«Լարերի տեսություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
մանր-մունր, փոխարինվեց: → (24) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 171.
Բոզոնային լարերի տեսությունը զուրկ չէ խնդիրներից։ Ամենից առաջ, տեսությունն ունի հիմնարար անկայություն, որը ենթադրում է հենց իր՝ տարածաժամանակի տրոհումը։ Բացի այդ, ինչպես հետևում է անվանումից, մասնիկների սպեկտրը սահմանափակված է միայն [[բոզոն]]ներով։ Չնայած բոզոնները կարևոր դեր ունեն տիեզերքում, տիեզերքը սահմանափկված չէ միայն նրանցով։ Այն նաև կանխատեսում է բացասական զանգվածի քառակուսի ունեցող մասնիկի՝ [[տախիոն]]ի գոյությունը<ref name="buchbind" />։ [[Ֆերմիոն]]ները լարերի տեսությունում ներառելու հետազոտությունները հանգեցին [[սուպերսիմետրիա]]յի հասկացությանը՝ բոզոնների և ֆերմիոնների փոխազդեցության տեսությունը, որն այժմ ինքնուրույն նշանակություն ունի։ Լարերի ֆերմիոնային թրթռումները ներառող տեսությունները կոչվում են [[գերլարերի տեսություն|գերլարային տեսություններ]]<ref name="geom">{{книга|автор = Vladimir G. Ivancevic, Tijana T. Ivancevic.|заглавие =Applied Differential Geometry: A Modern Introduction|ссылка = http://www.worldscibooks.com/mathematics/6420.html|место = Sydney|издательство = World Scientific Publishing Company|год = 2007|страницы = 41|страниц = 1348|isbn = 978-981-270-614-0}} {{en icon}}</ref>։
=== Գերլարային հեղափոխություններ ===
[[Պատկեր:Edward Witten.jpg|right|thumb|[[Էդվարդ Ուիթեն]], [[М-տեսություն|М-տեսության]] հետազոտող առաջնորդողներից մեկը]]
1984-1986 թվականներին ֆիզիկոսները հասկացան, որ լարերի տեսությունը կարող է նկարագրել բոլոր տարրական մասնիկները և նրանց փոխազդեցությունները․ և հարյուրավոր գիտնականներ սկսեցին աշխատել լարերի տեսության վրա՝ որպես ֆիզիկական տեսությունների միավորման ամենահեռանկարային գաղափարի։
''Առաջին գերլարային հեղափոխություն'' դարձավ 1984 թվականին Մայքլ Գրինի և [[Ջոն Շվարց]]ի բացահայտումը, որ I տիպի լարերի տեսությունում անոմալիաները կրճատվում են։ Այս կրճատման մեխանիզմը կոչվում է ''Գրին-Շվարցի մեխանիզմ''։ 1985 թվականին այլ էական բացահայտումներ արվեցին, օրինակ՝ հետերոտիկ լարերի ''բացահայտումը''<ref name=Greene/>։
[[Պատկեր:JuanMaldacena.jpg|left|150px|thumb|[[Խուան Մալդասենա]]ն [[Հարվարդ]]ում]]
1990-ականների կեսերին [[Էդվարդ Ուիթենը]], [[Ջոզեֆ Պոլչինսկի]]ն և այլ ֆիզիկոսներ նկատեցին ծանրակշիռ ապացույցներ այն մասին, որ տարբեր գերլարերի տեսություններ11-չափանի [[М-տեսություն|М-տեսության]] զահմանային դեպքեր են։ Այս բացահայտումով նշանավորվեց ''երկրորդ գերլարային հեղափոխությունը''։
Լարերի տեսության վերջին հետազոտությունները (М-տեսությունը) քննարկում է [[D-բրան]]ները, բազմաչափ օբյեկտները, որոնց գոյությունը բխում է տեսության մեջ տեսության մեջ բաց լարեր ներառելուց<ref name=Greene/>։
1997 թվականին Խուան Մալդասենան կապ նկատեց լարերի տեսության և տրամաչափային տեսության միջև, որը կոչվում է Յանգ-Միլլասի N=4 [[սուպերսիմետրիա|սուպերսիմետրիկ]] տեսություն<ref name="physical_encyclopaedia"/>։ ԱՅս փոխկապակցվածությունը, որը կոչվեց ''AdS/CFT-համապատասխանություն'' (անգլերեն կրճատ անտի դե Սիտերի տարածություն՝ anti de Sitter space և կոնֆորմ դաշտի տեսություն արտահայտությունից conformal field theory), ներկայումս մեծ ուշադրություն է վայելում և ակտիվ ուսումնասիրվում է<ref name="rem1">Статистика опубликованных по тематике статей по годам: [http://xstructure.inr.ac.ru/x-bin/theme3.py?level=2&index1=-146572 AdS/CFT correspondence on arxiv.org] {{ref-en}}</ref>։ AdS/CFT-համապատասխանությունը [[հոլոգրաֆիկ սկզբունք]]ի իրականացում է, որը հեռուն գնացող հետևանքներ ունի [[սև խոռոչ]]ների, լոկալության և ինֆորմացիայի, ինչպես նաև գրավիտացիոն փոխազդեցության համար։
2003 թվականին մշակվեց [[լարերի տեսության լանդշաֆտ]]ը, որը նշանակում է, որ լարերի տեսությունում գոյություն ունեն էքսպոնենցիալ մեծ թվով ոչ համարժեք [[կեղծ վակուում|կեղծ վակուումներ]]<ref name="fr">''S. Kachru'', ''R. Kallosh'', ''A. Linde'' and ''S. P. Trivedi'', «de Sitter Vacua in String Theory», ''[[Physical Review|Phys.Rev.]]'' D68:046005, 2003, [[arXiv:hep-th/0301240]] {{en icon}}.</ref><ref name="douglas">''M''. ''Douglas'', «The statistics of string / M theory vacua», ''JHEP'' '''0305''', 46 (2003). {{arxiv|archive=hep-th|id=0303194}} {{en icon}}.</ref><ref name="ashok">''S''. ''Ashok'' and ''M''. ''Douglas'', «Counting flux vacua», ''JHEP'' '''0401''', 060 (2004) {{en icon}}.</ref>։
== Ծանոթագրություններ ==
| |||