«Փայլատակում (վեպ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Փայլատակումը''' ({{lang-en|The Shining}}) սարսափ ժանրի վեպ է, որի հեղինակն է ամերիկացի գրող, «Սարսափիսարսափի Արքա» [[Սթիվեն Քինգ]]ը։ Գիրքը լույլույս է տեսել 1977 թվականին, որը Քինգի թվով 3-րդ հաստ կազմով բեսթսելլերն է և գիրքը հեղինակին վերումբերում է մեծ հաջողություն, համարելովելովհամարելով սարսափի լավագույն գրողը։ Գրքի հերոսները ստեղծվել են սեփական կյանքի փարձիփորձի վրա, The Stanley Hotel հյուրանոց այցելեուցայցելելուց և հարբեցողությունից բուժվելուց հետո։ Գիրքն ունի շարունակություն՝ «[[Բժիշկ Քուն]]»-ը, որը լույս է տեսել [[2013]] թվականին։

Գրքի կենտրոնում Ջեք Թորենսի կյանքն է, ով գրող է և արդեն բուժվող հարբեցող։ Նա սեղոնայինսեզոնային աշխատանքի է անցնում պատմական «Սթենլի» հյուրանոցում, որպես պահակ։ Իր ընտանիքը միաունմիանում է աշխատանքին։ ՓաքրՓոքր որդինորդին՝ Դեննին, ով ունի «փայլատակում» կոչվող պայծառատեսային կարողություն, որը նրան թույլկարողանում է տալիս, իմանալտեսնել հյուրանոցի սարսափելի անցյալը։ Շուտով հուժկու ձյունե փոթորիկը ծածկում է հյուրանոց տանոտանող բոլոր ճանապարհները և ոչ մի տրանսպորտային միջոց չի կարողանում գնալ այնտեղ։ Հյուրանողի գերբնական ուժերը վատ են անդրադարնումանդրադառնում Ջեքի վրա և իր կինն ու երեխան մնումհայտնվում են մեծ վտանգի տակ։

[[1980]] թվականին նկարահանվել է [[Փայլատակում (ֆիլմ)|Փայլատակում]] գրքի էկրանավորումը, որի ռեժիսորն է [[Սթենլի Կուբրիկ]]ը, իսկ սցենարի հեղինակը՝ Դիանա Ջոնսոնը։ Այն համարվում է բոլոր ժամանակների ամենալավ ֆիլմերից մեկը։մեկը<ref>{{cite book|title=Columbia Electronic Encyclopedia, 6th Edition|date=September 2013|isbn=9780787650155|page=1}}</ref><ref>{{cite journal|last=Thomson|first=David|title=The Days and Nights at the Overlook|journal=New Republic|date=2013-03-25|volume=244|issue=4|pages=56–58|accessdate=2014-02-26}}</ref>։ Ինքը՝ Քինգը հիասթափված էր ֆիլմից, քանի որ ըստ նրա, բաց էր թաղնված մի քանի կարևոր թեմաներ։ Ավելի ուշ՝ [[1997]]-ին նկարահանվեց գրքի հեռուստատեսային մինի-սերիալ տարբերակը,<ref>{{cite journal|last=Smith|first=Greg|title=The Literary Equivalent of a Big Mac and Fries?: Academics, Moralists, and the Stephen King Phenomenon|journal=Midwest Quarterly|date=Summer 2002|volume=43|issue=4|pages=329–345|accessdate=2014-02-23}}</ref>, որտեղ Քինգը ինքն էր գրել սցենարը, սակայն, քննադատներնքննադատների ասացինկարծիքով, որ պայմանագրիայն պատճառով չի կարող անցնիանցնել Կուբրիկի տարբերակից։տարբերակից<ref>{{cite journal|last=Walls|first=Jeannette|title=Redrum, he wrote|journal=Esquire|date=August 1996|volume=126|issue=2|page=22|accessdate=2013-02-26}}</ref>:

«Փայլատակում» գրքի գործողությունները տեղի են ունենում հորինված «Overlook» հյուրանոցում, որը գտնվում է [[Կոլորադո]]յի ժայռոտ սարերի վրա։ Գրքի պատմությունը իր մեջ ներառում է՝ ինչպես նախաբանում նշվեց, հյուրանոցի մի քանի այցելուների առեղծվածային մահը և նախորդ ձմեռային պահակ՝ Դելբերտ Գրեյդիի հոգեկան շեղումերը, որի պատճառով վանա սպանում է իր ընտանիքի բոլոր անդամներին և վերջում էլ՝ իրեն։

Պատմության կենտրոնում Ջեք Թորենսն է, իր կինը՝ Վենդին և հինգ ամյա որդին՝ Դեննին, ովքեր միանում են նրան, երբ նա ընդունվում է որպես հյուրանոցի ձմեռային պահակ։ Ջեքը նկարագրվում է որպես գրող և արդեն բուժվող հարբեցող՝ զայրանալու հատկությամբ, որի պատճառով նա ազատվել է ուսուցքիուսուցչի աշխատանքից և միամիտ կոտրել է Դեննիի ձեռքը։ձեռքը<ref>{{cite journal|last=Bruhm|first=Steven|title=On Stephen King's Phallus; Or the Postmodern Gothic|journal=Narrative|date=January 1996|volume=4|issue=1|pages=55–73|url=http://www.jstor.org/stable/20107071 .|accessdate=2013-02-26}}</ref>: Ջեքը կարծում է, որ հյուրանոցի աշխատանքը հնարավուրությունհնարավորություն կտա կրկին միանալ ընտանիքի հետ և աշխատել իր պիեսի սցենարի վրա։ Դեննին ունի տելեպատիկ կարողություն, որը կոչվում է «փայլատակում», դրա շնորհիվ նա կարողանում է ամեն ինչ իմանալ ավելի շուտ։ Քիկ Հելորենը, իմանալով Դեննիի կարողության մասին, բացատրում է նրան, թե դա ինչ է՝ տալով Դեննիին և Հելորենին հատուկ կապ։կապ<ref>{{cite journal|last=Hohne|first=Karen A.|title=The Power of Spoken Word in the Works of Stephen King|journal=Journal of Popular Culture|date=Fall 1994|volume=28|issue=2|pages=93–103|accessdate=2013-02-26|doi=10.1111/j.0022-3840.1994.2802_93.x}}</ref>:

Մինչ ԹարենսներիԹորենսների գալը «Overlook» հյուրանոց, Դեննիի աչքի առաջ են գալիս ուրվականներ և զարհուրելի տեսիլքներ։ Սակայն Դեննին փակ երեխա է և չի պատմում ծնողներին իր տեիլքների մասին, քանի որ կարծում է, որ այդ աշխատանքը կարևոր է իր հոր և ընտանիքի ապագայի համար։ Վենդիի կարծիքով Ջեքը այտեղայնտեղ ավելի երջանիկ կլինի, վերջացնելով իր պիեսն այտեղայնտեղ, սակայն ըստ Դեննիի, նրանք երջանիկ կլինեն, եթե մնան։ Սակայն Դեննին շուտով հասկանում է, որ իր ներկայությունը հյուրանոցում գերբնական ուժերը ավելի են սաստկանում, վերածելով անցյալի սարսափելի իրադարձությունների արձագանք։

Գերբնական ուժերը չեն կարողանում տիրել Դեննին, ուստի դրանք տեղ են գտնում Ջեքի հոգում՝ առաջացնելով նրա մեջ գրելու մշտական ցանկություն։ Հյուրանոցի ուրվականները սկսում են լիովին տիրել Ջեքին՝ դարձնելով նրան ավելի անկայուն։ Մի օր, Վենդիի հետ վեճից հետո, Ջեքը գնում է հյուրանոցի ռեստորան, որտեղ հանդիպում բարվենի ուրվականին լլոյդԼլոյդ անունով։ Երբ նա հարբում է, հյուրանոցը ստիպում է նրան սպանել կնոջն ու որդուն։ Նա սկզբում խույս է տալիս, սակայն հյուրանոցի ազդեցությունը գնալով ուժեղանում է և Ջեքն այլեևս չի կարողանում դիմադրել։ Նա վերածվումէվերածվում է հրեշի, ով չի կարողանում ղեկավարել իրեն և պահել իր մութ կողմը։կողմը<ref>{{cite journal|last=Martin Alegre|first=Sara|title=Nightmares of Childhood: The Child and the Monster in Four Novels by Stephen King|journal=Atlantis|date=June 2001|volume=23|issue=1|pages=105–114|accessdate=2013-02-26}}</ref><ref>{{cite journal|last=Holland-Toll|first=Linda J.|title=Bakhtin's Carnival Reversed:King's The Shining as Dark Carnival|journal=Journal of Popular Culture|date=Fall 1999|volume=33|issue=2|pages=131–146|accessdate=2013-02-26|doi=10.1111/j.0022-3840.1999.3302_131.x}}</ref>: Սակայն Վենդին ու Ջեքը փակում են նրան պահեստում, սակայն Ջեքին բաց է թաղնումթողնում Դելբերտ Գրեյդի ուրվականը, մի պայմանով, նա իր մոտ բերի Դեննիին և սպանի Վենդիին։ Նա հարձակվում է Վենդիի վրա մի կացինով։ Վենդին փախչում է նախագահական համար և փակվում լոգարանում։ Ջեքը փորձում է կոտրել դուռը կացնողկացնով, սակայն Վենդին կտրում է նրա ձեռքը ածելիով, որպեսզի դանդաղեցնի նրան։

Մինչ այդ Դիկ Հելորայնը էքստրասենսոր «զանգ» է ստանում Դեննիից, այս արսափելիսարսափելի իրադարձությունների մասին, երբ նա աշխատում էր «Ֆլորիդա»-յի ձմեռային հանգստավայրերից մեկում։ Հելորայնը վերադառնում է «Overlook», որտեղ նա ենթարկվում է կենդանացած թփերի և ծանր վիրավորված Ջեքի հարձակումներին։ Երբ Ջեքը գտնում է Դեննին, նա կարողանում է ղեկավարել իրեն և ասում է Դենիին, որ սիրումէսիրում է իրեն, և, որ նա պետք է փախնիփախչի այստեղից։ Շուտով ուրվականները կրկին կսումսկսում են տիրել Ջեքին և նա կացնով այնպես է հարվածում իր դեմքին, որ Դեննին այլեևսայլևս չւի կարողանում ճանաչել նրան և ասում է, որ անկայուն վառարանատունը շուտով կպայթի։ Ջեքը միանգամից իջնում է, որպեսզի իջեցնի ճնշումը, երբ Դեննին, Վենդին և Հելորայնը փախչում են։ Ջեքը շատ է ուշանում և ողջ հյուրանոցը պայթում է։ Վերցնելով հյուրանոցի վերջին հնարավորությունը, Հելորայնը տանում է Վենդիին և Ջեքին ապահով տեղ։

«Carrie»-ից և «Salem's Lot»-ի գրելուց հետո, որոնս երկուսի գործողությունները տռեղիտեղի եեն ունենում Գինքի փոքր ծննդավայրում՝ [[Մեն]] նահանգում, դրա համար նա որոշում է փախելփոխել տեղանքը հաջորդ գրքի համար։ «Ես ուզում եմ մեկ տարի անցկացնել Մենից հեռու, ուստի իմ նոր գրքի տեղանքւտեղանքը կլինի ուրիշ»։ Քինգը բացում է [[ԱՄՆ]]ի ատլասը խոհանոցի սեղանին և ընտրում է մի վայր ,որը գտնվում է [[Կոլորադո]]յում։

[[1974]] թվականի [[հոտեմբերի 30]]-ին,<ref name="skc">"Stephen King Country" Beahm, George Running Press 1999</ref> Քինգը և իր կինը՝ Տաբիթա Գինքը գնում են «Սթենլի» հյուրանոց, երը գտնվում է Էստես Այգուց կողքին, Կալարադո նահանգում։ Քինգը և իր կինը այդ գիշերվա միակ հյուրերն էին։ «Երբ մենք ժամանեցինք, նրանց պատրաստվում էին փակել հյուրանողըհյուրանոցը և մենք եղանք նրանց միակ հաճախորդները, այդ բոլոր նեղ ու երկար միջանցներում ․․․»։ Նրանք գրանցվեցին 217 համարի սենյակում, որը անվանվում էր հոգիներով լեցուն։ Դա հենց գրքի այն սենյակն է։

Տասը տարի շարունակ Քինգը կարդում էր [[Ռեյ Բրեդբերի]]ի «The Veldt» ստեծագործությունը, որից ոգեշնչված, միշտ ուզում էր գրել մի մարդու մասին, ում երազանքներն իրականություն են դառնում։ [[1972]] թվականին, Քինգը որոշում է գրել մի էքստրասենսոր կարողություններ ունեղովունեցող փաքրիկ տղայի մասին պատմություն, սակայն այն երբքերբեք իրականություն չի դառնում և նա թաղնումթողնում է գիրքը։ «Սթենլի» հյուրանոցի հենց առաջին գիշերվա ընթացքում, նա կրկին հիշում է այդ պատմությունը։պատմությունը<ref name="artofdarkness">"Stephen King: The Art of Darkness" Winter, Douglas E. Plume 1984</ref>:

Քինգը և Տաբիթան այդ երեկո ընթրում են մեծ ռետորանումռեստորանում, որը լիովին դատարկ էր։ Նրանց մի ճաշատեսակ առաջարկեցինեն առաջարկում ընթրիքի համար, որը միակն էր, որ մնացել էր հյուրանոցում։ Սենյակում հնչում էր ձայնագրված օրկեստրի երաժշտությունը։ «Բացի մեր սեղանից, բոլոր աթոռների դրված էին սեղանների վրա, ուստի այդ երաժշտությունը արձագանքում էր դահլիճի ներքևում, րև ինձ թվաց, որ Աստված է ինձ տարել այտեղայդտեղ լսելու դա և տեսնելու այդ բաները։ Եվ այդ պահին ես գնացի քնելու և իմ մտքում կար արդեն մի ամբողջ գիրք»։<ref name="vvdaily">[http://www.vvdailypress.com/2001-2003/103985280065691.html Vvdailypress.com]{{Dead link|date=September 2011}}</ref>:

Ընթրիքից հետո, Տոբիթան արաում է մտնել, սակայն Սթիվենը զբոսնում էր դատարկ հյուրանոցի շուրջը։ Նա կանգնել էր բարի մոտ, ումև նրան հյուրասիրում էր բարմենը՝ Գրեյդի անունով։անունով<ref name="skc" />:

«Այդ գիշեր ես մտածում էի իմ երեք տարեկանարդուտարեկան որդու մասին, ով վազվզում էէր միջանցքներով և պտտվելիս մեծ բացում էէր աչքերը և ճչում։ Նրան հետեևումհետևում էր հրշեջ խողովակը։ Ես արթնացա մեծ թափով, այպեսայնպես, որ համարյա ընկնում էր անկողնուց։ Ես վեր կացա, վառեցի ծխախոտը, նստեցի աթոռին, նայելով ժայռոտ սարերին, և երբ ծխախոտը վերջացավ, իմ մտքում արդեն կային գրքի «աոսկորներըոսկորները» որոնք ամուր կանգնած էին»։

«Փայլատակում» ստեղծագործության վրա մեծ ազդեցություն են թողել Շիրլի Ջեքսոնի «Բլրի հեգիներով տունը», [[Էդգար Ալան Պո]]յի «Կարմիր մահի դիմակը» և Ռոբերթ Մարասկոյի «Մատաղը»։ Պատմությունը նաև համեմատվել է [[Գի դը Մոպասան]]ի «Բնակավայրը»։-ի հետ։

«Փայլատակումը» Goodreads-ը 5 միավորից գնահատել է 4,09,<ref>http://www.goodreads.com/book/show/11588.The_Shining</ref>, իսկ [[Amazon.com]]-ը 5-ից 4,7։7<ref>http://www.amazon.com/The-Shining-Stephen-King/dp/0307743659</ref>:

Իրականում գիրքը ունեցել է նախաբան՝ «Մինչ Խաղը», որտեղ նկարագրվում էին հյուրանոցի նախկին սարսափելի դեպքերը։դեպքերը<ref>{{cite web|url=http://www.stephenking.com/library/short_story/before_the_play.html |title=Before the Play |publisher=StephenKing.com |accessdate=2011-09-20}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.horrorking.com/rarewrks.html#befreply |title=Stephen King Rare Works |publisher=Horrorking.com |accessdate=2011-09-20}}</ref>:

[[2009]] թվականի [[նոյեմբերի 19]]-ին, «Քենոն» թատրոնի ([[Տորոնտո]]) կարդալու ժամանակ, Քինգը պատմեց «Փայլատակման» հնարավոր շարունակության մասին։ Շարունակության միտքը հղացավ, երբ Սթիվենը, ինքն իր մեջ հարց առաջացավ «Ի՞նչ եղավ Դեննիի հետ»։<ref>{{cite journal|last=Breznican|first=Anthony|title=Stephen King on His Shining Sequel|journal=Entertainment Weekly|date=2013-01-18|issue=1242|pages=56–57|accessdate=2014-02-26}}</ref>: Իրադարձության կենտրանումկենտրոնում է Դեննի Թորենսը, ով 40 տարեկան է և ապրում է Նյու Հեմպշիրում, որտեղ նա աշխատում է մի հանգրվանում և օգնում իր գերբնական կարողություններով չբուժվող հիվանդներին՝ հեշտությամբ լքելու այդ աշխարհը։աշխարհը<ref>{{cite web | url=http://books.torontoist.com/2009/11/stephen-king-planning-possible-sequel-to-the-shining | title=Stephen King planning possible sequel to The Shining}}</ref>: Ավելի ուշ, Քինգը իր վեբկայքում ավելացնում է մի հարցում, որտեղ նա հարցնում է, թե որ գրքի շարունակությունը գրել, [[Բժիշկ Քուն]], թե՞ հաջորդ «Մութ ամրոցը»։

Քվեարկությունը ավարտվեց [[2009]]-ի [[դեկտեմբերի 31]]-ին, որի հաղթող դարձավ [[Բժիջկ Քուն]]ը 5,861 ձայնով, այն ժամանակ, երբ «Մութ Ամրոցը» հավաքել էր 5,812 ձայն։

[[2011]] թվականին, Քինգը հաստատում է, որ «Բժիշկ Քունը»-ի վրա կատարվում են աշխատանքներ։

«Բժիշկ Քունը» լույս է տեսել [[2013]] թվականի [[սեպտեմբերի 24]]-ին։