«Հասան-Ջալալյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

|տիրույթ = [[Խաչեն]], [[Վարանդա]], [[Դիզակ]], [[Գյուլիստան]], [[Ջրաբերդ]]

|ծագում = [[հայեր]]

|ներկա առաջնորդ = [[Ստեփան Հասան-Ջալալյան]]

|հիմնադիր = [[Ջալալ Ա|Հասան-Ջալալ-Դոլա]]

[[Պատկեր:Drosh JPEG.jpg|մինի]]

'''Հասան-Ջալալյաններ'''. [[հայ]] իշխանական տոհմ, որը սերում է [[Արցախ]]ի Խաչեն գավառից։ [[Խաչենի իշխանություն]]ը (10-14-րդ դարեր) ընդգրկում էր ներկայիս Դաշտային և Լեռնային Ղարաբաղը, [[Սյունիք]]ը<ref name="Ulubabyan1">Ուլուբաբյան, Բագրատ Ա. "Հասան-Ջալալյաններ"։ [[Սովետական հայկական հանրագիտարան]]. հատոր VI. [[Երևան]], Խորհրդային Հայաստան։ [[Հայաստանի Գիտությունների Ազգային Ակադեմիա]]. 1980, էջ 246.</ref>։ 13-րդ դարի հայ ավատական իշխան [[Հասան-Ջալալ]]ի տիրապետությունից հետո, [[Խաչենի իշխանական տուն|Խաչենի իշխանական տան]] ներկայացուցիչերը սկսել են կրել "Հասան-Ջալալյան" ազգանունը։ Մինչև 19-րդ դարի սկիզբը Հասան-Ջալայանները ժառանգաբար տիրել են նաև [[Գանձասար]]ի կաթողիկոսությանը։

 

Եկեղեցական և աշխարհիկ հուշարձանների կառուցմամբ և վերանորոգմամբ Հասան-Ջալալյանները մեծ ներդրում են ունեցել հայ մշակույթի պահպանման և զարգացման գործում։ 14-րդ դարի վերջերին Հասան-Ջալալյանների իշխանությունը ընդարձակվել է [[Շահումյան (շրջան)|Գյուլիստան]]ում և [[Մարդակերտ (շրջան)|Ջրաբերդ]]ում։ Սրանք, [[Խաչեն]]ի, [[Մարտունի (շրջան)|Վարանդա]]յի և [[Հադրութ (շրջան)|Դիզակ]]ի հետ, ճանաչվել են իբրև [[Խամսայի իշխանություն]]։<ref>{{en}} Hewsen, Robert H. "The Meliks of Eastern Armenia: A Preliminary Study." ''Revue des études Arméniennes''. NS: '''IX''', 1972, pp. 299-301.</ref>