«Մասնակից:Anna.Sar/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ պատմականՌազմական երկիրհակամարտություն
|հակամարտություն = Ասկալոնի ճակատամարտ
| Անվանում=Մամլուքների սուլթանություն<br /><big>سلطنة المماليك</big><br />
|մաս = [[Խաչակրաց արշավանքներ]]
| Մայրցամաք= Աֆրիկա, Ասիա
|պատկեր = [[Պատկեր:Ascalon.jpg|300px]]
| Տարածաշրջան= Մերձավոր Արևելք
|թվական = 12 օգոստոս 1099
| Հիմնադրման տարեթիվ= 1250
|վայր = [[Ասկալոն]]
| Հիմնադրման օր= մայիսի 2
|պատճառ =
| Ավարտի տարեթիվ= 1512
|արդյունք = [[Խաչակիրներ|Խաչակիրների]] հաղթանակ
| Ավարտի օր= հունվարի 22
|հակառակորդ1 = [[Խաչակիրներ]]
 
|հակառակորդ2 Նախորդ1= Աբբասյան[[Պատկեր:Fatimid Flag.png|26px]] [[Ֆաթիմյան խալիֆայություն]]
|հրամանատար1 = [[Պատկեր:Armoiries de Jérusalem.svg|20px]] [[Գոդֆրուա Բուլյոնցի]]<br />
| Դրոշ_Նախորդ1= Black flag.svg
[[Պատկեր:Blason duche fr Normandie.svg|20px]] [[Ռոբերտ II Կուրտգյոզ]]<br />
| Նախորդ2= Այյուբյան սուլթանություն
[[Պատկեր:Blason sicile famille Hauteville.svg|20px]] [[Թանկրեդ դ'Օտվիլ]]
| Դրոշ_Նախորդ2= Flag of Ayyubid Dynasty.svg
|հրամանատար2 = [[Պատկեր:Fatimid Flag.png|22px]] վեզիր [[Ալ-Աֆդալ]]
| Նախորդ3= Երուսաղեմի թագավորություն
|ուժեր1 = 1200 հեծյալ, 9000 նետաձիգ և հետևակ
| Դրոշ_Նախորդ3= Vexillum Regni Hierosolymae.svg
|ուժեր2 = 20000-50000
| Հաջորդ1= Օսմանյան կայսրություն
|կորուստներ1 = անհայտ
| Դրոշ_Հաջորդ1= Flag of the Ottoman Empire.svg
|կորուստներ2 = անհայտ
 
|ընդհանուր կորուստներ =
| Իրադարձություն1= [[Ալ-Մուազամ Թուրանշահ|Թուրանշահի]] սպանությունը
|ծանոթագրություն =
| Իրադարձության տարեթիվ1= 2 մայիս 1250
| Իրադարձություն2= [[Մամլուք-օսմանյան պատերազմ (1512-17)|Մամլուք-օսմանյան Բ պատերազմ]]
| Իրադարձության տարեթիվ2= 22 հունվար 1512
 
| Դրոշ=[[Պատկեր:Mameluke Flag.svg|200px]]
| Դրոշի հոդված=
| Քարտեզ= [[Պատկեր:Mamluks1279.png|250px]]
| Քարտեզի անվանում= Մամլուքյան սուլթանության ընդարձակումները [[Ալ-Նասիր Մուհամմադ]] սուլթանի օրոք
 
| Պետական կարգ=[[Միապետություն]]
| Մայրաքաղաք=[[Կահիրե]]
| Պետության գլուխ= [[սուլթան]]
| Լեզու= [[արաբերեն|արաբերեն]] <small>([[Եգիպտոսի բարբառ|Եգիպտոսի բարբառ]] և [[դասական արաբերեն|դասական արաբերեն]])</small>, <br />[[Թուրքերեն|թուրքերեն]] <small>([[օսմանյան թուրքերեն|Օղուզ]] և [[կումաներեն|կուման]]-[[ղպչաղերեն|ղպչաղ]])</small><br />
[[չերքեզերեն|չերքեզերեն]]
| Կրոն= [[սուննի իսլամ]]
|title_leader = [[List of rulers of Egypt#The Mamluks Era (1250-1517)|Sultan(a)]]
| կառավարիչ1= [[Շաջար ալ-Դուռ]]
| կառավարման տարեթիվ1 = 1250
| կառավարիչ2= [[Այբաք|Իզ ալ-Դին Այբաք]]
| կառավարման տարեթիվ2= 1250-1257
| կառավարիչ3= [[Բայբարս]]
| կառավարման տարեթիվ3= 1260-1277
| կառավարիչ4= [[Թուման Բեյ II]]
| կառավարման տարեթիվ4= 1516-1517
|title_leader = [[List of rulers of Egypt#The Mamluks Era (1250-1517)|Sultan(a)]]
| կառավարիչների ցանկ= [[կառավարիչների ցանկ#The Mamluks Era (1250-1517)|Սուլթաններ]]
 
| Նշումներ=
}}
'''Մամլուքների սուլթանություն''' ({{lang-ar|سلطنة المماليك}} ''սուլթանաթ ալ-մամալիք'') միջնադարյան միապետություն [[միջնադարյան Եգիպտոս|Եգիպտոս]]ում, [[Սիրիա]]յում և [[Հիջազ]]ում 1250-1517 թվականներին։ Գոյություն է ունեցել [[Այյուբյան սուլթանություն|Այյուբյան սուլթանության]] անկումից հետո, մինչև օսմանյան զորքերի ներխուժումը Եգիպտոս (1517 թվական)։ Մամլուքների կառավարման ժամանակաշրջանը բաժանված է երկու մասի․ առաջինը՝ «[[Բահրի մամլուքներ|Բահրի]]» (1250-1382), երկրորդը՝ «[[Բուրջի մամլուքներ|Բուրջի]]» (1382-1517) մամլուքների շրջան։ Այս անվանումները կապված էին ժամանակի իշխող վարչակարգի անունների հետ։ Ժամանակակից մուսուլման պատմաբաններն այդ երկու շրջաններն անվանում են «[[Թուրքեր|թուրքական]]» և «[[չերքեզներ|չերքեզական]]» ժամանակաշրջաններ՝ մամլուքների մեծամասնության էթնիկ հիմքի վրա հենվելով։
 
Մամլուքների սուլթանությունը հզորության գագաթնակետին հասավ [[Թուրքեր|թուրք]] կառավարիչների օրոք, որից հետո վրա հասավ երկարատև անկման ժամանակաշրջանը չերքեզների օրոք: Սուլթանությունը կառավարող խավը կազմված էր մամլուքներից, գերազանցապես [[կուման]]-[[ղպչաղ]] ([[Ղրիմ]]), [[չերքեզներ|չերքեզ]], [[աբխազներ|աբխազ]], [[օղուզ թուրք]] և [[վրացիներ|վրացի]] զինվորներից: Երբ մամլուքներին գնում էին, նրանք ավելի բարձր դիրք էին զբաղեցնում, քան սովորական ստրուկները, ովքեր իրավունք չունեին զենք կրելու կամ որոշակի հանձնարարություններ կատարելու: Մամլունքերը համարվում էին իսկական տերեր, որոնց հասարակական դիրքը Եգիպտոսի քաղաքացիներից ավելի բարձր էր: Չնայած, որ սուլթանությունը վերջի վերջո անկում ապրեց, բայց իր հզորության ժամանակ այն ներկայացնում էր միջնադարյան Եգիպտոսի և Լևանտի քաղաքական, տնտեսական և մշակութային փառքը: