«Մեհմեդ III»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 54.
Մուհամմեդը ավելի պահպանողական էր, քան իրեն նախորդող իշխանները։ Նա դադարեցրեց գեղավերստության հովանավորությունը, այդ թվում [[Մանրանկարիչների միության|Մանրանկարիչների միություն]]։ Նրա օրոք Օսմանյան կայսրությունը ոչ մի խոշոր խոչընդոտի չհանդիպես, իշխանության ենթադրված անկում տեղի չունեցավ։ Նա մահացավ [[Կոստանդնուպոլիսի|Ստամբուլ]] [[Տոպկապի պալատ]]ում։
 
===Իշխանության պայքարը Կոստանդնուպոլսում===
Նա Օսմանյան պատմության մեջ հռչակավոր է մնում իր իշխանությունը պահպանելու նպատակով իր տասնինը եղբայրներին և արյունակից եղբայրներին սպանելու համար։ Նրանց բոլորին խեղդել են իր [[խուլուհամրերը|խուլուհամրություն]]։
Մուհամմեդը ծույլ իշխան էր, կառավարական գործերը թողնում էի մորը՝ [[Վալիդե սուլթան]] [[Սաֆիեին|Սաֆիե Սուլթան]]: Իր առաջին խոշոր խնդիրն էր իր երկու [[վեզիր]]ների՝ [[Սերդար Ֆերհադ Փաշա]]յի և [[Կոջա Սինան Փաշա]]յի, և նրանց աջակիցների պայքարը։ Նրա մայրը և փեսան՝ [[Դամաթ Իբրահիմ Փաշա]]ն, Կոջա Սինան Փաշայի կողմից էին և թույլ չտվեցին Մուհամմեդին իր վերահսկողության տակ վերցնել այդ հարցը։ Խնդիրը ընդլայնացավ և շատ անհանգստություն պատճառեց [[ենիչերիներ]]ին։ 1595 թ․-ի հուլիսի 7-ին վերջապես պաշտոնազրկեց Սերդար Ֆեհրադ Փաշային [[Վալախիա]]յի պարտության համար և նրա պաշտոնին նշանակեց Սինանին։
 
===Ավստրո-Հունգարիայի պատերազմը===
Իր կառավարման օրոք տեղի ունեցած ամենախոշոր իրադարձությունը [[Հունգարիայի տասներեքամյա պատերազմ]]ն էր, 1593-1606։ Օսմանյան կորուստները այդ պատերազմում ստիպեցին Մուհամմեդին բանակի հրամանատարությամբ զբաղվել․ նման դեպք նրանից առաջ եղել էր [[Սուլեյման I]]-ի օրոք [[1566]] թ․-ին։ Սուլթանի ուղեկցությամբ օսմանյան բանակը [[1596]] թ․-ին գրավեց [[Էգեր]]ը։ Լսոլեվ Հաբսբուրգի բանակի մոտեցման մասին՝ Մուհամմեդը ցանկացավ բանակը ազատ արձակել և վերադառնալ Ստամբուլ։ Այնուամենայնիվ, օսմանյան բանակը որոշեց դիմակայել թշնամուն և հաղթեց Հաբսբուրգի և [[Տրանսիլվանիա]]յի ուժերը [[Կերեսցեսյան ճակատամարտ]]ում, որի ընթացքում սուլթանին համոզում էին կեսից չլքել պայքարի դաշտը։ Հաղթանակած վերադառնալով Ստամբուլ՝ Մուհամմեդը հայտնեց իր Վեզիրին, որ կրկին է մասնակցելու կռվի։ Հաջորդ տարի [[Վենետիկյան Բայլով]] հայտարարեց, որ «բժիշկները Սուլթանին թույլ չեն տալիս պատերազմի մասնակցել չափազանց շատ ուտելու և խմելու պատճառով հետևանքով վատթարացած առողջության պատճառով»։
Պատերազմի ընթացքում կատարած ծառայությունների համար Չիկալազադ Յուսուֆ Թաշան 1596 թ․-ին արժանացավ Ավագ Վեզիրի պաշտոնի։ Այնուամենայնիվ, դատարանի և իր մոր ճնշման հետևանքով մի փոքր ուշ այդ պաշտոնին նշանակեց Դամաթ Իբրահիմ Փաշային։
Կերեսցեսյան ճակատամարտի հաղթանակը շուտով ծածկվեց խոշոր կորուստներով՝ ներառյալ [[Դյոռ]]ի ({{lang-tr|Yanıkkale}}) կորուստը և [[Հաֆիզ Ահմեդ Փաշա]]յի ղեկավարած բանակի պարտությունը Վալախիայի [[Միքայել Խիզախ]]ի առաջնորդած բանակի դեմ կռվում [[Նիկոպոլ]]ում [[1599]] թ․-ին։ [[1600]] թ․-ին [[Տիրյակի Հասան Փաշա]]յի ղեկավարած բանակը գրավեց [[Նադյականիժա]]ն 40-օրյա պաշարումից հետո և ավելի ուշ ավելի ուժգին հարված հասցրեց նրանց [[Նադյականիժայի բլոկադա]]յում։
 
===Ջելալի ապստամբությունը===
Մուհամմեդի կառավարման մի այլ ուրիշ կարևոր իրադարձություն էր [[Ջելալի ապստամբությունը|Ջալալիններ]] [[Անատոլիա]]յում։ [[Կարայաժիչի Աբդուլհալիմ]]ը, նախկին Օսմանյան պաշտոնյա, գրավեց [[Ուռհա]]ն և ինքն իրեն Սուլթան նշանակեց 1600 թ․-ին։ Աբդուլհալիմի՝ գահի պահանջի մասին խոսակցությունները տարածվեցին մինչը Կոսնանդնուպոլիս և Մուհամմեդը հրամայեց ապստամբերին վերացնել դրանք։ [[1601]] թ․-ին Աբդուլհալիմը [[Բաղդադ]]ի մարզապետ [[Շոկուլուժադե Հասան Փաշա]]յի բանակի կողմից պարտություն կրելուց հետո փախավ [[Սամսունի|Սամսուն (քաղաք)]] մերձակա տարածքներ։ Աբդուլհալիմի եղբայրը սպանեց Շոկուլուժադե Հասան Փաշային և հաղթեց [[Հադիմ Հուրշեվ Փաշա]]յի զորքերին։ Հետո նա շարծվեց [[Քյոթահիա]], գրավեց և այրեց այն։
 
Տող 74.
 
==Զավակներ==
===Որդիներ===
* Սեհժադե Մահմուն
* Սեհժադե Սելիմ
Տող 83.
* Սեհժադե Յահյա
 
===Դստրեր===
* Հատիչե Սուլթան
* Այսե Սուլթան
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մեհմեդ_III» էջից