«Կլեոպատրա (ֆիլմ, 1963)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 35.
| Վիքիպահեստ =
}}
'''«Կլեոպատրա»''' -, ռեժիսոր [[Ջոզեֆ Մանկևիչ]]ի նկարահանած դրաման, [[պեպլում]]ը։ը, [[Էլիզաբեթ Թեյլոր]] և [[Ռիչարդ Բարթոն]] դերասանական զույգի ամենահայտնի գործերից<ref group ="Ն">Ֆիլմը կրկնօրինակվեց 1979 թվականին «Մոսֆիլմ» կինոստուդիայում:</ref>։
 
Ֆիլմը ներկայացնում է մ.թ.ա. 48-30 թվականների իրադարձությունները՝ պատմելով [[Կլեոպատրա]]յի կյանքի ու մահվան պատմությունը, նրա հարաբերությունները [[Հուլիոս Կեսար]]ի և [[Մարկոս Անտոնիոս]]ի հետ։ Ֆիլմի նկարահանումներն անցել են Իտալիայում, Իսպանիայում և Անգլիայում։ «Կլեոպատրա»-ն համարվում է կինեմատոգրաֆիայի պատմության մեջ ամենաթանկարժեք ֆիլմերից մեկը{{sfn|Mora|1997|page=221}}։ Ֆիլմի արտադրությունը տևեց ավելի քան չորս տարի, իսկ նկարահանումներին ծախսվեց ավելի քան 44 միլիոն դոլար (2006 թվականի գներով՝ 290 միլիոն)։ Էլիզաբեթ Թեյլորը որպես հոնորար պահանջեց ավելի քան 1 միլիոն դոլար և ըստ որոշ գնահատականների՝ ընդհանուր առմամբ նկարահանումներին մասնակցելիս ստացավ մինչև 7 միլիոն դոլար{{sfn|Ford&Mitchell|2010|page=114}}։ Ֆիլմը համարվում է կինեմատոգրաֆիայի պատմության մեջ ամենահայտնի ֆինանսական ձախողումներից մեկը։ 1963 թվականին վարձույթում հավաքեց մոտավորապես 63 միլիոն դոլար, բայց փոխհատուցման ցուցանիշներն ի հայտ եկան միայն 1967 թվականին, երբ վաճառվեցին հեռուստատեսային ցուցադրության իրավունքները։ Ձգձգված արտադրությունը, մի քանի ռեժիսորների փոփոխությունը, պրոդյուսերի հեռացումը, բյուջեի գերածախսը 20th Century Fox ընկերությանը կանգնեցրին սնանկության եզրին և ավարտվեցին ընկերության նախագահ Սփիրոս Սքոուրասի պաշտոնանկությամբ։ Մամուլի ակնդետ ուշադրությունը գրավեց նկարահանման հրապարակում Էլիզաբեթ Թեյլորի և Ռիչարդ Բարթոնի սկանդալային սիրավեպը։
Տող 42.
 
== Դիպաշար (սյուժե) ==
Ֆիլմի իրադարձությունները սկսվում են մոտավորապես [[մ.թ.ա. 48]] թվականին [[Ֆարսալոսի ճակատամարտ]]ում [[Գնեոս Պոմպեոս]]ի պարտությամբ{{sfn|Cyrino|2009|page=122}}։ Պոմպեոսը փախչում է Եգիպտոս դաշնակցի որոնումներով ի դեմս՝ երիտասարդ փարավոն [[Պտղոմեոս XIII]]-ի և նրա քույր [[Կլեոպատրա]]յի։ Հետապնդելով Պոմպեոսին՝ զինվորական ջոկատով [[Ալեքսանդրիա]] է գալիս [[Հուլիոս Կեսար|Գայոս Հուլիոս Կեսար]]ը։ Եգիպտոսում հռոմեական տիրակալին մատուցում են Պոմպեոսի գլուխը, և հետագայում նա ներքաշվում է դինաստիական հակամարտության մեջ։ Պտղոմեոսը հայտարարում է, որ Կլեոպատրան աքսորված է և սպանված, բայց պարզվում է, որ նա ողջ է։ Խորամանկությամբ եգիպտական տիրուհին թափանցում է հռոմեացու հանգստարանները։ Գայոս Հուլիոս Կեսարը գերված է Կլեոպատրայի գեղեցկությամբ ու խելքով և ընդունում է նրա կողմը։ Ունենալով սահմանափակ ռազմաջոկատ՝ Կեսարն այնուամենայնիվ պահեց Ալեքսանդրիան՝ ջախջախելով ապստամբներին, բայց ռազմական գործողությունների արդյունքում հրդեհից վերանում է [[Ալեքսանդրիայի գրադարան#Գրադարանի ֆոնդերի կորուստը|հայտնի գրադարանը]]։ Կլեոպատրան Կեսարի օգնությամբ վերականգնում է իր ազդեցությունը և դե-ֆակտո դառնում է պետության կառավարողը և Կեսարի սիրուհին։ Հռոմեացին երկար է մնում Եգիպտոսում։  <nowiki/>[[Պտղոմեոս V Կեսարիոն|Որդին]], որին ծնում է Կլեոպատրան Կեսարից, հոր կողմից հռչակվում է որպես ժառանգորդ և պետք է Եգիպտոսում լիներ Հռոմի դրածո կառավարողը։ Կեսարը վերադառնում է Հռոմ և մի քանի տարուց իր մոտ է կանչում Կլեոպատրային։ Եգիպտոսի թագուհին կայսրության մայրաքաղաքում իր այցը կազմակերպում է անասելի շքեղությամբ։ Կլեոպատրան որդու հետ ապրում է Կեսարի վիլլայում։ Հռոմի քաղաքական գործիչներին դուր չերչէր գալիս, որ Կեսարն այդպիսի պատվի էր արժանացնում իր նահանգային սիրուհուն։ Քաղաքական բարդ պայքարն ավարտվում է Կեսարի դեմ մահափորձով և նրա [[Հուլիոս Կեսար#Սպանությունը|մահով]]։ Կլեոպատրան ստիպված է արագորեն և գաղտնի թողնել Հռոմը։
 
Ֆիլմի երկրորդ մասը սկսվում է անմիջապես [[Փիլիպոպոլիսի ճակատամարտ]]ի ավարտից հետո, որտեղ Անտոնիոսն ու [[Օկտավիանոս Օգոստոս|Օգոստոս Օկտավիանոսը]] հաշվեհարդար տեսան Կեսարի սպանողների հետ։ Կայսրության նահանգների կառավարումը դիկտատորի մահից հետո բաժանվում է մի քանի բարձրաստիճան հռոմեացիների միջև, և Եգիպտոսի կառավարումը անցնում է [[Մարկոս Անտոնիոս|Մարկոս Անտոնիոսին:]] Իր քաղաքական և ռազմական նկրտումներն իրականացնելու համար Անտոնիոսին անհրաժեշտ են փող և միջոցներ, և միակ վայրը, որտեղ դրանք կարող է ստանալ, Եգիպտոսն է։ Անտոնիոսն ու Կլեոպատրան հանդիպում են ու կնքում են սիրային ու քաղաքական դաշինք։ Իրավիճակը ոչ մի կերպ Օկտավիանոսի ծրագրերի մեջ չէր մտնում, և Անտոնիոսի Հռոմ վերադառնալուց հետո հաշվարկով ամուսնություն է կնքվում իր [[Օկտավիա կրտսեր|քրոջ]] և Անտոնիոսի միջև։ Իմանալով սիրեկանի դավաճանության մասին՝ Կլեոպատրան հրաժարվում է կայսրությանը հարկ վճարել։ Փոխզիջումներ որոնելու նպատակով Անտոնիոսը վերադառնում է եգիպտուհու մոտ, և նրանք հանդիպում են [[Տարսոն]]ի խարսխակայանում՝ շքեզշքեղ արքայական նավի վրա։ Նրանց սիրային հարաբերությունները նոր ուժով են բռնկվում, և հռոմեացին ենթարկվում է Կլեոպատրայի կամքին։ Սենատում այս լուրը տարակուսանքների առիթ է հանդիսանում, որոնք Օկտավիանոսն այն աստիճան է թեժացնում, որ Հռոմը պատրաստ է անցնել ռազմական գործողությունների։ Հասունացած քաղաքացիական որոշիչ պարզեցումը տեղի է ունենում [[Ակտիումի ծովամարտ]]ում։ Ցամաքային կռիվներում ավելի վարժ Անտոնիոսը պարտվում է։ Որոշիչ պահին Կլեոպատրան, որին հայտնել էին Անտոնիոսի մահվան մասին, լքում է ծովամարտի ջրային տարածքը։ Անտոնիոսին, որի նավը ծուղակի մեջ էին վերցրել, հաջողվում է փրկվել, և փախչում է Եգիպտոս։ Նա չի կարողանում ներել Կլեոպատրայի դավաճանությունը, և նրանց միջև տարաձայնություններ են ծագում։ Այդ ժամանակ Օկտավիանոսի բանակը, չհանդիպելով դիմադրության, գալիս է դեպի Եգիպտոս և արագորեն հասնում մայրաքաղաքին։ Անտոնիոսն անհաջող փորձ է կատարում դիմակայել Օկտավիանոսին, բայց նրա սակավաթիվ ջոկատն առանց մարտի հանձնվում է հակառակորդին՝ ի գթասրտություն։ Անտոնիոսի համախոհ Ռուֆիոնն ինքնասպան է լինում{{sfn|Geist|1978|page=338}}։ Անտոնիոսը վերադառնում է Ալեքսանդրիա, բայց Կլեոպատրային չի գտնում ապարանքում։ Որոշելով, որ սիրելին նույնպես լքել է իրեն, ինքն իրեն սրախողխող է անում։ Մահացու վիրավոր Անտոնիոսին բերում էեն տաճար, որտեղ թաքնվել էր Կլեոպատրան, և մահանում է վերջինիս ձեռքերի վրա։ Հռոմեական զորքերը գրավում են քաղաքը։ Օկտավիանոսը փորձում է գործարք կնքել Կլեոպատրայի հետ և կենդանի հասցնել Հռոմ, բայց Կլեոպատրան նրա մատին նկատում է իր որդու մատանին։ Կլեոպատրան հասկանում է, որ Կեսարիոնն այլևս ողջ չէ։ Թագուհին, որը չի ցանկանում որպես գլխավոր մրցանակ հասնել հաղթող Օկտավիանոսին, նույնպես մահանում է՝ ձեռքը դնելով թունավոր օձով զամբյուղի մեջ{{sfn|Holston|2012|page=164}}։
 
== Ստեղծագործական խումբ ==
{| class="wikitable"
! colspan="2" |Դերերում
! rowspan="17" |
! colspan="2" rowspan="2" |Նկարահանող խումբ
|-
Տող 173 ⟶ 172՝
| Առանց ընդհատումների =
}}
1950-ական թվականների վերջին, երբ հեռուստատեսությունը սկսեց լուրջ մրցակցություն ցուցաբերել կինոթատրոններին, կինոստուդիաները սկսեցստիպված էին նոր հնարավորություններ փնտրել հանդիսատեսներին դեպի կինոդահլիճներ հրավիրելու համար։ Նման բարդ իրավիճակում մեծ բյուջե ունեցող ֆիլմերի նկարահանումը ավելի քան երբևէ ռիսկային էր, բայց խոշոր ընկերությունները ստիպված ծախսում էին։ Հանդիսատեսին դեռ կարող էին գրավել շքեղ բեմադրություններն ու կինոաստղերը. այն, ինչ հեռուստատեսությունը դեռ իրեն թույլ տար չէր կարող{{sfn|Santas|2011|page=24}}։ Կինեմատոգրաֆիայի տեխնիկական հնարավորությունները դեռ ամբողջովին սպառված չէին։ 1950-ական թվականների սկզբից հաջողությամբ զարգանում էր լայնէկրան և լայնաֆորմատ կինոյի տեխնոլոգիաները, որոնք լավագույնս համապատասխանում էին նման բեմադրություններին{{sfn|Lower&Palmer|2001|page=109}}։ 1955 թվականին [[Todd-АО]] ([[:en:Todd-AO|en]]) տեխնոլոգիայով նկարահանվեց առաջին լայնաֆորմատ [[Օկլահոմա (ֆիլմ, 1955)|ֆիլմը]]։ Առաջավոր մտահղացումը տարածում գտավ վարձույթի ոլորտում մեկ այլ նորարարության՝ [[roadshow]] ([[:en:Roadshow theatrical release|en]]) հետ միաժամանակ: Տարածորդները փորձեցին այսպիսի տարբերակ, երբ ի սկզբանե ժապավենը հանձնում էին ընտրյալ, թվաքանակով փոքր, այն ժամանակվա համար թանկարժեք՝ 65-70մմ ժապավենի համար նախատեսված վարձութային սարքավորումներով կինոթատրոնների ցանց: Roadshow-ի տոմսերն անհամեմատ թանկ արժեին, քան սովորական կինոթատրոնների տոմսերը և վաճառվում էին տեղերի նախապես ամրագրման համակարգով{{sfn|Hall|2010|page=166}}:
 
1950-ական թվականների վերջին, 1960-ական թվականների սկզբին ծանր ժամանակաշրջան էր 20th Century Fox կինոստուդիայի համար: 1960 թվականին նրա ֆինանսական կորուստները կազմեցին 2,9 միլիոն ԱՄՆ դոլար, իսկ 1961 թվականին՝ 22,5 միլիոն ԱՄՆ դոլար: 1960 թվականի նախագիծ «[[Կանկան (ֆիլմ)|«Կանկան)»]]» ([[:en:Can-Can (film)|en]]) ֆիլմը՝ նկարահանված Todd-AO տեխնոլոգիայով, վարձույթում ձախողվեց, և ստուդիան նոր անուններ էր փնտրում{{sfn|Hall|2010|page=165}}:
 
===Սկիզբ===
Տող 182 ⟶ 181՝
[[Պատկեր:B theda07.jpg|150px|thumb|left|Թեդա Բարան 1917 թվականի ֆիլմում]]
 
Սքոուրասն այն ժամանակ աստվածաշնչյան թեմաներով ֆիլմերի առաջնայնության օգտին էր: «[[Պատմուճան (ֆիլմ)|Պատմուճան]]» ֆիլմի հաջողությունն ու MGM-ի նախապատրաստվող թանկարժեք [[Բեն-Հուր]] նախագիծը բոլոր հիմքերը տալիս էին: Այնուամենայնիվ, առաջարկը դուր եկավ: Ընկերության ղեկավարը հիշեց [[Թեդա Բարա]]յի դերակատարությամբ [[Կլեոպատրա (ֆիլմ, 1917)|1917 թվականի]] ֆիլմի մասին: Վանգերը հոռետեսորեն մոտեցավ ֆիլմի վերարտադրման գաղափարին: Ի պատասխանպատասխան՝ Սքոուրասը քարտուղարուհուն ուղարկեղուղարկեց պահոց քառասուն տարի առաջ նկարահանված ֆիլմի նյութերի հետևից,հետևից՝ հպանցիկ նշելով, որ սցենարն արդեն համարյա պատրաստ է և անհրաժեշտ է ուղղակի մի փոքր լրացումներ կատարել: Մոսկովիցը հեգնորեն նետեց. «Մեզ անհրաժեշտ չէ Լիզ Թեյլորը: Ցանկացած էպիզոդային դերասանուհի շաբաթական հարյուր դոլարով կկերտի այս դերը»{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=8}}: Վանգերը չառարկեց ղեկավարին (չնայած խոսքը գնում էր համր ֆիլմի սցենարի մասին, որտեղ ըստ ամենայնի բացակայում էին երկխոսությունները): Նա միայն ձեռնամուխ եղավ աշխատանքին, և արդեն նրան էին ներկայացնում արտադրության մի մեծ նախագիծ{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=8}}: Վանգերն պատկերացնում էր, որ Fox-ի աշխատանքային պայմաններում կբախվի հնացած ստուդիական համակարգի հետ, երբ ֆիլմը պետք է նկարահանվեր մեկ կինոընկերության ջանքերով: Ստեղծագործական նախաձեռնության հետ խնդիրներ կլինեն, և ցանկացած գործողություն պետք է հաստատվեր{{sfn|Поспелова|2001|page=}}:
 
Նախնական պայմանավորվածությունը ձեռք էր բերված: Վանգերի առաջին գործը 15 հազար դոլարով Կարլո Մարիա Ֆրանզերոյի «Կլեոպատրայի կյանքն ու ժամանակը» գրքի հեղինակային իրավունքների գնում էր{{sfn|Ford&Mitchell|2010|page=101}}: 1958 թվականի հոկտեմբերի 20-ին Վանգերն ուներ աշխատանքի նախագծի առաջին ուրվագծերը: Ստուդիայի արտադրության բաժնի ղեկավար [[Բադի Ադլեր]]ն ([[:en:Buddy Adler|en]]) առաջարկեց նրան կողմնորոշվել «բյուջետային» պեպլումի վրա 2 միլիոն դոլարի սահմաներում՝ դիտարկելով գլխավոր դերի համար [[Ջոան Վուդվարդ]]ին, [[Ջոան Քոլինզ]]ին կամ [[Սյուզի Փարքեր]]ին ([[:en:Suzy Parker|en]]) հրավիրելու հնարավորությունը{{sfn|Поспелова|2001|page=}}: Այս դերասանուհիներն հաստիքային աշխատողներ էին Fox ստուդիայում և նրանց ներգրավումը նախագծում շատ չէր ազդի նախագծի արժեքի վրա{{sfn|Lev|2013|page=242}}: Վանգերն ապացուցում էր, որ բյուջեն 2 միլիոն դոլարից զգալի ավելի կլինի, հակառակ դեպքում ցանկալի արդյունք չի լինի: Ադլերը սկսեց շուկայաբանել՝ պնդելով, որ հեշտությամբ կգտնի մասնագետի, ով կնկարահանի ֆիլմը 800 հազար դոլարով, բայց որոշ ժամանակ անց համաձայնեց: Վանգերի հետ «Կլեոպատրա» ֆիլմի պորդյուսերի պայմանագիրը կնքվեց 1958 թվականի հոկտեմբերի վերջին{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=10}}: Նախատեսվում էր, որ ֆիլմի բյուջեն կկազմի 3 միլիոն դոլար (առանց անձնակազմի և դերասանների ծախսերի): Ֆիլմը պետք է արտադրության հանվեր 1959 թվականին և 64 նկարահանման օրից և մոնտաժից հետո հաջորդ տարի պետք է դուրս գա էկրաններ{{sfn|Lev|2013|page=242}}{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=16}}:
Տող 197 ⟶ 196՝
| lang = en
}}
</ref>: Սցենարը դեռ չկար, ռեժիսորի տեղը դեռևս թափուր էր, իսկ Վանգերն արդեն հող էր նախապատրաստում և համաձայնեցնում գլխավոր դերակատարուհու թեկնածությունը: Ապագա Կլեոպատրայի որոնումները նախապատրաստական աշխատանքի ամենադժվար մասը դարձան: 1951 թվականիթվականին, «[[Տեղ արևի տակ (ֆիլմ, 1951)|Տեղ արևի տակ]]» ֆիլմում տեսնելով Էլիզաբեթ Թեյլորին՝Թեյլորին, ՎենգերնՎանգերն արդեն այն ժամանակ կայացրեց ընտրությունը{{sfn|Ford&Mitchell|2010|page=101}}: 1958 թվականի նոյեմբերին նա հանդիպեց Էլիզաբեթի այն ժամանակվա ամուսին Մայքլ Թոդի հետ և թողեց նրան Կլեոպատրայի կյանքի մասին գիրքը<ref name=ref1/>: Ընկերությունը դեմ էր թեկնածությանը: Սքոուրասը թերահավատորեն արտահայտվեց Էլիզաբեթի մասին.
{{Քաղվածք|«Նրանից միայն խնդիրներ սպասի՛ր»<ref name=ref50>
{{cite web
Տող 212 ⟶ 211՝
Այդ ընթացքում՝ մինչ 1959 թվականի ամառը, Թեյլորը զբաղված էր անձնական կյանքով. մարտին ավիավթարում զոհվեց Մայքլ Թոդը, իսկ մայիսին Թեյլորը նորից ամուսնացավ: Սեպտեմբերին Վանգերն առաջին անգամ կապ հաստատեց Լոնդոնում «[[Անսպասելի անցած ամռանը]]» ֆիլմի նկարահանումներում զբաղված դերասանուհու գործակալի հետ: Թեյլորն այն ժամանակ աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող կինոաստղերից էր և դրեց իր պայմանները: Առաջին քննարկման ժամանակ դերասանուհին կանխապայման դրեց 750 000 հազար դոլար հոնորար և 10 % վարձույթից, բայց հետո վերանայեց պայմանները: Առաջնային թեկնածուն Թեյլորն էր, բայց մերժման դեպքում ստուդիայի ցուցակում էին առաջին մեծության աստղեր՝ [[Բրիջիդ Բարդո]], [[Սոֆի Լորեն]], [[Օդրի Հեփբերն]] և այլք: Նրանցից ոմանց հետ նախնական բանակցություններ էին եղել: Մասնավորապես, Լորենը պահանջ ներկայացրեց, որ նկարահանումները կարող են ընթանալ միայն Իտալիայում{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=15}}: Մինչ վերջին պահը ցուցակում էին Օդրի Հեփբերնը (ի դեպ ֆիլմում մասնակցելու համաձայնություն տված) և [[Սյուզեն Հեյվորդը]]{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=18}}:
[[Պատկեր:Rouben Mamoulian - publicity.JPG|180px|thumb|right|Ռուբեն Մամուլյան]]
Երկար բանավեճերից և առևտրից հետո Fox-ի ղեկավարությունը համաձայնեց Թեյլորի մասնակցությանը:«Կլեոպատրա»-ում Թեյլորի մասնակցության պայմանագիրը կնքվեց 1959 թվականի հոկտեմբեր 15-ին «[[Բաթերֆիլդ, 8]]» ֆիլմում նրա մասնակցությանը զուգահեռ: Ռեկորդային համաձայնագիրը նախատեսում էր 16 շաբաթ նկարահանումների ընթացքում շաբաթական 125 000 դոլար՝ գումարած վարձույթից տոկոս և այլ լրացուցիչ պայմաններ{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=19}}: Դերասանուհին առաջ քաշեց նաև մի քանի այլ պայմաններ, մասնավորապես, որ նկարահանումները կանցկացվեն ԱՄՆ-ի սահմաններից դուրս, որպեսզի քչացնիքչացներ իր հարկային պարտավորությունները{{sfn|Lev|2013|page=242}}: Թեյլորը կարդաց սցենարի նախնական տարբերակը և գտավ այն չափազանց անպարկեշտ. առաջին տարբերակում սյուժեն միանգամից սկսվում էր Կլեոպատրայի և Կեսարի հանդիպման տեսարանից: Իր կերպարի մասին նա ասաց. «Գլխավոր հերոսուհին մարմնավաճառ է»: Նա խնդրեց վերամշակել սցենարը ավելի պահպանողական տեսանկյունից{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=19}}:
 
Այս սկզբունքային որոշումից հետո համաձայնեցվեցին այլ կադրային հարցեր: Ռեժիսորի ընտրությունը չքննարկվեց Վանգերի հետ, և անմիջականորեն որոշվեց ստուդիայի տնօրինության կողմից: Ֆիլմի ռեժիսորական աթոռը զբաղեցրեց հոլիվուդյան վետերան Ռուբեն Մամուլյանը՝ Սքոուրասի մոտ ընկերը{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=21}}: Մինչ պատերազմը Մամուլյանն ամենապահանջված մասնագետներից էր, բայց «[[Լորա (ֆիլմ)|Լորա]]» ֆիլմից հեռացումից հետո, հաճախ չէր գլխավորում նկարահանումներ{{sfn|Luhrssen|2012|page=144}}: Սցենարի վրա աշխատելու համար ներգրավեցին հայտնի գրականագետներ՝ [[Նայջել Բալչին]] ([[:en:Nigel Balchin|en]]), [[Դեյլ Վասերման]] և [[Լորենս Դարել]]: Գործընթացը ղեկավարում է Լուդի Քլերը{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=11}}: Ֆիլմի օպերատոր դարձավ Ջեք Հիլյարդը:
 
Դերասանների ընտրության գործընթացը կանգնեցվեց 1960 թվականի սկզբին: SAG առաջին համընդհանուր գործադուկըգործադուլը մարտ-ապրիլ ամիսներին կաթվածահար արեց ԱՄՆ խոշորագույն ստուդիաների աշխատանքը, և դերակատարների ընտրության օգնականները ստիպված էին սպասել դրա ավարտին: Գործադուլը ևս մի պատճառ էր հիմնական նկարահանման հրապարակը Եվրոպա տեղափոխելու համար: Երկրորդ պլանի դերերի համար լայնորեն ընդգրկվեցին բրիտանական և ևրոպականեվրոպական դերասաններ: Հուլիոս Կեսարի կերպարի վերամարմնավորման հնարավորությունը քննարկեցին [[Լոուրենս Օլիվիե]]ի հետ՝ շնորհիվ [[Օլդ Վիկ]] թատրոնում Շոուի «[[Կեսար և Կլեոպատրա (պիես)|Կեսար և Կլեոպատրա]]» պիեսի հիման վրա բեմադրված ներկայացման մեջ աղմուկ հանած դիկտատորի դերակատարման: Այնուամենայնիվ Օլիվիեին գրավում էր [[Բեքեթ]] ֆիլմում նկարահանվելու հեռանկարը: Բանակցություններ անցկացվեցին [[Ֆրեդերիկ Մարչ]]ի հետ,. հաջողությամբ չպսակվեցին: վերջիվերջոՎերջիվերջո Կեսարի դերի համար հրավիրվեց [[Փիթեր Ֆինչ]]ը, Անտոնիոսի դերի համար՝ [[Սթիվեն Բոյդ]]ը, Օկտավիանոսի՝ [[Քիթ Բաքսթեր]]ը ([[:en:Keith Baxter (actor)|en]]){{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=25}}: Բոլոր շտկումներից և դերասանական անձնակազմում փոփոխություններից հետ ֆիլմի բյուջեն գնահատվում էր 5 միլիոն դոլար{{sfn|Lev|2013|page=242}}{{sfn|HowardReid|2006|page=36}}:
 
=== Ֆիլմի նկարահանման սկիզբ ===
Նկարահանումներն ըստ նախատեսածի պետք է սկսվեին 1960 թվականի սկզբին: Ինչպես և այն ժամանակի բարձրբյուջետային պեպլումները («[[Բեն-Հուր]]», «<nowiki/>[[Լոուրենս Արաբացի (ֆիլմ)|Լոուրենս Արաբացի»]]) խնայողության տեսանկյունից ֆիլմի նկարահանումները տեղափոխվեցին Եվրոպա: Իտալիայի և Իսպանիայի ստուդիաները հագեցած էին «Կլեոպատրա»-ի կարգի ֆիլմերի արտադրության համար անհրաժեշտ ամեն ինչով: Կինոընկերության առաջին իսկ որոշումն աշխատանքների անցկացման վերաբերյալ Վանգերին փակուղու առջև կանգնեցրին: Նրան հանձնարարված էր գործընթացին հետևել Նյու Յորքից, ուստի առաջին փուլում նրա անմիջական մասնակցությունն արտադրությանը սահմանափակ էինէր{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=21}}: Նկարահանումները պետք է տեղի ունենային Հռոմում, բայց ինչպես պարզվեց, [[1960]] թվականին Իտալիայի մայրաքաղաքում պետք է անցկացվեին [[Օլիմպիական խաղեր]]ը, որն անակնկալի բերեց նկարահանման խմբի ղեկավարությանը{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=25}}: Բոլոր հյուրանոցները զբաղված էին, դժվարություններ էին առաջանում վարձու անձնակազմի հարցում, և ստուդիան որոշեց հիմնական նկարահանման հրապարակը տեղափոխել Լոնդոնի մերձակայք{{sfn|Luhrssen|2012|page=145}}: Ի հավելումն այս ամենի, բրիտանական կառավարությունն Անգլիայում ֆիլմարտադրությամբ զբաղվող օտարեկրյա կինոընկերություններին խոստացավ փոխհատուցում<ref name=ref1/>: Պրոդյուսերը փորձում էր համոզել ղեկավարությանը, որ Անգլիան լավագույն տեղը չէ Եգիպտոս պատկերելու համար, և որ հենց անգլիացի ռեժիսորները, որպես օրենք, բնականին մոտ լինելու համար երկրի սահմաններից դուրս են գալիս, օրինակ՝ Իսպանիա: Հայտնի էր նաև, որ Էլիզաբեթ Թեյլորն աչքի չէր ընկնում ամուր առողջությամբ և հակված էր հարբուխի: Բայց ամեն ինչ ապարդյուն էր{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=38}}. 1960 թվականի հուլիսիհուլիսին վաղաժամ կյանքից հեռացավ Fox-ի արտադրության բաժնի ղեկավար Բադի Ադլերը, և ընկերության ղեկավար կազմում առաջացավ յուրօրինակ իշխանական վակուում: Տեղի էին ունենում որոշումների ընդունման ուշացումներ կամ որոշումներն ընդունվում էին ոչ հավուր պատշաճի<ref name=ref50/>:
{{Լուսանկարի հատված|պատկեր=1963 Cleopatra trailer screenshot (9).jpg|դիրք=left|ստորագրություն = <small>Ալեքսանդրիայի ծովախորշի դեկորացիաները</small>|լայնք=325|ընդհանուր=330|վերև=5|աջ=5|ներքև=5|ձախ=5|շրջանակ=|մեծացնել = }}
1960 թվականի մայիսին Ռուբեն Մամուլյանն առաջին անգամ ժամանեց Լոնդոն: Նա տեսավ այն, ինչ Վանգերն իր օրագրում նկարագրել էր ինչպես «լիովին ողբերգություն»: Ամեն ինչ սկսվում էր նրանից, որ իրերն օդանավակայանում կորցրեցին, իսկ հյուրանոցում համարը պատվիրված չէր{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=26}}: Երբ ռեժիսորն առաջին անգամ տեսավ [[Pinewood Studios|Pinewood]] ([[:en:Pinewood Studios|en]]) ստուդիայում վերարտադրված «Եգիպտոսը», իսկույն վատ զգաց իրեն: Ստուդիան չէր տիրապետում ֆիլմի մասշտաբներին համապատասխան հզորություններով: Չկային բավականաչափ ազատ տաղավարներ, իսկ ինչքան էլ կար, առաստաղը շատ ցածր էր: Բրիտանական մյուս [[Denham Film Studios|Denham]] ([[:en:Denham Film Studios|en]]) ստուդիան հանկարծակի դադարեցրեց գործունեությունը, և պրոդյուսերների ընտրությունը մեծ չէր<ref name=ref1/>{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=24}}: Բացի այդ նախատեսվում էր «Կլեոպատրա»-ն նախատեսվում էր նկարահանել մեծ շքեղությամբ: Ի սկզբանե, ըստ «բյուջետային» տարբերակի,տարբերակի՝ պատրաստվում էին ֆիլմը նկարահանել 35մմ ժապավենի վրա՝ [[CinemaScope]] տեխնոլոգիայով: Հունիսին որոշվեց օգտագործել [[Todd-Ao]] ([[:en:Todd-AO|en]]) տեխնոլոգիայի 65 մմ ժապավեն<ref group="Ն">Թեյլորը՝ որպես իր մահացած ամուսնու հավաստագրերի իրավահաջորդ, Todd-AO տեխնոլոգիայի կիրառումից ուներ բազմակի փոխհատուցման իրավունք:</ref>: Տեսողական լուծումներին մոտեցումը սկզբունքորեն փոփոխող տեխնոլոգիան ընտրվեց դարձյալ առանց պրոդյուսերի և ռեժիսորի գիտության{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=37}}: Ամառը նկարահանումների համար կորսված էր, և ստուդիայի ներկայացուցիչները զբաղվեցին դեկորացիաների վերաձևավորմամբ և արտադրության գործընթացի նախաատրաստություններով: Ֆիլմի նկարահանումները սկսվեցին 1960 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Լոնդոնի մերձակայքում, քանի որ ստուդիայի ղեկավարությունը հրամայել էր նկարահանել ցանկացած պայմաններում: Ֆիլմի վրա արդեն ծախսվել էր շուրջ 6 միլիոն դոլար{{sfn|HowardReid|2006|page=36}}:
 
Նկարահանման առաջին իսկ օրը սկսվեց տհաճությամբ: Թեյլորը հրաժարվեց տեղացի բրիտանական ոճաբանի ծառայություններից և որոշեց սպասել Կալիֆորնիայից ժամանող իր անձնական վարսահարդարին: Նկարահանումների երրորդ օրը նկարահանումները կրկին կանգնեցին. դերասանուհին հայտարարեց, որ հիվանդ է<ref name=ref50/>. Գործընթացինգործընթացին խառնվեց անգլիական ոչ կայուն եղանակը: Անձրևները տեղում էին շաբաթներ շարունակ: Դերասանների բերաններից գոլորշի էր դուրս գալիս. «այս ամենը հիշեցնում էր հյուսիսային բևեռ, բայց ոչ Եգիպտոսը»,- հիշում էր Մամուլյանը{{sfn|Luhrssen|2012|page=146}}: Ռեժիսորը հասցրեց նկարահանել տեսարանի վեց կադրեր, որտեղ Կլեոպատրային գորգի մեջ փաթաթած բերում են Կեսարի մոտ: Հետո դերասանուհու վիճակը վատթարացավ, և նրա մոտ սկսվեց տենդ: Էլիզաբեթին զննեց թագուհի [[Եղիսաբեթ II]]-ի անձնական բժիշկը և նրա մոտ հայտնաբերեց [[ատամի թարախակալում]]: Դեկտեմբերի 28-ին՝ վիճակի կարճատև լավացումից հետո դերասանուհին վերադարձավ նկարահանման հրապարակ, բայց ցուրտ ստուդիայում հնարավոր չեղավ շատպշտապ կազմակերպել դրա ջեռուցումը: Ամանորից հետո Թեյլորի վիճակը կրկին վատացավ{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=68}}: Ստուդիան արագորեն սկսեց փոխարինողի որոնումները: Գլխավոր դերը կարող էր անցնել [[Մերիլին Մոնրո]]յին<ref name=ref57>Дополнительные материалы Blu-Ray. «Клеопатра. Фильм, изменивший Голливуд»</ref>: Նախապատրաստական աշխատանքների վաղ շրջանում Մամուլյանն ավելի շատ առաջարկում էր թխամորթ դերասանների մասնակցություն և Կլեոպատրային դերի համար դիտարկում էր [[Դորոթի Դենդրիջ]]ի թեկնածությունը{{sfn|Luhrssen|2012|page=145}}: Բայց Վանգերը համոզեց ստուդիայի ղեկավարությանը սպասել Թեյլորի առողջացմանը{{sfn|Поспелова|2001|page=}}: Այդ ընթացքում ռեժիսորը զբաղվեց երկրորդական տեսարանների նկարահանումներով, բայց նույնիսկ դրանք չէր կարող ամբողջությամբ նկարահանել: Հարցը ոչ միայն անգլիացի կապալառուների դանդաղաշարժությունն էր (ամերիկյան չափանիշներով), այլև սցենարի հետ խնդիրները<ref name=ref1/>:
 
Վանգերը փոխեց մի քանի հեղինակի՝ լավագույն մասնագետներին, որոնց կարելի էր դիմել, բայց 1960 թվականի աշնանը ֆիլմի պրոդյուսերը դեռ չուներ ավարտուն սցենար: Ֆիլմում ընդգրկվեց նրնոր սցենարի հեղինակ՝ [[Նանալի Ջոնսոն]]ը ([[:en:Nunnally Johnson|en]]): Այդ մասին որոշումն ընդունվեց «ներքին մղումով» հեռախոսային խոսակցության արդյունքում, չնայած ՄամւոլյանիՄամուլյանի ընդդիմանալուն: Հոլիվուդի՝ էկրանավորումների ամենահեղինակավոր մասնագետներից մեկը ֆիլմի առաջին մասին համար գրեց 75 էջանոց սցենար, բայց դա էլ արդյունքում համարվեց չպահանջված{{sfn|Lev|2013|page=244}}: Ստուդիայի ներկայացուցիչները անարդյունք դիմեցին Փեդդի Չաեֆսկուն: Գրողը կես տարի խնդրեց աշխատանքի համար, ինչըինչն անընդունելի էր{{sfn|Wanger&Hyams|1963|page=69}}: Առանց որոշակի սցենարի հնարավոր չէր խնդիր դնել բեմադրող նկարչի, կապալառուների, դեկորացիաների կաոռւցման պատասխանատուների, զգեստավորողների և այլ մասնագետների առջև<ref name=ref1/>:
 
Այսպիսով, պլաններըպլաններն ավարտել նկարահանումներները 1961 թվականի փետրվարի իրականությունից հեռու թվացին, և նախագիծը ստիպված կանգնեցին՝ խնդրելով բյուջեի ընդլայնում: Երկու տարի նկարահանումներից հետո ստուդիան ուներ ընդամենը 12 րոպե նյութ՝ պիտանի վերջնական [[մոնտաժ]]ի համար պիտանի ընդամենը 12 րոպե նյութ ուներ: 1961 թվականի գարնանը՝ կարճաժամկետ լավացումից հետո Էլիզաբեթ Թեյլորի վիճակը կտրուկ վատացավ: [[Թոքաբորբ]]ը բարդացավ: Դերասանուհու մոտ ախտորոշեցին թոքերի այտուցում և մարտի 15-ին ստիպված էին նրան արտակարգ կերպով կատարել [[շնչափողահատում]]: Հիվանդի վիճակը ծայրահեղ ծանր էր, և նա գտնվում էր հիվանդանոցում՝ [[վերակենդանացում|վերակենդանացման բաժնում]]{{sfn|Geist|1978|page=312}}<ref name=ref36>
{{cite web
| author = Nathalie Atkinson