«Հասան-Ջալալյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 1.
==== Վերնագրի տեքստ ====
{{Տեղեկաքարտ Արքայատոհմ
|անուն = Հասան-Ջալալյաններ
|բնօրինակ = Հասան-Ջալալյաններ
|երկիր = Խաչենի Իշխանություն
|տիրույթ = [[Խաչեն]], [[Վարանդա]], [[Դիզակ]], [[Գյուլիստան]], [[Ջրաբերդ]]
|ծագում = [[Առանշահիկներ]]
|տիտղոսներ = Գանձասարի կաթողիկոս, Արցախի իշխանաց իշխան, Արցախի թագավոր
|հիմնադիր = [[Ջալալ Ա|Հասան-Ջալալ-Դոլա]]
|ազգ = [[Հայեր]]
|կրոն = {{Դրոշավորում|ՀԱԵ}}
|Հասան-Ջալալյանների թագավորական-կաթողիկոսական տոհմի խորհրդի նախագահ = [[Ստեփան Հասան-Ջալալյան]]
| Տոհմի զինանշանը }}
'''Հասան-Ջալալյաններ'''. [[հայ]] իշխանական տոհմ, որը սերում է [[Արցախ]]ի Խաչեն գավառից։ [[Խաչենի իշխանություն]]ը (10-14-րդ դարեր) ընդգրկում էր ներկայիս Դաշտային և Լեռնային Ղարաբաղը, [[Սյունիք]]ը<ref name="Ulubabyan1">Ուլուբաբյան, Բագրատ Ա. "Հասան-Ջալալյաններ"։ [[Սովետական հայկական հանրագիտարան]]. հատոր VI. [[Երևան]], Խորհրդային Հայաստան։ [[Հայաստանի Գիտությունների Ազգային Ակադեմիա]]. 1980, էջ 246.</ref>։ 13-րդ դարի հայ ավատական իշխան [[Հասան-Ջալալ]]ի տիրապետությունից հետո, [[Խաչենի իշխանական տուն|Խաչենի իշխանական տան]] ներկայացուցիչերը սկսել են կրել "Հասան-Ջալալյան" ազգանունը։ Մինչև 19-րդ դարի սկիզբը Հասան-Ջալայանները ժառանգաբար տիրել են նաև [[Գանձասար]]ի կաթողիկոսությանը։
Դարերի ընթացքում Հասան-Ջալալյնները հաջողությամբ պահպանել են [[Արցախ]]ի ինքնիշխանությունը չնայած [[սելջուկներ]]ի, [[մոնղոլներ]]ի, [[պարսիկներ]]ի բռնատիրություններին։ Նրանք, ինչպես նաև [[Խաչեն]]ի մյուս մելիքերը, իրենց համարում էին հայ պետականության և ինքնիշխանության վերջին ամրոցի պահապանները։<ref>{{en}} [[Robert H. Hewsen|Hewsen, Robert H.]] "The Kingdom of Arc'ax" in ''Medieval Armenian Culture ([[University of Pennsylvania]] Armenian Texts and Studies)''. Thomas J. Samuelian and Michael E. Stone (eds.) [[Chico, California]]: Scholars Press, 1984, pp. 52-53. ISBN 0-89130-642-0</ref>
Եկեղեցական և աշխարհիկ հուշարձանների կառուցմամբ և վերանորոգմամբ Հասան-Ջալալյանները մեծ ներդրում են ունեցել հայ մշակույթի պահպանման և զարգացման գործում։ 14-րդ դարի վերջերին Հասան-Ջալալյանների իշխանությունը ընդարձակվել է [[Շահումյան (շրջան)|Գյուլիստան]]ում և [[Մարդակերտ (շրջան)|Ջրաբերդ]]ում։ Սրանք, [[Խաչեն]]ի, [[Մարտունի (շրջան)|Վարանդա]]յի և [[Հադրութ (շրջան)|Դիզակ]]ի հետ, ճանաչվել են իբրև [[Խամսայի իշխանություն]]։<ref>{{en}} Hewsen, Robert H. "The Meliks of Eastern Armenia: A Preliminary Study." ''Revue des études Arméniennes''. NS: '''IX''', 1972, pp. 299-301.</ref>
[[Պատկեր:Տոհմի զինանշանը|մինի|Զինանշան]]
==== Վերնագրի տեքստ ====
{{Տեղեկաքարտ Արքայատոհմ
| |||