«Հունաստանի թագավորություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 56.
Միջազգայնորեն ճանաչվեց Կոստանդնուպոլսի պայմանագիրը, որի համաձայն Հունաստանի ստացավ իր լիրաժեք անկախությունը [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրությունից]]:
Այս պատմական իրադարձությամբ ստեղծվեց հունական անկախ պետականությունը, որի նմանը չէր եղել պատմության մեջ [[15-րդ դար|15-րդ դարից]] ի վեր` չհաշված բյուզանդական շրջանը: [[Հունական ազգային-ազատագրական հեղափոխություն (1821-1829)|Հունաստանի անկախության պատերազմներից]] և արդյունաբերական հեղափոխությունից հետո [[1924|1924 թվականին]] Հունաստանի թագավորությունում վերացավ Բացարձակ միապետությունը: Երկրում ստեղծվեց սահմանադրական միապետություն: Հունաստանի թագավորության անկումից հետո [[1973|1973 թվականին]] ստեղծվեց Հունաստանի Երկրորդ Հանրապետությունը:
== Նախապատմություն ==
[[15–րդ դար|15-րդ դարում]] Հունաստանը աստիճանաբար թուրքական նվաճումներից հետո դարձավ [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] ենթակա տարածք: [[Արևելյան Հռոմեական Կայսրություն|Արևելյան Հռոմեական կայսրությունը]]` [[Բյուզանդիա|Բյուզանդիան]], գրեթե ամբողջովին նվաճվեց Կայսրության կողմից: Ավելի քնա 1100 տարի պատմություն ունեցող կայսրությունը կտրուկ թուլացավ: Կայսրության համար նաև լուրջ վտանգ էին սպառնում [[1095|1095 թվականից]] սկսված [[Խաչակրաց արշավանքներ|խաչակրաց արշավանքները]], քանի որ [[Ապենինյան թերակղզի|Ապենինյան թերակղզին]] գրեթե ամբողջովին գրավվել էր իտալացի խաչակիրների կողմից և
[[1204|1204 թվականի]]<nowiki/>ն կազմավորվել էր Լատինական կայսրությունը Մինչ հույների հետ պատերազմելը, թուրքերը [[1371|1371 թվականին]] [[Մարիցա (գետ)|Մարիցա]] գետի մոտ նշանավոր հաղթանակ են տոնում սերբերի նկատմամբ: Սակայն սերբական իշխանությունները կարողանում են ապահովել երկրի անառիկությունը: Դրան հաջորդում է [[Կոսովոյի ճակատամարտ (1389)|1389 թվականի Կոսովոյի ճակատամարտը]], որով սերբերը վերջնականապես ընկան: Սերբիայի Թագավորությունը անկում ապրեց: ▼
Առանց որև խիստ դժավարության հանդիպելու, թուրքերը [[1453|1453 թվականին]] անցան [[Ոսկեղջյուր]] նավահանգստային քաղաքը և գրավեցին [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլիսը]]: Դրանից հետո թուրքերը շարժվեցին հյուսիս` դեպի Հունաստան և [[1458|1458 թվականին]] նվաճեցին բյուզանդական Հունաստանի մայրաքաղաք [[Աթենք|Աթենքը]]: 1460 թվականին թուրքերը ամբողջապես գրավեցին [[Պելոպոնես|Պելոպոնեսը]]: Առիթից օգտվեցին նաև իտալիկները: Նույն շրջանում վենետիկցիները և ջենովացիները գրավեցին հունական որոշ փոքր կղզիներ և բռնակցեցին Լատինական կայսրությանը:
▲[[1204|1204 թվականի]]<nowiki/>ն կազմավորվել էր Լատինական կայսրությունը Մինչ հույների հետ պատերազմելը, թուրքերը [[1371|1371 թվականին]] [[Մարիցա (գետ)|Մարիցա]] գետի մոտ նշանավոր հաղթանակ են տոնում սերբերի նկատմամբ: Սակայն սերբական իշխանությունները կարողանում են ապահովել երկրի անառիկությունը:
Սակայն [[1500|1500 թվականին]] իտալական բոլոր հողերը հանձնվեցին [[Օսմանյան Թուրքիա|Օսմանյան Թուրքիային]]: Այս շրջանում Բալկանյան որոշ պետություններում սկսվեցին պարտիզանական շարժումներ` թուրքական զավթիչների դեպ կռվելու համար:
Տող 79 ⟶ 69՝
Հիանալի օրինակ էր [[Բուլղարիա|Բուլղարիայում]] բռնկված պարտիզանական շարժումը:
Թուրքական նվաճումները շարունակվեցին նաև [[16-րդ դար|16-րդ դարում]]: 1571 թվականին ընկավ [[Կիպրոս (կղզի)|Կիպրոսը]]: Թուրքերը փորձ կատարեցին գրավել նաև [[Կրետե|Կրետե կղզին]], որը գտնվում էր վենետիկցիների տիրապետության տակ, սակայ չստացվեց: Կրետեն և Հոնիական կղզիները Թուրքիային հանձնվեց միայն [[1670|1670 թվականին]]:
[[18–րդ դար|18-րդ դարում]] թուրքական տիրապետության տակ գտնվող եվրոպական պետություններում բռնկվեց անկախության պատերազմ: [[1821|1821 թվականին]] տեղի ունեցավ հույների վճռական ապստամբությունը [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] դեմ:
Պայքարը գնալով ահագնանում էր: Հունաստան էին գալիս բազում կամավորներ։ Նրանց թվամ էր անգլիացի մեծ բանաստեղծ և մարդասեր [[Ջորջ Բայրոն|Ջորջ Բայրոնը]]։ Հույները հասան հաջողության, երբ ի պաշտպանություն նրանց հանդես եկան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությունը]], [[Ռուսաստան]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիան]]։ 1830 թվականին առաջին երկիրը` Միացյալ Թագավորությունը, ճանաչեց Հունաստանի անկախությունը: Դրան հաջորդեցին նաև [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրությունը]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիան]], [[Գերմանիա|Գերմանիան]] և [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիան]]:
[[1832|1832 թվականին]] Հունաստանը հռչակվեց թագավորություն: Մեծ տերությունները ընտրություն կատարեցին Հունաստանի առաջին գահակալողի հետ կապված և Հունաստանի առաջին թագավոր ընտրվեց [[Բավարիա|Բավարիայի]] թագավոր Օտտոն: Հունաստանի գահի մյուս ժառանգորդը պորտուգալական ծագմամբ Պեդրոն էր, ով իշխանում էր [[Բրազիլիա|Բրազիլիայում]]:
== Պատմություն ==
| |||