Արևմտյան Հայաստանի Ռշտունիք գավառից գաղթած պանդուխտ-
[[1915]]-[[1919]] թվականներին զբաղվել է ուսուցչությամբ ([[Թավրիզ]], [[Ախալցխա]], [[Սուխում]])։ [[1924]] թվականից դասախոսել է [[Երևանի պետական համալսարան]]ում։ 1925 թվականին նա համալսարանում կարդացել է սոցիալիզմի պատմություն, իսկ 1931 թվականին ԽՍՀՄ ժողովուրդների պատմության դասընթաց:
[[1931]] թվականին հիմնել և մինչև կյանքի վերջը ղեկավարել է նույն համալսարանի [[ԽՍՀՄ]] պատմության ամբիոնը։ Եղել է պատմության ֆակուլտետի դեկան, ուսումնական մասի վարիչ, գիտական աշխատանքների սեկցիայի ղեկավար։
Աշխատել է Արմֆանում, ԽՍՀՄ ԳԱ պատմության ինստիտուտում։
Աշխատել է Արմֆանում, ԽՍՀՄ ԳԱ պատմության ինստիտում։ Ռշտունին հայ խորհրդային պատմագիտության մեջ առաջինն է ուսումնասիրել ցարիզմի ագրարային քաղաքականությունը և գյուղացիական շարժումները [[Հայաստան]]ում, հրատարակել արժեքավոր մենագրություններ և արխիվային վավերագրերի ժողովածուներ «Ցարիզմի ագրարային քաղաքականությունը և գյուղացիական շարժումները Հայաստանում 20-րդ դարի սկզբին», [[1951]], ռուս, (ժողովրդական), «Գյուղացիական շարժումները Հայաստանում 19-րդ դարում», [[1948]]։ ▼
== Հետազոտություններ ==
▲
1950-ական թվականների վերջերին Ռշտունին ձեռնարկել է «Ուրվագծեր Հայաստանի գյուղացիության պատմության (1828-1917թթ.)» երեք մասից բաղկացած աշխատության շարադրումը: Առաջին մասն ընդգրկում է արևելահայ գյուղացիության պատմությունը 1828—1870 թթ., երկրորդը՝ ռեֆորմի և ետռեֆորմյան շրջանը։ Մահը խանգարել է երրորդ մասի հրատարակությանը։
1956 թվականին պրոֆեսոր Ռշտունին հրատարակել է «Հայ հասարակական հոսանքների պատմությունից» ստվարածավալ ժողովածուն, ուր ամփոփվել են գիտական պարբերականներում տարբեր ժամանակներում լույս ընծայված նրա հոդվածները:
Պրոֆեսոր Ռշտունին զբաղվել է նաև Անդրկովկասի պատմությամբ, լուսաբանել է ցարիզմի գաղութային քաղաքականությունը պատմական տարբեր փուլերում, երկրամասում կապիտալիզմի զարգացման գործընթացը և այլ խնդիրներ։ Ռշտունին գործուն մասնակցություն է ունեցել հայ ժողովրդի պատմության դպրոցական դասագրքերի և ՀԳԱ պատմության ինստիտուտի կողմից հրատարակված հայոց պատմության բազմահատորյակի ստեղծմանը:
== Կոչումներ ==
1943 թվականի Վահան Ռշտունուն շնորհվել է պրոֆեսորի, իսկ 1946 թվականին` գիտությունների վաստակավոր գործչի կոչումներ:
1956 թվականին Ռշտունին ընտրվել է Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ, արժանացել պետական մի շարք պարգևների:
== Հիշատակ ==
Ռշտունիի գրչին են պատկանում նաև արևելահայ հասարակական-քաղաքական մտքի պատմությանը վերաբերող մի շարք աշխատություններ։ Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։ Ռշտունիի անունով է կոչվում Երևանի համալսարանի [[ԽՍՀՄ]] պատմության ամբիոնի գիտական կաբինետի ընթերցասրահը։
== Աղբյուրներ ==
* Պատմական գիտությունների դոկտոր Հ. Ու. Մելիքսեթյան «Բազմավաստակ գիտնականը և մանկավարժը» (Վահան Ռշտունու ծննդյան 100-ամյակի առթիվ), պատմաբանասիրական հանդես № 1, 1995, էջ 230-232
{{ՀՍՀ}}
| |||