«Մամլուքների սուլթանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Աֆրիկայի պատմական երկրներ ՀոթՔաթ գործիքով |
|||
Տող 14.
| Դրոշ_Հաջորդ3 =
| Հիմնադրման տարեթիվ = 1250
| Հիմնադրման օր = մայիսի 2
| Ավարտի տարեթիվ = 1517
| Ավարտի օր = հունվարի 22
| Դրոշ = [[image:Mameluke_Flag.svg|100px]]
| Դրոշի հոդված =
Տող 20 ⟶ 22՝
| Զինանշանի հոդված =
| Քարտեզ = [[image:Mamluks1279.png|300px]]
| Քարտեզի անվանում = Մամլուքյան սուլթանության ընդարձակումները [[Ալ-Նասիր Մուհամմադ]] սուլթանի օրոք
| Պետական կարգ = [[Միապետություն]]
| Մայրաքաղաք = [[Կահիրե]]
| Պետության գլուխ = [[սուլթան]]
| Դինաստիա =
| Օրենսդրություն =
| Կառավարիչ =
| Փոխ-կառավարիչ =
| Իրադարձություն1 = [[Ալ-Մուազամ Թուրանշահ|Թուրանշահի]] սպանությունը
| Իրադարձության տարեթիվ1 = 2 մայիս 1250
| Իրադարձություն2 = [[Մամլուք-օսմանյան պատերազմ (1512-17)|Մամլուք-օսմանյան Բ պատերազմ]]
| Իրադարձության տարեթիվ2 = 22 հունվար 1512
| Իրադարձություն3 =
| Իրադարձության տարեթիվ3 =
Տող 47 ⟶ 49՝
| Տոն =
| Հիմն =
| Լեզու = [[արաբերեն|արաբերեն]] <small>([[Եգիպտոսի բարբառ|Եգիպտոսի բարբառ]] և [[դասական արաբերեն|դասական արաբերեն]])</small>, <br />[[Թուրքերեն|թուրքերեն]] <small>([[օսմանյան թուրքերեն|Օղուզ]] և [[կումաներեն|կուման]]-[[ղպչաղերեն|ղպչաղ]])</small><br />
[[չերքեզերեն|չերքեզերեն]]
| Կրոն = [[
| Նշումներ =
}}
'''Մամլուքների սուլթանություն''' ({{lang-ar|سلطنة المماليك}} ''սուլթանաթ ալ-մամալիք'') միջնադարյան միապետություն [[միջնադարյան Եգիպտոս|Եգիպտոս]]ում, [[Սիրիա]]յում և [[Հիջազ]]ում 1250-1517 թվականներին։ Այն որպես պետություն գոյություն է ունեցել [[Այյուբյան սուլթանություն|Այյուբյան սուլթանության]] անկումից հետո, մինչև օսմանյան զորքերի ներխուժումը Եգիպտոս (1517 թվական)։ Մամլուքների կառավարման ժամանակաշրջանը բաժանված է երկու մասի․ առաջինը՝ «[[Բահրի մամլուքներ|Բահրի]]» (1250-1382), երկրորդը՝ «[[Բուրջի մամլուքներ|Բուրջի]]» (1382-1517) մամլուքների շրջան։ Այս անվանումները կապված էին ժամանակի իշխող վարչակարգի անունների հետ։ Ժամանակակից մուսուլման պատմաբաններն այդ երկու շրջաններն անվանում են «[[Թուրքեր|թուրքական]]» և «[[չերքեզներ|չերքեզական]]» ժամանակաշրջաններ՝ մամլուքների մեծամասնության էթնիկ հիմքի վրա հենվելով։
Մամլուքների սուլթանությունը հզորության գագաթնակետին հասավ [[Թուրքեր|թուրք]] կառավարիչների օրոք, որից հետո վրա հասավ երկարատև անկման ժամանակաշրջանը չերքեզների օրոք: Սուլթանությունը կառավարող խավը կազմված էր մամլուքներից, գերազանցապես [[կուման]]-[[ղպչաղ]] ([[Ղրիմ]]), [[չերքեզներ|չերքեզ]], [[աբխազներ|աբխազ]], [[օղուզ թուրք]] և [[վրացիներ|վրացի]] զինվորներից: Երբ մամլուքներին գնում էին, նրանք ավելի բարձր դիրք էին զբաղեցնում, քան սովորական ստրուկները, ովքեր իրավունք չունեին զենք կրելու կամ որոշակի հանձնարարություններ կատարելու: Մամլունքերը համարվում էին իսկական տերեր, որոնց հասարակական դիրքը Եգիպտոսի քաղաքացիներից ավելի բարձր էր: Չնայած, որ սուլթանությունը վերջի վերջո անկում ապրեց, բայց իր հզորության ժամանակ այն ներկայացնում էր միջնադարյան Եգիպտոսի և Լևանտի քաղաքական, տնտեսական և մշակութային փառքը:
1517 թվականին սուլթանությունը գրավվեց օսմանյան բանակի կողմից: [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] տրապետության տակ [[Եգիպտոս|Եգիպտոսը]] ստացավ ինքնավարություն<ref>Robert Irwin, ''The Middle East in the Middle Ages'', 19-21</ref>:
| |||