«Վեստմանլանդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր
{{անաղբյուր}}
|Գույն1 = {{գույն|Շվեդիա}}
[[Պատկեր:FC-Västmanland, Sweden.png|աջից]]
|Հայերեն անվանում = Լանդսկապ Վեստմանլանդ
'''Վեստմանլանդ''' ([[շվեդերեն]]՝ ''Västmanland''), նահանգ [[Շվեդիա]]յի կենտրոնական մասում։
|Բնօրինակ անվանում = Landskap Västmanland
|Զինանշան = Västmanlands vapen crowned.svg
|Զինանշանի նկարագրում =
|Դրոշ =
|Դրոշի նկարագրում =
|Երկիր = Շվեդիա
|Հիմն =
|Կարգավիճակ =
|Մտնում է = [[Սվեալանդ]]ի մեջ
|Ներառում է =
|Վարչական կենտրոն =
|Խոշորագույն քաղաք =
|Խոշոր քաղաքներ =
|Կազմավորման թվական =
|Ղեկավար =
|Ղեկավարի պաշտոն =
|Ղեկավար2 =
|Ղեկավարի պաշտոն2 =
|ՀՆԱ =
|ՀՆԱ-ի թվական =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի =
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով =
|Լեզու =
|Լեզուներ =
|Բնակչություն = 289,206 մարդ
|Մարդահամարի թվական = 2009
|Տոկոսը բնակչությունից =
|Տեղը ըստ բնակչության =
|Խտություն = 35
|Տեղը ըստ խտության =
|Ազգային կազմ =
|Կրոնական կազմ =
|Տարածք = 8 363
|Տոկոսը տարածքից =
|Տեղը ըստ տարածքի =
|Առավելագույն բարձրություն =
|Միջին բարձրություն =
|Նվազագույն բարձրություն =
|Լայնք =
|Երկայնք =
|Միավորը երկրի քարտեզին = Sverigekarta-Landskap Västmanland.svg
|Քարտեզի չափ =
|Վարչական միավորի քարտեզ =
|Պատմական շրջան =
|Ժամային գոտի =
|Հապավում =
|ISO =
|FIPS =
|Հեռախոսային կոդ =
|Փոստային ինդեքսներ =
|Ինտերնետ-դոմեն =
|Ավտոմոբիլային կոդ =
|Կայք =
|Վիքիպահեստում = Վեստմանլանդ
|Ծանոթագրություններ =
}}
'''Վեստմանլանդ''' ({{lang-sv|Västmanland}}), պատմական նահանգ կենտրոնական [[Շվեդիա]]յում: Սահմանակցում է [[Սոդերմանլանդ]], [[Ներքե]], [[Վերմլանդ]], [[Դալարնա]] և [[Ուփլանդ]] նահանգների հետ:
 
Նահանգի անվանումը թարգմանվում է որպես «արևմտյան մարդկանց երկիր», այսինքն, Շվեդիայի հիմնական գավառներից մեկի՝ Ուփլանդից արևմուտք գտնվող հողերում բնակվող մարդկանց երկիր:
 
== Վարչական ենթակայություն ==
Ներկայումս [[Շվեդիայի նահանգներ]]ը չունեն որևէ վարչական նշանակություն, սակայն պահպանում են մշակութային և պատմական նշանակալիությունը: Վարչական մակարդակով Վեստմանլանդ նահանգի արևելյան հատվածը մտնում է [[Վեստմանլանդ (լեն)|համանուն]] լենի, իսկ արևմտյանը՝ [[Էրեբրու (լեն)|Էրեբրու]] լենի կազմի մեջ, նահանգի ոչ մեծ մասը պատկանում է [[Դալարնա (լեն)|Դալարնա]] լենին<ref>[http://www.scb.se/Pages/TableAndChart____293162.aspx Statistics Sweden]</ref>:
 
== Հերալդիկա ==
Նահանգը իր զինանշանը ստացել է [[1560]] թվականին: Այդ ժամանակ այնտեղ պատկերված էր հրե լեռ, որը խորհրդանշում էր Շվեդիայի Սալա արծաթե հանքը: Ավելի ուշ դրանք դարձան երեքը, որոնք խորհրդանշում էին նաև Լինդեսբերգի, Նուրբերգի հանքերը: Զինանշանի ժամանակակից տեսքը հաստատվել է [[1943]] թվականին<ref>Neveus, de Wærn: ''Ny svensk vapenbok'', 1992</ref>:
 
== Աշխարհագրություն ==
Նահանգի հյուսիսում և հյուսիս-արևելքում տեղանքը ժայռոտ է: Այստեղ են գտնվում ամենաբարձր լեռները՝ Ալվհյոյդեն (422&nbsp;մ) և Գիլերսկլակ (408&nbsp;մ):
 
Նահանգի մնացած տարածքը հիմնականում [[հարթավայր|հարթավայրային]] է:
 
Նահանգի խոշարագույն լիճը [[Մելարեն]]ն է, որը մեծությամբ երրորդն է Շվեդիայում, գտնվում է հարավային սահմանի մոտ:
 
Վեստմանլանդ նահանգի հյուսիս-արևմուտքում տեղակայված է [[Ֆերնեբուֆյերդեն]] ազգային պարկի ոչ մեծ մասը:
 
Նահանգի արևմտյան մասը սովորաբար դասում են [[Բերգսլագեն]] լեռնահանքարդյունաբերական տարածաշրջանին:
 
== Պատմություն ==
Վեստմանլանդի հնագույն [[Վեստերոս]] քաղաքը հիմնադրվել է մոտ [[990]] թվականին: Որոշ ժամանակ այն եղել է նահանգի մայրաքաղաքը, իսկ [[1120]] թվականից՝ Վեստերոսյան [[Թեմ (եկեղեցական միավոր)|թեմ]]ի կենտրոնը: Ներկայումս Վեստերոս քաղաքը մնում է նահանգի խոշորագույն քաղաքն՝ ավելի քան 130 000 բնակչությամբ:
 
[[12-րդ դար]]ում հիմնադրվել է [[Արբուգա]] քաղաքը, [[1474]] թվականին՝ [[Չյոպինգ]] քաղաքը, [[1624]] թվականին՝ [[Սալա]] քաղաքը, իսկ [[1643]] թվականին՝ [[Լինդեսբերգ]] և [[Նուրա]] քաղաքները: [[Ֆագերստա]] քաղաքի կարգավիճակ ստացել է [[1944]] թվականին: [[1971]] թվականից քաղաքի կարգավիճակն ունի միայն պատմական նշանակություն:
 
=== Վեստմանլանդի դուքսեր ===
[[1772]] թվականից շվեդական արքայազնները ստանում են տարբեր նահանգների [[դուքս]]երի տիտղոսներ: Տիտղոսը բուն անվանական բնույթ է կրում:
* Էրիկ, Վեստմանլանդի դուքս ([[1889]]—[[1918]])
 
== Մշակույթ ==
Էնգելսբերգի երկաթաձուլական գործարանը ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկի մեջ:
 
== Սպորտ ==
Västmanlands Fotbollförbund-ը մտնում է [[Շվեդական ֆուտբոլային միություն|Շվեդական ֆուտբոլային միության]] մեջ:
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{Ծանցանկ}}
 
== Արտաքին հղումներ==
* [http://www.vastmanland.se/ Västmanland]՝ զբոսաշրջային տեղեկատվություն
* [http://runeberg.org/nfcm/0235.html article ''Västmanland''] Nordisk familjebok-ից ([[1922]])
 
{{Swe-geo-stub}}
{{Շվեդիայի նահանգներ}}