«Կորդիլերներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: վ: → վ։ (14)
No edit summary
Տող 23.
}}
 
'''Կորդիլիերներ'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref> կամ '''Կորդիլիերյան լեռներ'''<ref name="ՏՈՒՏ"/> ({{lang-es|Cordilleras}}, {{lang-en|American Cordillera}}), աշխարհի ամենաերկար լեռնաշղթան, որը ձգվում է [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի և [[Հարավային Ամերիկա]]յի արևմտյան շրջաններով։ <ref>{{cite book|author=Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան |title=Աշխարհագրական անունների բառարան |publisher=«Լույս» |location=Երևան |year=1987 |page=}}</ref>։ Լեռները հարուստ են օգտակար հանածոներով։ Շատ են ոսկու, արծաթի, պղնձի, ցինկի,կապարի, երկաթի պաշարները։Միջնեռնայինպաշարները։Միջլեռնային ճկվածքներում կան քարածխի, նավթի, գազի պաշարներ։
 
Կորդիլիերները բաժանվում են երկու հատվածի - [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի Կորդիլերներ և [[Հարավային Ամերիկա]]յի Կորդիլերներ, կամ [[Անդեր]]։ Երկարությունն ավելի քան 18 հազար է։ Հյուսիսում ծովափին զուգահեռ, աղեղնաձև ձգվում են [[Ալյասկա]]յի լեռները։ Այստեղ է գտնվում Հյուսիսային Ամերիկայի ամենաբարձր գագաթը՝ [[Մակ- Քինլի լեռ]]ը (6194մ): Ալյասկայի լեռներից հարավ ձգվում է Առափնյա լեռնաշղթան, որից արևելք նրան զուգահեռ տարածվում են [[Ժայռոտ լեռներ]]ը: Կորդիլիերաների ամենալայն հատվածը գտնվում է [[ԱՄՆ]]-ի արևմուտքում։ [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի ափով ձգվում են ցածր լեռներ, որոնք արևելքում իջնում են [[Կալիֆոռնիական հովիտ]]: Վերջինս արևելքից եզրավորվում է [[Սիեռա -Նևադա]] («Ձյունապատ լեռներ») լեռներով։ Այստեղ շատ են փշատերև անտառները։ 1500 մետր բարձրությունների սահմաններում պահպանվել են սեքվոյայի անտառապուրակները։՜Էնդեմիկ ծառատեսակ է, անվանում են նաև մամոնտի ծառ, բարձրությունը մինչև [[150]] մետր, բնի տրամագիծը հասնում է 10-15 մետրի։ Սեքվոյաներն ապրում են 3000-4000 տարի։ Նրա բնափայտը բարձր է գնահատվում, այն չի փտում։ Նույնիսկ կրակը չի կարող ոչնչացնել հսկային։ Այդ հազվագյուտ ծառի պահպանության համար Սիեռա- Նևադայի լեռներում ստեղծվել են Յոսեմիտյան և Սեքվոյա արգելոցները։ <ref>Մ. Իսկանդարյան, Մայրցամաքների և օվկիանոսների աշխարհագրություն, Երևան, 1996թ</ref>