«Կիկերոն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
No edit summary |
||
Տող 3.
'''Մարկոս Տուլիոս Կիկերոն''' (Ցիցերոն) ({{lang-la|Marcus Tullius Cicerō}}, {{ԱԾ}}), [[Հին Հռոմ|հին հռոմեական]] [[քաղաքական գործիչ]] և [[փիլիսոփա]], նշանավոր [[հռետոր]]։
Կիկերոնը ծնվել է [[հեծյալների դաս]]ին ([[Հին Հռոմ]]ում) պատկանող ընտանիքում, Արպինե ոչ մեծ քաղաքում, որը գտնվում է Հռոմից հարավ-արևելք 100 կիլոմետրից մի փոքր ավել հեռավորության վրա։ Երբ լրացավ ապագա հռետորի 15 ամյակը, նրա հայրը, ով երազում էր իր երկու տղաներին՝ Մարկին և
Ցանկանալով դառնալ դատական հռետոր՝ երիտասարդ
Հռետորը պետք է իմանար հռոմեական օրենքը, և Կիկերոնը սովորում էր այն ժամանակվա հանրահայտ իրավաբան [[Մուցի Կվինտ Սցեվոլայի (հյուպատոս մ.թ.ա. 95 թ.)]]: Հրաշալի տիրապետելով հունական լեզվին Կիկերոնը ծանոթացավ հունական փիլիսոփայությանը ի շնորհիվ [[Ֆեդրոս Աթենացի|Ֆեդրոս Աթենական]] էպիկուրի։ ▼
▲Հռետորը պետք է իմանար հռոմեական օրենքը, և Կիկերոնը սովորում էր այն ժամանակվա հանրահայտ իրավաբան [[
Մ.թ.ա. 63 թ. զբաղեցնելով հյուպատոսի պաշտոնը՝ բացահայտել է [[Կատիլինա]]յի դավադրությունը և սպանել տվել նրա դավակիցներին։ Քաղաքացիական պատերազմներում հարել է նախ [[Պոմպեոս]]ի կուսակցությանը, բայց վերջինիս սպանությունից հետո հաշտվել Կեսարի հետ։▼
▲Մ.թ.ա. 63 թ. զբաղեցնելով հյուպատոսի պաշտոնը՝ բացահայտել է [[Կատիլինա]]յի դավադրությունը և սպանել տվել նրա դավակիցներին։ Քաղաքացիական պատերազմներում հարել է նախ [[Պոմպեոս]]ի կուսակցությանը, բայց վերջինիս սպանությունից հետո հաշտվել
Վերջինիս մահից հետո ուժգնորեն հակառակվելէ [[Մարկոս Անտոնիոս]]ին՝ պաշտպանելով Կեսարի զարմիկ Օկտավիանոսին (ապագա [[Օկտավիանոս Օգոստոս]] կայսեր)։ Անտոնիոսի և Օկտավիանոսի հաշտվելուց և նրանց կողմից Երկրորդ եռապետություն կազմելուց հետո՝ եռապետների հրամանով սպանվել է։▼
▲Վերջինիս մահից հետո ուժգնորեն
Գագաթնակետին է հասցրել լատինական պերճախոսական արվեստը։ Նրա ատենախոսություններն ու ճառերն օրինակ են ծառայել հետագա դարերի լատինական և եվրոպական ամբողջ հռետորական արվեստի համար։ Պահպանվել է նրա նամակների մեծ մասը, որոնց միջոցով կարելի է պատկերացում կազմել մ.թ.ա. I դարի կեսերի հռոմեական պատմության որոշ դրվագների վերաբերյալ։▼
▲Գագաթնակետին է հասցրել լատինական պերճախոսական արվեստը։ Նրա ատենախոսություններն ու ճառերն օրինակ են ծառայել հետագա դարերի լատինական և եվրոպական ամբողջ հռետորական արվեստի համար։ Պահպանվել է նրա նամակների մեծ մասը, որոնց միջոցով կարելի է պատկերացում կազմել մ.թ.ա. I դարի կեսերի հռոմեական քաղաքական պատմության որոշ դրվագների վերաբերյալ։
Նրա ճառերում՝ «Ընդդեմ Գ. Վեռեսի» (70 թ.), «Ի պաշտպանություն Մանիլիոսի օրինագծի» (68 թ.), «Հարդարացում Պ.Սեստիոսի» (56 թ.) պահպանվել են կարևոր փաստեր և արժեքավոր բնորոշումներ ու գնահատականներ, որոնք ցույց են տալիս, որ Կիկերոնն արևելյան իրադարձությունների, Հայոց [[Տիգրան Մեծ]] արքայի քաղաքականության խորաթափանց դիտող էր։ Կիկերոնը Տիգրան Մեծի ժամանակակիցներից միակն է, որի վկայությունները նրա մասին պահպանվել են։
| |||