Կառլոս Գարդել

Կենսագրություն

Կարլոս Գարդելի ծննդյան օրը համարվում է 1890 թվականի դեկտեմբերի 11-ը: Այդ օրը նշվում է որպես տանգոյի համաշխարհային օր: Նրա ծննդյան վայրի մասին կան տարբեր կարծիքներ, մի վարկածի համաձայն նա ծնվել է Ֆրանսիայի Թուլուզ քաղաքում, մեկ այլ վարկածով, որն առավելապես պնդում են ուրուգվայցիները՝ Ուրուգվայի Տակուարեմբո քաղաքում: Տեղի ֆուտբոլի թիմի երկրպագուները խաղերի ժամանակ դրոշների վրա գրում են Տակուարեմբոն Գարդելն է:

Մինչ իմ հետևից կբարձրանա վարագույրը և նվագախմբային խցիկից կհնչի երաժշտությունը,թույլ տվեք ի տես բոլորիդ կյանքի կոչելու Խուան Մոլինային: Շատ շուտով ես կլքեմ այս հին բեմը և տեղս կզիջեմ հերոսներին, որպեսզի նրանք խոսեն,կամ ավելի ճիշտ երգեն իրենց մասին:Բայց նախևառաջ թույլ տվեք ներկայացնել Ձեզ այդ մարդուն,որին շատերն են այսպես անվանում`նա բոլոր ժամանակների տանգոյի մեծագույն կատարողն է`անպայման ավելացնելով`մեծագույնը Գարդելից հետո:Կարլոս Գարդելը լուսավորեց Խուան Մոլինայի ստեղծագործական սկիզբը և իհարկե հանդիսացավ նրա հոգևոր տանջանքի պատճառը: Ի շնորհիվ Գարդելի նա դարձավ նա, ով դարձավ, բայց առավել ճիշտ է,որ Գարդելի պատճառով նա չդարձավ նա, ով կարող էր դառնալ:

Մայրը` Բերտա Գարդելը, գաղթել է Արգենտինա, երբ Կարլոս Գարդելը 2 տարեկան էր: Կարլոսը սկսել է երգել դեռ մանկուց, նրա առաջին հանրային ելույթները կայացել են 1910 թվականին` Բուենոս Այրեսի Օ'Ռոնդեման սրճարանում: 1911 թվականին սկսել է դուետով ելույթ ունենալ Ժոզե Ռազանոյի հետ: Սա Գարդելի ստեղծագործական կյանքում կարևոր փուլ է եղել: Սակայն դա դեռ տանգո չէր, նրանք երգում էին ժողովրդական երգեր: Այդ ժամանակաշրջանի լավագույն երգերից էր Լինդա պրովինցիալիտան:

1914 թվականին Գարդելն արդեն բավականին հայտնի երգիչ էր Բուենոս Այրեսում: 1915 թվականին Ուրուգվայում կայացավ Գարդելի առաջին արտասահմանյան հյուրախաղերը:Գարդելը տանգո կատարել սկսել է 1917 թվականին և 1917 թվականի ապրիլի 9-ին ձայնագրվել է նրա առաջին տանգոն «Իմ տխուր գիշեր»,կոմպոզիտոր` Սամուել Կաստրիոտ: Դրան հաջորդում են մյուսները`հետագայում դառնալով հայտնի տանգոյի կատարումներ, այդ թվում Ռոդրիգեսի Լա Կումպարիստան և այլն:1917թ-ին Գարդելը նկարահանվում է իր առաջին համր ֆիլմում «Ֆլոր դը Դուրազանո»: Ընդհանուր առմամբ նրա մասնակցությամբ լույս է տեսել 10 ֆիլմ` համր և հնչյունային,որտեղ հնչել են Գարդելի երգերը:1920-ական թվականներին Կարլոս Գարդելն արդեն համաշխարհային աստղ էր: 1923թվականին Իսպանիայում կայացան Գարդելի առաջին եվրոպական շրջագայությունները: 1925 և 1927 թվականներին Գարդելը ձայնագրվել և ելույթ է ունեցել Իսպանիայում, 1928—1929 թվականներին՝ Ֆրանսիայում և Իտալիայում, 1930թվականին`նորից Ֆրանսիայում: 1931—1932 թվականներին ևս մեկ խոշոր եվրոպական շրջագայություն՝ Բարսելոնա, Երկնագույն Լողափ, Իտալիա, Փարիզ, Լոնդոն, Բեռլին, Վիեննա:1932 թվականին Գարդելը սկսել է համագործակցել Ալֆրեդո Լը Պերոյի հետ, որը նրա վերջին ֆիլմերի սցենարիստն ու երգերի բառերի հեղինակն էր:

1933 թվակյանի նոյեմբերի 6-ին ձայնագրվել է Մադամ Իվոնը, որը կատարվել է Բուենոս Այրեսում և 1933թ-ի նոյեմբերի 7-ին Գարդելը շրջագայության է մեկնել Եվրոպա և ԱՄՆ: Նրան այլևս վիճակված չէր կենդանի վերադառնալ Բուենոս Այրես:

1934—1935 թվականներին Գարդելը նկարահանվել է Փարամաունդ ստուդիայի ֆիլմերում, որոնցում կատարել է իր ամենանշանավոր տանգոները:

1935թ-ի ապրիլին Կարլոս Գարդելը մեծ շրջագայություն է ունեցել Լատինական Ամերիկայում՝ Պուերտո Ռիկո,Վենեսուելա, Կոլումբիա, Պանամա, Կուբա, Մեքսիկա:1935թ-ի հունիսի 24-ին Մեդելինայի օդանավակայանից թռիչքի ժամանակ Սակօ ավիաընկերության Ֆոռդ Թրիմոթոր F-31 ինքնաթիռը, որով թռչում էր Գարդելը, կործանվեց`բախվելով մեկ այլ Կոլումբա-Գերմանական Սկատդա արտադրության ինքնաթիռի հետ

Գարդելի մարմինը հրաժեշտի երթ կատարեց Նյու-Յորքից մինչև Ռիո դե Ժանեյրո, այնտեղից՝ Մոնտեվիդեո, որտեղ հազարավոր անմխիթար երկրպագուներ իրենց հարգանքի և սիրո տուրքը մատուցեցին: Գարդելը թաղված է Բուենոս – Այրեսի Չակարիտա գերեզմանատանը: Նրա գերեզմանին միշտ թարմ ծաղիկներ են դրված, իսկ նրա հուշաքարի մատների մեջ՝ վառած ծխախոտ:

Գարդելը սովորաբար ելույթ էր ունենում երեք կամ չորս կիթառահարների հետ: Նրանցից երկուսը՝ Ռիվեռոլը և Պեռան զոհվել են նրա հետ:

Գարդելն ամուսնացած չի եղել, նա երեխաներ չի ունեցել, ունեցել է հարսնացու՝ Մարտինես դել Վալիե և ուրիշ շատ այլ կանայք: Չնայած իր հսկայական հոնորարին՝ Գարդելի մահվանից հետո գրեթե գումար չէր մնացել, նա ծախսում էր ամեն, ինչ աշխատում էր:

«Կնոջ բույրը» ֆիլմում Ալ Պաչինոն Գաբրիել Անվարի հետ պարում է Գարդելի Por una cabeza երաժշտության ներքո:

Երգերի հավաքածու

• Brisas de la tarde (1912)
• Pobre mi madre querida (1912)
• Mi noche triste (1917)
• Flor de fango (1917)
• Desdén (1933)
• Tomo y obligo (1931)
• Lejana tierra mía (1935)
• Silencio (1933)
• Amores de estudiante (1934)
• Golondrinas (1934)
• Melodía de arrabal (1933)
• Guitarra guitarra mía (1935)
• Cuesta abajo (1934)
• Mi Buenos Aires querido (1934)
• Soledad (1934)
• Volver (1935)
• Por una cabeza (1935)
• Sus ojos se cerraron (1935)
• Volvió una noche (1935)
• El día que me quieras (1935)

Հղումներ

• Творчество и биография Карлоса Гарделя (ռուս.)
• Сайт, посвященный певцу (իսպ.)
• Гардель на сайте Аргентинское танго (իսպ.)
• Федерико Андахази. Танцующий с тенью, 2004 год (ռուս.)